Í tilefni dagsins

Ógleymanlegur dagur, ógleymanlegt ávarp og lokaorðin greypt í vitund flestra landsmanna.

Ávarp forsætisráðherra, Geirs H. Haarde, 6. október 2008

 

 129 dögum síðar - 12. febrúar 2009

Hugvekja Björns og fulltrúar framtíðar

Það fór ekki mikið fyrir litlu sendinefndinni sem afhenti hluta af andmælabréfum, athugasemdum og mótmælum gegn fyrirhugaðri Bitruvirkjun í Þorlákshöfn í gær. En athöfnin var engu að síður táknræn þar sem tvö börn, fulltrúar og orkunotendur framtíðarinnar, afhentu skjölin. Fyrir litla hópnum fór Björn Pálsson, sem hefur barist ötullega fyrir verndun Hengilssvæðisins sem útivistarsvæðið fyrir ofan Hveragerði er hluti af. Björn flutti stutta, innihaldsríka hugvekju sem hann leyfði birtingu á hér. Athugið, að tölurnar sem hann nefnir eru fyrir utan þau bréf sem berast í pósti og tölvupósti. Neðst í færsluna hengi ég við hið magnaða athugasemdabréf Björns og Ingibjargar Elsu Björnsdóttur, sem vakið hefur mikla athygli.

************************************************

Ræða flutt við afhendingu andmæla þann 5. okt. 2009.

Ágætu áheyrendur!

Í tilefni þess að hér eru nú afhent 977 bréf, þar sem 1061 einstaklingar og þar af 712 með búsetu í Hveragerði mótmæla auglýstri breytingu á aðalskipulagi Sveitarfélagsins Ölfuss, vil ég gera stutta grein fyrir aðkomu minni að þeim málum.

Þessi mótmæli beinast einkum að ætlaðri Bitruvirkjun, líklegum eituráhrifum frá henni og þeirri eyðileggingu á lítt spilltri náttúru sem bygging hennar mun valda á umhverfi sínu. Þar hef ég, frá upphafi búsetu í Hveragerði 1974, notið margra góðra stunda, einn eða með fjölskyldu og vinum. Eðlislæg forvitni mín um örnefni, sögu, og tilurð fyrirbæra í umhverfinu hefur valdið því að ég er oftlega kallaður til leiðsagnar á þessu svæði. Nefna má eignaréttarmál fyrir Óbyggðanefnd og héraðsdómi Suðurland þar sem Sveitarfélagið Ölfus hefur meðal annars þurft að verja hagsmuni sína fyrir Orkuveitu Reykjavíkur. Í þeim átökum sýnist mér að sannleikurinn þurfi oft að víkja og sú buddunnar lífæð sem í brjóstinu slær ráði för.  

Skemmtilegra er mér þó að leiðbeina göngufólki um þau svæði sem í flestum andmælunum er lagt til að verði friðlýst. Þar eru börnin einlægustu ferðafélagarnir. Hvaða faðir, móðir, afi, amma eða leiðsögumaður getur vænst betri launa en þegar fimm ára gamalt barn segir: „Hingað verðum við að koma fljótt aftur". Því er vel við hæfi að ung móðir, sem hefur lagt á sig ómælda sjálfboðavinnu við söfnun andmæla, afhendi þau hér í fylgd tveggja barna sinna. Þeirra er framtíðin og ég vona að þeir sem nú ráða för í landsmálum verði ekki í hlutverkum þeirra þjóðarsona, sem síðustu gripunum farga  úr gullabúri íslenskrar náttúru. 

Allt frá því að hamfarir, tilbúnar af sérhyggju og græðgi, skullu yfir okkur fyrir ári hef ég óttast að í kjölfarið fylgdu þær fjölþjóða hræætur sem ætið eru tilbúnar til að gæða sér á hinu ósjálfbjarga fórnarlambi. Það vekur mér ugg þegar frændur mínir og sýslungar fyrrum í Norðurþingi kalla eftir stuðningi alþjóðlegs álrisa til byggingar gufuaflsvirkjunar þar. Upplýsingar um að nýtanleg háhitaorka frá Reykjanestá til Hengils geti í besta falli dugað til 66% orkuþarfar álvers í Helguvík lofar heldur ekki góðu. Atburðarrás um eignarhald á HS-orku vekur einnig ugg um eignarhald á orkuverum. Er hugsanlegt að álrisar í harðvítugri samkeppni á alþjóðamarkaði muni fljótlega kaupa skuldsett íslensk orkuver? Hvað verður þá um þjóðareign á íslenskum orkuauðlindum? Þá spurningu ættu íbúar Þorlákshafnar, sem vilja halda aflakvóta í sinni heimabyggð, að íhuga. Reynslan sýnir að undirrituð fyrirheit um vinnslu í heimabyggð hafa ekki reynst traust. Ætli svo geti ekki einnig orðið um vilyrði um nýtingu orku í heimabyggð? Og hvað þá um loforð um eyðingu eiturefna frá gufuaflsvirkjunum?

Ágætu hlustendur! Þennan pistil hef ég samið í nokkurri samvinnu við Þorstein Erlingsson skáld. Hann studdi Sigríði í Brattholti í baráttu hennar fyrir verndun Gullfoss og kvæðið, Við fossinn, mun Þorsteinn hafa ort eftir að hafa lesið Dettifosskvæði Einars Benediktssonar. Við Fossinn, kvæði Þorsteins, ætti að vera skyldulesning á náttborðum allra stóriðjusinna nú. Lokaerindið verður niðurlag tölu minnar hér:

Og því er nú dýrlega harpan þín hjá
þeim herrum til fiskvirða metin,
sem hafa það fram yfir hundinn að sjá,
að hún verður seld eða jetin;
sem hálofa „guðsneistans" hátignarvald
og heitast um manngöfgi tala,
en átt hefur skríðandi undir sinn fald
hver ambátt sem gull kann að mala.
Og föðurlandsást þeirra fyrst um það spyr,
hve fémikill gripur hún yrði,
því nú selst á þúsundir þetta sem fyr
var þrjátíu peninga virði.

Ég þakka áheyrnina.

Fréttir RÚV 5. október 2009

 

Hvaðan Ólafur Áki hefur þessar tölur sem hann nefnir er mér hulin ráðgáta. Og ef honum finnst skemmdarverk þau, sem hljótast af stórri virkjun eins og Bitruvirkjun með öllu tilheyrandi í ósnortinni náttúru vera "að taka tillit til náttúrunnar" - ja... þá vildi ég ekki sjá hvernig umhverfið liti út ef sýnt væri tillitsleysi!

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Athugasemdir og andmæli vegna breytinga á aðalskipulagi Ölfuss - Björn Pálsson og Ingibjörg Elsa Björnsdóttir