Íslenska þjóðin er skrýtin skepna

Þannig hóf Bergþóra pistil sinn sem ég hef oft vitnað í. Svo satt, svo sárt að játa. Sárt að líta í eigin barm og viðurkenna hvað við erum þýlynd og undirgefin. Látum allt yfir okkur ganga möglunarlítið. Við nöldrum, muldrum í barminn og snúum okkur því næst að einhverju skemmtilegra, vitandi mætavel að það verður níðst á okkur aftur og aftur og aftur - af því við segjum aldrei neitt, gerum aldrei neitt, beitum aldrei þrýstingi, mótmælum aldrei, refsum ekki einu sinni fyrir illa meðferð á okkur þegar við fáum tækifæri til.

Svo horfum við á fréttir í sjónvarpinu og göpum yfir myndum sem sýna fjöldamótmæli í útlöndum þar sem þau þykja sjálfsögð. Myndum sem sýna tugþúsundir borgara þramma um götur og torg með spjöld hrópandi skoðanir sínar og vilja til að beita yfirvöld lýðræðislegum þrýstingi. Við erum ýmist full aðdáunar eða fyrirlitningar en rumskum og rísum upp við dogg þegar í ljós kemur að mótmælin í útlöndum báru árangur. Spyrjum: Af hverju gerum við aldrei neitt svona? Já, af hverju? Af hverju eru Íslendingar svona frábitnir mótmælum en fagna samt þegar einhver gerir eitthvað eins og flutningabílstjórar fyrr á árinu? Ísland á að heita frjálst þjóðfélag þar sem við megum segja skoðun okkar og mótmæla ef á okkur er brotið - en við gerum það ekki. Við kunnum ekki að meta frelsið til að mótmæla en vorkennum þeim þjóðum sem hafa það ekki.

Það hefur verið mjög lærdómsríkt fyrir mig að hafa útlending á heimilinu í nokkur ár. Útlending frá þroskuðu lýðræðisríki þar sem fólk mótmælir hástöfum sé það órétti beitt; þar sem stjórnmálamenn og aðrir eru umsvifalaust látnir segja af sér embættum verði þeir uppvísir að vísvitandi lygum, bruðli með almannafé eða öðrum mistökum í starfi; þar sem kjósendur hika ekki við að refsa yfirvöldum í kosningum sem verður til þess að þingmenn og ráðherrar reyna að gæta sín, vinna vel og hlusta á þjóð sína vilji þeir vera áfram á þingi eða við stjórn.

Útlendingurinn minn fylgist vel með málum hér og hefur skoðanir. Hann skilur ekki sinnuleysi almennings. Hann trúði varla úrslitum kosninganna í fyrra þegar sá flokkur sem hefur níðst einna mest á almenningi og barist harðast fyrir misrétti fékk flest atkvæðin og heldur enn í stjórnartaumana. Hann skilur ekki af hverju það verður ekki allt vitlaust þegar stjórnvöld, hvort sem er ríki eða borg, verða hvað eftir annað uppvís að grófri spillingu og vítaverðu bruðli með almannafé. Alltaf er eitthvað að koma upp og alltaf er hann jafn undrandi á aðgerðarleysi landsmanna.

Nú er hann furðu lostinn yfir því, að haldið skuli hlífiskildi yfir þeim sem verst hafa farið með þjóðina. Yfir þeim sem vissu en gerðu ekkert. Þeim sem blekktu þjóðina. Þeim sem finnst ekkert athugavert við að menn, sem brutu gróflega af sér - jafnvel um langt árabil - skuli sitja óáreittir í sínum feitu embættum. Þeim sem vissu og flýttu sér að selja hlutabréfin sín til að þeir sjálfir myndu ekki tapa krónu en hirtu ekki um alla hina. Þeim sem hlustuðu ekki á viðvaranir og létu stinga skýrslum undir stól. Þeim sem láta hagsmuni stjórnmálaflokka ganga fyrir hagsmunum heillar þjóðar. Þeim sem voru tilbúnir til að fórna þjóð sinni fyrir einkaþotur og lúxussnekkjur. Þeim sem velja frekar skammtímahagsmuni en langtímasjónarmið. Þeim sem vilja fórna einstakri náttúru Íslands, sem er eina auðlindin sem þjóðin á eftir fyrir utan mannauðinn, á altari erlendra álrisa og olíufursta.

Útlendingurinn minn hefur þráspurt mig HVERS VEGNA? Þessir menn eru í vinnu hjá þjóðinni en láta hagsmuni vinnuveitandans lönd og leið og skara bara eld að eigin köku. Hvers vegna fyllast ekki götur og torg af fólki sem finnst á sér brotið? Fólki sem finnst starfsmenn þjóðarinnar, stjórnvöld og embættismenn, hafa svikið sig - sinnt starfinu með afbrigðum illa, vanrækt skyldur sínar og verðskulda brottrekstur. Hvers vegna það sé liðið að á meðan gjaldeyrir fæst ekki til að flytja inn mat fyrir börnin okkar geti útrásarbarónar, bankastjórar og aðrir auðmenn arðrænt þjóðina, siglt um á glæsisnekkjum og sötrað kokkteila fyrir þennan sama gjaldeyri sem þeir stálu frá þjóðinni? Ná engin lög yfir slíka glæpi? Mér vefst tunga um tönn. Hvernig er hægt að útskýra tregðu Íslendinga til að taka þátt í mótmælum? Tregðu þeirra til að krefjast þess á afgerandi hátt að hinir brotlegu beri ábyrgð á gjörðum sínum.

Ég er ekki sagnfræðingur og get ekki útskýrt tregðuna í sögulegu samhengi en ég get þó ályktað upp að vissu marki. Á Íslandi hefur umræðunni alltaf verið vandlega stýrt af hagsmunaöflum og réttlætisraddir kaffærðar í mykjuhaugum flokkspólitískra hagsmuna. Ef nokkrar hræður komu saman til að mótmæla valdníðslu voru þær umsvifalaust stimplaðar með því hræðilega orði - kommúnistar! - eða einhverju þaðan af verra. Múgur, skríll, hyski, pakk og meira að segja lýður, sem upprunalega þýddi í einfaldleika sínum aðeins þjóð eða fólk. Mótmælin á fundi borgarstjórnar í janúar voru kölluð skrílslæti af þeim sem þola ekki lýðræði og tjáningarfrelsi. Tungumálinu var lævíslega beitt til að sverta þá sem vildu umbætur eða mótmæla ranglæti. Hvaða sómakær borgari vildi láta hafa um sig slík orð eða vera hluti af einhverjum ruslaralýð sem var hæddur og fyrirlitinn? Þá var nú betra að hafa hægt um sig, þegja og vona það besta. Halda áfram að strita í sveita síns andlitis og þagga niður í mjóróma röddum hið innra sem kröfðust réttlætis öllum til handa, ekki bara sumum.

Áður óþekktar hamfarir ganga nú yfir heiminn en líklega einkum íslensku þjóðina. Hamfarir sem ekki sér fyrir endann á. Mikið er búið að óskapast og kalla á aðgerðir. Búið er að benda á mann og annan en stjórnvöld eru söm við sig. Við megum ekki "stunda nornaveiðar", eigum ekki að "leita sökudólga" - segja sjálfir sökudólgarnir og beita tungumálinu lymskulega. Auðvitað vill enginn bera ábyrgð frekar en venjulega og þar af leiðandi axlar enginn ábyrgð. Það myndi kannski þjóna hagsmunum almennings ef viti bornir sérfræðingar tækju við, en það þjónar örugglega ekki hagsmunum Flokksins. Hann ætlar að sitja áfram við völd en býðst til að axla ábyrgð í kosningunum eftir þrjú ár. Að mati ráðamanna hefur almenningur aðeins rétt til að segja skoðun sína á fjögurra ára fresti en á að steinhalda kjafti þess á milli og gefa þeim frítt spil. Við lútum höfði í þýlyndu þakklæti.

Á morgun, laugardag klukkan 15, er boðað til mótmæla á Austurvelli. Fólk er hvatt til að vera þátttakendur, ekki þolendur. Þetta eru ekki flokkspólitísk mótmæli, ekki skotgrafahernaður, ekki kommúnistar, múgur, skríll eða hyski heldur ofurvenjulegt fólk, almenningur á Íslandi að láta skoðun sína í ljós með því að mæta. Að krefjast þess að gert verði hreint í skúmaskotum rotinna innviða stjórnsýslunnar. Að krefjast þess að hagur þjóðarinnar verði tekinn fram yfir flokkshagsmuni og hagsmuni örfárra, útvalinna einstaklinga sem hafa plantað sér í dúnmjúk, vellaunuð hásæti og neita að standa upp. Að krefjast réttlætis í stað ranglætis.

Það er með ólíkindum að ferðast um netið og lesa ummæli um þennan mótmælafund. Þar eru ótrúlega margir á villigötum. Agli Helga finnst mótmælin helst til þröngt skilgreind því afsögn Davíðs Oddssonar er þar í forgrunni. Egill á að vita betur. Hann á að hafa meiri tilfinningu fyrir bæði stjórnkerfinu og þjóðarsálinni. Hann á að vita að Davíð er bara byrjunin, samnefnarinn, sá sem fyrstur þarf að víkja til að hægt sé að byrja að ná tökum á ástandinu. Það er vita gagnslaust að skipta um bankastjóra, forsætisráðherra, fjármálaráðherra, forstjóra Fjármálaeftirlits eða hvern sem er í stjórnkerfinu ef Davíð Oddsson situr áfram sem Seðlabankastjóri, deilir og drottnar úr hásæti sínu og kippir í hvern flokkspólitíska spottann á fætur öðrum. Hér er ekki verið að hengja bakara fyrir smið, síður en svo. Egill veit þetta vel og þess vegna skil ég ekki þessa bloggfærslu hans. Ég skil heldur ekki hvaða hugsun býr að baki sumra athugasemda við færsluna en þegar ég las þær varð ég afskaplega döpur. Heldur fólk virkilega að aðstandendur mótmælanna séu svo þröngsýnir að telja Davíð einn sekan þótt þeir geri sér grein fyrir hvar þarf að byrja hreingerninguna? Af hverju þráast fólk við að skilja? Eða er það kannski ég sem misskil þetta allt saman?

Þegar leitað er að mótmælum á Íslandi er fátt um fína drætti. Í Wikipediu er minnst á ein mótmæli - mótmæli vörubílstjóra 2008. Þau eru líka flokkuð undir óeirðir á Íslandi, sem og óeirðirnar á Austurvelli 1949 þegar Ísland gekk í NATO og svo Gúttóslagurinn 1932. Hér er það sem sagt er um Gúttóslaginn: "Gúttóslagurinn var baráttutengdar götuóeirðir í miðbæ Reykjavíkur 9. nóvember 1932. Slagsmál brutust út milli lögreglumanna og verkamanna við Góðtemplarahús Reykjavíkur (Gúttó) en þar voru bæjarstjórnarfundir haldnir. Á fundi bæjarstjórnar þennan dag var tekin til afgreiðslu tillaga um að lækka kaupið í atvinnubótavinnu á vegum bæjarins en þá höfðu áhrif kreppunnar miklu orðið til þess að auka atvinnuleysi á landinu mikið. Mikill mannfjöldi safnaðist saman við Gúttó og mótmæli byrjuðu inni í húsinu og færðust út á götu. Slagsmálunum lauk með því að lögregla hörfaði og hætt var við tillöguna. Verkalýðurinn vann." Segið svo að samstaða borgi sig ekki þótt engin verði slagsmálin og sérsveit Björns Bjarnasonar fullkomlega óþörf!

Ég vona að fólk fjölmenni á fundinn á Austurvelli á morgun. Allir sem vilja breytt vinnubrögð stjórnvalda, betra siðferði, meira réttlæti, sannleika, hæfa stjórnendur í ábyrgðarstöðum og heiðarleika í stjórnkerfinu. Allir sem vilja að stjórnvöld taki hagsmuni þjóðarinnar fram yfir eigin- eða flokkshagsmuni. Allir sem hafa fengið nóg af spillingu og hagsmunatengslum. Allir sem vilja tjá hug sinn - til þess eru mótmæli. Mætum og sýnum samstöðu.

Þetta sagði Einar Már Guðmundsson m.a. um samstöðu í Mannamáli 9. desember 2007. Þótt Einar Már sé þarna að tala um samstöðu launamanna og minnist á Gúttóslaginn er samstaða nú sama eðlis og alveg jafn nauðsynleg:

Ekki lesa allir athugasemdir við bloggpistla og ég ætla því að birta hér mjög athyglisverða athugasemd sem komin er við pistilinn. Hún er frá Elfu, íslenskri konu sem búsett er erlendis og horfir á þjóðmálin frá þeim sjónarhóli. Elfa segir:

Heyr heyr !

Ég bý í Danmörku. Danir eru kjaftbit á Íslendingum. Fyrst fyrir að fokka málum svona rosalega upp ... marga grunaði að eitthvað gæti farið illa, en ekki að við myndum gera svona myndarlega uppá bak. Síðan líður og bíður og enginn axlar ábyrgð. Ekkert gerist. EKKERT. Danir góna bara yfir þessu. Hér eru menn vanir því að hirða pokann sinn ef þeir standa sig ekki ... og hika ekki við að láta fólk fara ef upp koma mistök. Anders Fogh forsætisráðherra er búinn að víkja nokkrum ráðherra sinna frá vegna vandamála sem þættu aldeilis smávægileg á Íslandi.

Vegna þess að enginn víkur, enginn er látinn axla ábyrgð, lítur alheimur svo á að allir Íslendingar kvitti uppá að þetta sé í góðu lagi og standi að baki fjárglæfrum og óstjórn ... þess vegna eru ekki bara íslensk yfirvöld rúin trausti ... heldur allir Íslendingar og íslensk fyrirtæki.

Undir venjulegum kringumstæðum myndi þetta vera lítið mál vegna þess að enginn hefur haft minnsta áhuga á Íslandi. En núna er allur heimurinn að horfa á okkur og fylgist grannt með hvernig við tökum á málum.

Og hvað gerum við ... við tökum EKKI á málum.

Af því það er svo ókúl að mótmæla, fólk gæti haldið að maður væri kommi eða lúser. Þessi aumingjaskapur og manndómsskortur er það sem ég á erfiðast með að líða. Það er mér þungbærara en að lífeyrissjóðurinn minn er farinn fjandans til.

Í fyrsta skipti á ævinni skammast ég mín fyrir að vera Íslendingur.

Eins og talað út úr mínu hjarta

Stundum er tekið fram fyrir hendurnar á manni, ýmist í eiginlegri eða óeiginlegri merkingu. Ég var byrjuð að skrifa pistil fyrir nokkrum dögum - í síðustu viku raunar. Byrjuð að klippa saman ummæli úr sjónvarpi pistlinum til stuðnings en ekki komin langt. Svo birtist grein í Morgunblaðinu í dag og ég sá strax að ég þurfti ekki að klára pistilinn minn. Í greininni var næstum allt sem ég vildi sagt hafa til viðbótar við það sem ég sagði hér. Ég hefði líklega ekki orðað þetta svona pent og vel en ég er heldur ekki eðalrithöfundur eins og skríbentinn.

Bestu þakkir fyrir greinina, Jón Kalman. Mæltu manna heilastur!

Deilt og drottnað í Seðlabankanum

Hinn ágæti Árni Gunnarsson, sem stundum lítur inn hjá mér og lætur í sér heyra, var að setja inn svo fína athugasemd við síðustu færslu mína að ég ætla að birta hana hér - að Árna forspurðum! Ég veit að hann fyrirgefur mér.

_________________________________________

Hver skyldi nú vera ástæðan fyrir því að stjórnvöld okkar eru svo ölvuð af upphöfnu eigin ágæti sem raun ber vitni?

Þetta fólk er óhæft til að takast á við vandann sem það sjálft stefndi þjóðinni í með opin augun þrátt fyrir að hafa fengið strangar aðvaranir eins og fram kemur í grein Þorvaldar Gylfasonar. Þetta er að nokkru leyti sama fólkið og sama forystan sem setið hefur við völdin í áratugi á Íslandi og gert hvert axarskaftið öðru verra án þess að fylgi flokksins hafi hreyfst að ráði. Þarna er um að ræða stjórnmálaflokk sem er keyrður gegn um hverjar kosningar eftir aðrar með ótakmörkuðum fjármunum sem allir telja sig vita hvaðan séu komnir. Bókhaldið er lokað eins og Frímúrarareglan enda glögg tengslin á milli. Pólitíkusar úr þessari stjórnmálahreyfingu eru ósnertanlegri en Páfinn enda allar eftirlitsstofnanir sem máli skipta vanaðar með skipuðum fulltrúum þessa flokks. Forseti Alþingis situr rólegur og ósnertanlegur þó lögreglan brjótist inn á skrifstofu olíufyrirtækis sem maki forseta er stjórnarformaður í og einn af aðaleigendum. Þetta er lögreglurannsókn vegna gruns um refsivert fjármálasvindl. Einn ógætinn alþingismaður vekur máls á þessu í sölum Alþingis og forsætisráðherra setur ofan í við hann fyrir ósmekklegar aðdróttanir sem felist í athugasemdinni. Málið er dautt! Þetta er eitt af fjölmörgum dæmum sem koma upp í hugann og langt frá það versta.

Pólitíkusar sem komast upp með svona háttsemi sem hér er bent á, skilja það fljótt að um þá gilda engin þau lög sem óbreyttir þegnar verða að lúta að viðlagðri ábyrgð að lögum.

Og að þrem árum liðnum verða þessi dæmalausu vinnubrögð stjórnvalda flestum gleymd. Og þá munu kosningasjóðir Flokksins verða orðnir bólgnir að nýju af framlögum kvótagreifanna sem búnir eru að sölsa undir sig dýrmætustu auðlegð þessara þjóðar með tilstuðlan sinna launuðu fulltrúa á Alþingi.

Forsætisráðherra og Seðlabankastjóri eru komnir með lífverði í fyrsta sinn í sögu þessarar þjóðar!

Hvernig væri nú að hætta þessu tuði gott fólk. Við sitjum uppi með nákvæmlega þau stjórnvöld sem við eigum skilið og þau starfa í lýðræðislegu umboði þjóðarinnar.

Sláum nú saman og kaupum blómakörfu handa konunni hans Davíðs sem þakklætisvott fyrir að hafa lánað okkur hann á þessum erfiðu tímum.

______________________________________

Að lokum tvær fréttir af Stöð 2 þar sem fram kemur svo ekki verður um villst hver stjórnar landinu um þessar mundir. Situr í stól sínum í Svörtuloftum og deilir og drottnar. Var hann kosinn til þess? Eða er hann bara símadama á ofurlaunum? Og ein frétt um hlutabréfasölu ráðuneytisstjóra Fjármálaráðuneytisins - mánuði áður en bankinn sem hann átti hlutabréf í var yfirtekinn. Sýnt hefur verið fram á að stjórnvöld vissu hvað verða vildi fyrir löngu en drógu lappirnar - gerðu ekkert þótt æpt væri á viðbrögð alls staðar að út þjóðfélaginu. Af hverju? Var verið að gefa vildarvinum tækifæri til að hylja slóðir og bjarga sér og sínum á þurrt fyrst? Spyr sú sem ekki veit en grunar sitt af hverju.

Skoðið þetta. Ég vil gjarnan eiga stefnumót við sem flesta landsmenn á Austurvelli klukkan 15 á laugardaginn. Sýnum samstöðu, látum skoðun okkar í ljós með því að mæta!