Ísland - Simbabve norðursins

Ég bið alla sem hafa einhver tengsl við erlenda fjölmiðla að senda þeim slóðina að þessari grein hér fyrir neðan. Ef íslenska þjóðin getur ekki upp á sitt eindæmi haggað spilltum stjórnvöldum og stjórnkerfi eða ráðið við glæpamennina sem arðrændu hana verður að leita ásjár alþjóðasamfélagsins til að þrýsta á íslensk stjórnvöld um nauðsynlegar breytingar. Viðbót: Greinin hefur nú verið birt hér.

Iceland - the Nordic Zimbabwe
by Iris Erlingsdottir

The catastrophic economic collapse of Iceland has in international news stories been described as simply another, inevitable casualty of the credit crunch. A WSJ story last week noted that „Iceland was one of the international financial bubble's most enthusiastic players," but failed to mention how Iceland's largely homemade crisis was created by a small group of powerful political and financial figures who literally have looted the nation's treasury.

According to the Fund for Peace, a state that is failing has several characteristics, such as group-based inequality, brain drain, sharp economic decline, corruption and criminal behavior, to name a few attributes. The magnitude of corruption and wrongdoings at the highest levels of Icelandic political and financial system that have come to light following the country's economic collapse begs this question: Is Iceland a failing state?

In October 2008, Iceland's three major investment banks-Glitnir, Kaupthing, and Landsbanki, which the Conservative party had privatized eight years earlier in favor of their cronies - collapsed and were taken over by the Icelandic government. They had, through various questionable artifices, incurred a combined debt equal to 7-10 times Iceland's gross domestic product (GDP). Hundreds of thousands of investors outside of Iceland lost all of their savings, inducing the British government to invoke anti-terrorism laws in an attempt to contain the damage.

Since this collapse, the Icelandic stock exchange has plummeted, the Icelandic crown has lost one-half of its value, and the unemployment rate rose 60% from October to November. The sudden halt of major construction projects-including what was to be an iconic opera house-has caused foreign workers to flee the country in droves. Automobile sales have nearly stopped, and massive residential foreclosures loom. One-third of Icelanders have indicated that they are considering leaving the island.

Despite obvious mistakes and wrongdoings by governmental regulators and bank executives, no observable changes have ensued. The current regulators-including the head of the Icelandic Central Bank, Davíð Oddsson (Prime Minister from 1991-2004) -are the very same people who encouraged and approved these fantasies. The majority of the top executives in the newly-nationalized banks are the same directors who created the overleveraged castles in the air. Instead of criminal charges, they get to keep their jobs and handsome paychecks, and remain in position to further manipulate the country's finances. Average Icelanders, on the other hand, get to scratch out a living and the responsibility (along with their children and grandchildren) for paying the billions of debt Iceland is now saddled with.

The gang's perp-in-chief, Jón Ásgeir Jóhannesson, who also happens to "own" most of the private media in the country, is free to gallivant in his private jet between luxury homes in several countries. At this writing, he and his fellow crooks, who invented false enterprises and inflated their "worth" by selling pieces of paper back and forth to each other, continue to engage in all kinds of business transactions in Iceland and wait like carrion for opportunities to "buy" for pittance businesses that have closed or gone bankrupt since the collapse (the same fate awaits many others in the new year), not to mention real estate when thousands of Icelandic families lose their homes in this inferno of greed.

The crimes and corruption that has flourished under Iceland's conservative rule make Bernie Madoff's schemes look like Mother Goose tales. Each day brings forth ever more incredulous stories. Icelanders who are struggling to hold onto their homes and pay the bills were outraged at to learn a few days before Christmas that certain well connected individuals - bank execs, their families and friends (including members of the Icelandic government) - hoping to cash in on the boom, borrowed hundreds of millions to buy bank stock, but as the collapse became imminent, the loans were conveniently "forgiven" in secret meetings, with a single penstroke! The average Icelander of course gets no such absolution.

The democratic process is paralyzed. The legislature, Alþingi, is little more than a rubber stamp for the administration and has basically shut itself down. Despite massive popular protests, Prime Minister Geir Haarde's ruling junta refuses to call for new elections before making what will certainly be extremely painful decisions.

Failed states are unable or unwilling to "protect their citizens from violence and perhaps even destruction," and "regard themselves as beyond the reach of domestic or international law." They may have democratic forms but suffer from a serious "democratic deficit" that deprives their democratic institutions of real substance.

The tyrant Robert Mugabe declared a few days ago that "Zimbabwe is mine. "I will never, never, never, never surrender." Iceland's Prime Minister Geir Haarde, the Central Bank Governor Davíð Oddsson, and the members of their little gang are telling Icelanders and the world that-like Mugabe-neither will they.

Íris Erlingsdóttir is an Icelandic journalist and writer. Her professional background includes work in radio and television news as a reporter and news anchor for Channel 2 in Iceland. She was editor-in-chief of Icelandic gourmet magazine The Host and has written numerous features and columns on subjects ranging from food and health to politics and law for Icelandic and American magazines and newspapers, including the Minneapolis Star Tribune, LA Weekly, Iceland Review, Morgunblaðið, Fréttablaðið, Bon Appetit, and Twin Cities Mix. She lives in Northfield, Minnesota.  

 _________________________________________________

Margir kannast eflaust við Írisi Erlingsdóttur sem eitt sinn var fréttamaður á Stöð 2 og sendir nú öðru hvoru fréttir frá Bandaríkjunum þar sem hún er búsett - nánar tiltekið í Minnesota. Ef ég man rétt fjallaði hún nokkrum sinnum um kosningabaráttuna fyrir forsetakosningarnar þar á síðasta ári. Íris leyfði mér að birta þessa grein hér að ofan og ég fann aðra grein eftir hana sem ég hafði klippt út úr Mogganum 9. nóvember sl.

Reyni að komast til himna...

...áður en dyrunum verður lokað.

Ég hef ekki haft geð í mér til að koma nálægt tölvunni í mestallan dag enda orðin svo langþreytt að ég held varla höfði. Svo settist ég niður áðan eftir góðan lúr fyrir framan sjónvarpið og skoðaði fjölmiðla, bloggfærslur og athugasemdir. Ég fylltist sorg og vonleysi. Sorg yfir því hvað fólk er alltaf ósammála, sumir svo öfgafullir, ofsafengnir og orðljótir... og skyndilega helltust yfir mig atburðir síðustu þriggja mánaða, aðdragandans, afleiðinganna, ábyrgðarleysis stjórnvalda og vonleysið varð yfirþyrmandi. Reyndar ekki í fyrsta sinn í vetur en þetta var skelfileg upplifun.

Við erum lítil og fámenn örþjóð sem eigum að geta rekið þetta þjóðfélag í sæmilegri sátt og einbeitt okkur að því sem skiptir máli. Sniðið okkur stakk eftir vexti sem hefur sárlega skort undanfarin ár og áratugi. Þess í stað erum við að þrátta um smáatriði sem engu máli skipta - eins og hvort 8 ára gömul stúlka geti borið skaða af því að tala í nokkrar mínútur á mótmælafundi. Ég sem hélt að það væri foreldranna að meta slíkt. Alræmdur friðarspillir, sem allir fengu yfir sig nóg af fyrir fjölmörgum árum, geysist um netheima, límir eigin bloggfærslur inn í athugasemdakerfi annarra bloggara með vægast sagt ógeðfelldum myndum af vopnuðum börnum og hótar að kæra hægri og vinstri eins og ævinlega.

Þreytupirringurinn olli því að ég fór að glugga í fjárlögin - sem ég hefði betur látið ógert. Ekki lagast hugarástandið við það. 

Steingrímur J. segist vilja rauðgræna ríkisstjórn með Samfylkingu. Hver segir að hann eða Samfylkingin verði kosin til nokkurra verka? Hver veit nema fram komi breiðfylking fólks sem hefur aðrar hugmyndir um framtíðina en Steingrímur J. og Samfylkingin, sem virðist bara líða bærilega, takk, í hjónasænginni með Sjálfstæðisflokkinn ofan á alveg eins og Framsókn forðum. Gallinn er bara sá að ný stjórnmálaöfl eru fyrirfram dauðadæmd af flokkunum sem fyrir eru. Þeir eru búnir að koma hlutunum þannig fyrir með lagasetningu að eingöngu flokkar sem fyrir eru á þingi fá fjárframlög frá ríkinu (okkur). Og áður en þingmenn fóru í mánaðarlangt kreppujólafrí hækkuðu þeir framlagið til flokkanna sinna úr 310 milljónum í 371,5 milljónir á meðan allt annað var skorið niður. Sem dæmi má nefna voru lögð innritunargjöld á þá sem þurfa að leggjast inn á sjúkrahús og eru líklega síst í stakk búnir til að borga slíkt og ýmis gjöld voru hækkuð sem hafa bein áhrif á verðbólgu og verðbætur lána.

Í gær kom fram að hinn umhyggjusami einkavæðingarheilbrigðisráðherra ákvað að innritunargjald á sjúkrahús yrði litlar 6.000 krónur. Formaður ASÍ sagðist vera "hissa". Upphæðin sem fer til stjórnmálaflokkanna nægir fyrir innritunargjöldum 61.917 sjúklinga. Mér skilst að atvinnuleysisbætur séu um 130.000 á mánuði sem gera 1.560.000 á ári. Framlagið til flokkanna nægði fyrir atvinnuleysisbótum 238 manns í heilt ár. Svokallað skúffufé ráðherra er 81 milljón alls. Því geta þeir ráðstafað að eigin geðþótta. Þetta eru innritunargjöld fyrir 13.500 sjúklinga - eða 324.000 skólamáltíðir fyrir börnin okkar ef hver máltíð kostar 250 krónur.

En flokkafjárframlögin fá aðeins þau stjórnmálaöfl sem fyrir eru á þingi til að auglýsa sig og sína í prófkjörum og kosningum. Aðrir eiga ekki séns. Við borgum rekstrarkostnað þeirra, auglýsingaskrum, ferðalög og annað - á vegum flokkanna. En við hin eigum ekki möguleika á að bjóða okkur fram sem stjórnmálaafl og etja kappi við fólk með slíkt fjármagn til afnota sem sótt er í okkar eigin vasa. Jafnræði í reynd þar sem sumir eru svo sannarlega jafnari en aðrir. Þetta er fyrir utan tæplega 3,8 milljarða - 3.800 milljónir - sem það kostar okkur að reka "Æðstu stjórn ríkisins" eins og það heitir í fjárlögum. Ég vitna í hinn margkveðna Megasarfrasa: Afsakið á meðan ég æli.

Svo er það 5% ákvæðið sem kveður á um að stjórnmálaflokkur sem fær undir 5% í kosningum fær engan mann á þing - nema hann sé þar fyrir, þá gefa 5% honum 2 þingmenn. Það fer þó líkast til eftir því hvar á landinu atkvæðin falla, því atkvæðavægið er svo misjafnt þéttbýlis og dreifbýlis. Flokkarnir sem fyrir eru á þingi eru semsagt búnir að girða jafnrækilega fyrir "samkeppni" og stjórn VR gerði forðum. Það er ekki hægt að endurnýja, sama hve margir vilja það. Okkur er gert að kjósa sama liðið aftur, hvað sem tautar og raular. En ég vil það ekki, ég neita því og ég krefst þess að lögum og reglum verði breytt til að sú hugarfarslega bylting sem nauðsynleg er geti orðið og rotnu, steinrunnu flokkakerfi hent á haugana.

Hverslags andskotans vitleysa og níðingsskapur er þetta eiginlega? Er þetta íslenskt lýðræði í hnotskurn?

En annars ætlaði ég ekki að skrifa svona pirrings- eða reiðiblogg. Ég ætlaði  að vekja athygli á honum Eiríki Guðmundssyni, rithöfundi, pistlahöfundi og Víðsjárpilti. Ég benti á pistlana hans hér undir fyrirsögninni Hvað þarf til að ofbjóða þjóðinni? Síðan þá hefur Eiríkur flutt marga, frábæra pistla í Víðsjá og í gær birtist grein eftir hann í Fréttablaðinu sem fylgir hér með. Smellið þar til læsileg stærð fæst að venju. Eiríkur flutti líka fyrsta pistil sinn á nýju ári í Víðsjá í fyrradag. Hann er næstum neðst í tónspilaranum ofarlega vinstra megin á síðunni merktur: Víðsjá - Nýtt ár, mótmæli og þjóðin. (Ég bíð spennt eftir að geta sett útvarpsefni beint inn í færslur og þurfa ekki að vísa í þennan óaðgengilega spilara.) Það er úr þeim pistli sem ég tók fyrirsögnina - Trying to get to heaven before they close the door - Bob Dylan.