Saga Baugsveldisins

Þannig fór um sjóferð þá... Ísland í dag 18. mars 2009.

Stjórnmál og trúarbrögð

Egill Helgason birtir oft bréf á blogginu sínu frá öllu mögulegu fólki - ýmist nafnlaust eða undir nafni. Mörg eru frábær, upplýsandi og ótalmargt áhugavert hefur komið fram í þessum bréfum.

Rétt í þessu skaust ég til Egils og las nýjasta bréfið. Ég ákvað samstundis að hnupla því. Ekki bíða til morguns til að fá leyfi - og vona bara að mér verði fyrirgefið. Bréfið var frábært og minnti mig á úrklippu úr viðtali sem ég hef notað mikið í myndböndunum mínum og setningarnar úr því eru nú orðnar þjóðþekktar og fleygar sem dýrustu gullkorn. En hér er bréfið:

Eftir að hafa heimsótt vesturströnd USA í tvígang og upplifað þar mjög auðugt og opinskátt trúarlíf fór ég að hugsa. Í USA er ekki kurteist að spyrja fólk útí pólitískar skoðanir, það þykir ekki viðeigandi . Fólk er ekki mjög pólitískt en það er trúfólk á verulega opinskáan hátt. Hér heima aftur á móti eru allir til í að básúna sínum pólitísku hugsunum og skoðunum yfir landslýð en trúin er ekki rædd. Eitt sinn talaði ég við mann sem hafði farið nýlega í meðferð og hann kvartaði sáran yfir að ef hann trúði fólki fyrir sinni edrúmennsku væru allir til í að sympatísera og ræða það en ef hann minntist á að hann hefði fundið Jesú Krist í leiðinni urðu allir eins og kvikindi og losuðu sig úr umræðunni snimmhendis.

Síðan átti nýlega ég tal við sálfræðing sem fræddi mig um fimm stoðir mannlegs lífs. Ekki meira um það nema ein stoðin er einhvers konar andleg stoð. Þar leitar fólk af tilgangi sínum, veltir fyrir sér hvort til sé eitthvað stærra en það. Ein leið til að fullnægja þessari hvöt er að hjúfra sig inn í trúfélag þar sem eldgamalt og skipulagt stórveldi tekur við þér og af þér ábyrgðina á þessari leit. Þú ert komin/n heim til Guðs þar sem þú áttir alltaf að vera og einhverjir aðrir sjá um pappírsvinnuna. Þægilegir (og misvitrir) milliliðir milli þín og almættisins, þú ert örugg/ur og ert í réttum flokki.  Og allir aðrir þá að sjálfsögðu í vitlausum flokki.

Og hér er mergurinn málsins. Getur verið að við íslendingar noti stjórnmálaflokka til að fullnægja þessari trúarþörf? Og í stað þess að vera hugsandi manneskjur með gagnrýninn hug, verður stuðningur við flokk spursmál um trú? Þú ákveður (...eða erfir ...eða  velur af (efna)hagkvæmum ástæðum) að þínum hagsmunum sé best borgið inni í ákveðnum flokki einhvern tímann á æviskeiðinu. Þar er fólk sem er til í að vinna og ræða og hugsa og framkvæma það sem  er því og þér fyrir bestu. Þú færð að vera með , þú tilheyrir og ert staðsett/ur á „réttum stað". Án þess að þurfa að gera neitt sérstakt nema kjósa „rétt" á fjögurra ára fresti. Og allir hinir eru að sjálfsögðu vitleysingar.

Það eru mýmörg dæmi um trúfélög, hér á landi sem annars staðar, sem hafa liðast í sundur vegna breyskleika mannsins. Þjóðkirkjan heldur samt alltaf velli. Eins liðast minni stjórnmálaflokkar sundur en þeir stóru halda alltaf velli. Vegna þess að fólk hefur varpað frá sér ábyrgðinni. Gert flokkinn að milliliði milli sín og umheimsins. Og í huga margra er það eins fjarstæðukennt að skipta um flokk og að skipta um trúfélag.  Hrætt um álit annarra.  Meðan við nennum ekki sjálf að hugsa halda flokkarnir velli og mala sér og sínum gull.

Þar sem mikilvægustu kosningar Íslandssögunnar standa fyrir dyrum finnst mér nauðsynlegt að fólk staldri við þetta. Gæti það gerst að Sjálfstæðisflokkurinn og Framsókn myndi stjórn með vorinu?

Ég veit að það er í mannlegu eðli að sporna á móti breytingum og þekki fullt af fólki sem er frekar til í að koma sjálfu sér/hjónabandi sínu/ sambandi sínu við börnin sín/ þjóðinni sinni í algert þrot frekar enn að setjast niður og eiga heiðarlegt (og oftast verulega sársaukafullt) endurmat á sér og viðhorfum sínum. En hversu langt eigum við að ganga til að halda hlutunum í skorðum? Aldrei hafi verið gerð eins afdrifarík mistök og gerð voru af ráðamönnum síðustu ára. Samt heyrir maður merki þess að fólk ætli nú bara að kjósa sem fyrr og vona að það gangi betur næst.

Að mistakast 19 sinnum og ná árangri í 20. sinn er skilgreining á þrautseigju, en það hefur líka verið sagt að ef maður geri sama hlutinn aftur og búist við annarri niðurstöðu í seinna skiptið sé merki um geðveilu.

Við höfum ekki tíma eða efni á að vera hugsanalöt. Við verðum hvert og eitt að líta í eigin barm, hugsa um framtíðina og ákveða hvernig henni er best borgið. Heiðarlegt uppgjör við fyrri ákvarðanir er nauðsyn, henda út því sem er ónothæft og hugsa hlutina uppá nýtt.

Ég er í kastþröng (aftur), er enn pólitískt viðrini og er búin að finna alls einn pólitíkus sem ég gæti hugsað mér að starfaði áfram.

Ætlum við að gefa sama fólki annað tækifæri? Ætlum við taka þá áhættu að flokkarnir geti núna unnið  sitt verk, þó að allt bendi til þess flokkakerfið sé mannskemmandi og er ekki hæft til að fara með völd?

Ragnheiður Erla  Rósarsdóttir

______________________________________________

Þetta stórfína bréf Ragnheiðar Erlu minnti mig semsagt á Hannes Hólmstein Gissurarson og fleyg orð hans um hvað sjálfstæðismenn væru ópólitískir og vildu bara láta leiðtogann teyma sig áfram og hugsa fyrir sig. Þetta er nefnilega satt. Sumir nenna ekki að hugsa - hvað þá gagnrýnið og sjálfstætt!