Bloggfærslur mánaðarins, júní 2009

Afsakið hlé


Orðheingilsháttur og titlíngaskítur

Halldór Laxness"Því hefur verið haldið fram að íslendingar beygi sig lítt fyrir skynsamlegum rökum, fjármunarökum varla heldur, og þó enn síður fyrir rökum trúarinnar, en leysi vandræði sín með því að stunda orðheingilshátt og deila um titlíngaskít sem ekki kemur málinu við; en verði skelfíngu lostnir og setji hljóða hvenær sem komið er að kjarna máls." Mér komu þessi orð Halldórs Laxness úr Innansveitarkroníku í hug þegar ég skoðaði viðbrögðin við frásögn minni af útifundinum og óvæntri heimsókn til fjármálaráðherra sem ég sagði frá í síðasta pistli. Nokkrir netmiðlar fjölluðu um málið auk Bylgjunnar og bloggara.

Það hefur verið fróðlegt að fylgjast með viðbrögðunum. Það kom mér á óvart hvað þau voru mikil og sterk. Túlkun manna er ólík og jafnvel er hártogað út og suður það, sem ég taldi einfalda og skýra frásögn. Afskaplega misjafnt hvað fólki fannst vera kjarni málsins og það finnur jafnvel engan kjarna. Kannski er hér við sjálfa mig að sakast - kannski ekki.

Ég get ekki með nokkru móti svarað öllu sem sagt hefur verið, reyni það ekki. Enda öllum frjálst að hafa sínar skoðanir og tilfinningar. Mér finnst aftur á móti verra þegar verið er að gera mér upp skoðanir og leggja mér orð í munn. Segja mig meina eitthvað sem ég hef ekki einu sinni gefið í skyn, hvað þá sagt og fráleitt hugsað. Svo er alltaf talsvert um að fólk lesi ekki einu sinni textann eða hafi svo afleitan lesskilning að ætla mætti að það hafi villst á bloggpistlum þegar það tjáir sig.

Ég kallaði þá sem mættu á fundinn hetjur. Sagði að hetjurnar hefðu mætt.  Þýðir það að allir aðrir séu gungur? Ekki aldeilis. Ég mæti t.d. sjálf ekki á útifundinn næsta laugardag. Líkast til ekki þarnæsta heldur. Er ég þá gunga? Nei, ég bara kemst ekki, svo einfalt er það. Ef maður segir að einhver sé fallegur - eru þá allir aðrir ljótir? Eða ef hópur fólks er talinn gáfaður - eru þá allir aðrir heimskir? Nei, alls ekki. Lífið er ekki svo svart-hvítt eða pólaríserað og því hef ég aldrei haldið fram. Þótt ég hafi skýrt málið enn frekar í athugasemd nr. 8 við pistilinn virðist fólk ekki hafa tekið eftir því og heldur áfram í hártogunum. Ég skrifaði ekki ósvipaða ádeilu hér - í janúar - en minnist þess ekki að hafa séð viðlíka útúrsnúninga þá. Meira að segja gáfumennið, uppáhaldið mitt og rithöfundurinn Guðmundur Andri fellur í þessa gryfju hér. Orðheingilsháttur og titlíngaskítur? Maður spyr sig...

Mikið var gert úr því, að Steingrímur J. skyldi leggjast svo lágt að fá einhvern bloggara til að birta tölvupóstana. "Lauma bréfasnifsum að Steingrímur J. Sigfússoneinstaklingum til að birta á bloggi..." Ég tek hjartanlega undir með þeim sem gagnrýna Steingrím fyrir að hafa ekki birt þá fyrr, og þá í útbreiddum fjölmiðlum bæði hefðbundnum og á netinu. Og ég spyr hvort fjölmiðlamenn hafi beðið Steingrím um skjöl máli sínu til stuðnings. Hitt er svo annað mál að Steingrímur bað mig ekki að birta póstana. Ég bað hann um að fá að birta þá. Á þessu er grundvallarmunur. Steingrímur hafði ekki hugmynd um að ég kæmi með Herði Torfa, ég tók fram í pistlinum að ég hefði verið boðflenna, svo varla var þetta vandlega undirbúið stönt eins og sumir hafa látið að liggja. Gengur þeim eitthvað til sem kjósa að mistúlka hlutina á þennan hátt? Maður spyr sig...

Einhverjir sögðu að Hörður hafi verið "tekinn á teppið". Það fannst mér bráðfyndið, sérstaklega af því það voru öfgahægrimennirnir hjá "fremsta fréttaskýringavef landsins", AMX sem sögðu það. Ég hef lært, ef ekki á langri ævi þá að minnsta kosti í ölduróti vetrarins, að spyrja sjálfa mig ævinlega: Hver segir hvað? Af hvaða hvötum? Í þágu hvaða hagsmuna? Í umboði hvaða stjórnmálaafla? Það hefur reynst mér nokkuð vel í tilraunum mínum til að skilja hina ómálefnalegu og þröngsýnu umræðu sem einkennist af... jú, einmitt... orðheingilshætti og titlíngaskít.

Að gefnu tilefni vil ég taka fram að ljósritið af tölvupóstunum sem ég fékk í hendur var með nöfnum og netföngum allra viðkomandi aðila. Ég var ekki beðin um að klippa textann þannig að þau kæmu ekki fram. Það tók ég algjörlega upp hjá sjálfri mér. Miðað við andrúmsloftið í samfélaginu óttaðist ég að fólk í slæmu jafnvægi myndi senda þessum mönnum tölvupósta með miður notalegum athugasemdum. Þótt púkanum í mér hafi fundist það bara gott á þá komst ég að þeirri niðurstöðu, að slíkt væri íslensku þjóðinni ekki til framdráttar um þessar mundir.

Það sem mér finnst einna verst við umræðuna um þennan pistil er, að þrumuræða Jóhannesar Þ. Skúlasonar virðist hafa fallið í skuggann. Hana birti ég í pistlinum en fáir virðast hafa tekið eftir henni. Ég vil því hvetja fólk til að kíkja aftur á pistilinn og lesa ræðu Jóhannesar.

Að lokum langar mig að biðja lesendur að hlusta á Krossgötuþáttinn sem ég hengi neðst í pistilinn. Þar ræða þau Páll Skúlason og Vigdís Finnbogadóttir meðal annars um skort á almennilegri rökræðu og rökræðuhefð á Íslandi, hræðslu við að ástunda gagnrýna hugsun og hættSjö töframenn - Halldór Laxnessulegt vald stjórnmálanna.

Ég lýk máli mínu með annarri tilvitnun í Halldór Laxness, lýsingu á íslensku þjóðarsálinni um aldir - að þessu sinni úr Sjö töframönnum. Ósigur ítalska loftflotans í Reykjavík 1933: "Það er álitið að fáar þjóðir hafi þolað kúgun og yfirgang af meiri kurteisi en Íslendingar. Um aldaraðir alt fram á þennan dag lifðu þeir í skilníngsríkri sáttfýsi við kúgun, án þess að gera nokkru sinni tilraun til uppreistar. Eingri þjóð var byltíngarhugtakið jafn hulið. Ævinlega voru Íslendingar reiðubúnir að kyssa þann vöndinn er sárast beit og trúa því að kaldrifjaðasti böðullinn væri sönnust hjálp þeirra og öruggast skjól."


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Útifundur og óvænt heimsókn til ráðherra

Fundurinn á Austurvelli í gær var fámennari en ég bjóst við. Og þó... Vonin dregur mann alltaf á asnaeyrunum. Af hverju ætti fólk svosem að nenna niður í bæ í klukkutíma til að berjast fyrir framtíð sinni og barnanna sinna þegar hægt er að dúlla sér í Kringlunni, Smáralind, sumarbústaðnum eða bara liggja í sófanum og horfa á sjónvarpið? Það er svo þægilegt að láta aðra um púlið og njóta bara afrakstursins. Jakkalakkarnir úr Sjálfstæðisflokki og Framsókn létu auðvitað ekki sjá sig. Svona fundir eru fyrir neðan þeirra virðingu. En hetjurnar mættu.

Fundurinn var góður og ræðurnar stórfínar. Andrea Ólafsdóttir flutti þrumuræðu með álfahúfu á höfði og litla barnið sitt í poka á maganum. Jóhannes Þ. InDefence var seinni ræðumaðurinn og flutti glæsilega tölu sem fundargestir tóku undir hvað eftir annað. Ég birti hana hér að neðan. Og hér eru fréttir kvöldsins samanklipptar. Tölum ber að sjálfsögðu ekki saman frekar en venjulega og ég heyrði að lögreglan hefði talið 100 manns.

Eftir fundinn sat stór og skemmtilegur hópur fólks á spjalli á Thorvaldsen þegar Hörður Torfa fékk upphringingu og gekk frá til að tala í símann. Kom svo og sagðist vera á leið til fjármálaráðherra sem vildi leiðrétta eitthvað sem komið hafði fram í máli Harðar og ráðherra sagði misskilning. Ég bauðst samstundis til að fara með honum og gerðist boðflenna á fundinum. Steingrími J. og Indriða H., sem hitti okkur líka, fannst það bara í góðu lagi og við sátum og ræddum við þá í hálftíma eða svo. Ég hafði hvorugan hitt áður.

Það sem þeim lá á hjarta var að leiðrétta þær fullyrðingar að Hollendingar og Bretar hafi ekkert haft á móti því að gera Icesave-samningana opinbera. Þeir sýndu okkur tölvupósta á milli Indriða H. og embættismanna í Hollandi og Bretlandi og ég bað um ljósrit af þeim til að birta úr hér máli þeirra til sönnunar. Fyrsti pósturinn er frá Indriða og er dagsettur 11. júní. Þar segir Indriði:

Indriði H. - tölvupóstur - 1

Í íslenskri snörun: "Samningurinn hefur verið ræddur í nokkrum þingnefndum og þeir hafa krafist þess að fá afrit af samningunum í hendur líka. Ég held að mjög erfitt sé að verða ekki við óskum þeirra en við myndum fara fram á trúnað. Hvað segið þið um það?" Þá kemur svar frá Bretanum, einnig frá 11. júní:

Indriði H. - tölvupóstur - 2

"Ég býð fólki gjarnan að lesa skjalið inni á skrifstofu/ í herbergi en leyfi þeim ekki að fá afrit. Það þýðir að þeir verða að segja fólki frá innihaldinu en skjalið sjálft er ekki gert opinbert. Gæti það gengið á Íslandi?" Hollendingurinn svarar ekki fyrr en 12. júní og afsakar töfina. Hann segir:

Indriði H. - tölvupóstur - 3

"Ef tillaga G (Bretans) er möguleg hreyfi ég engum mótmælum. Ég hef áhyggjur af því, að ef allt verður gert opinbert hellist yfir okkur utanaðkomandi athugasemdir sem flækja umræðuna. En ef þú telur eina möguleikann vera að opinbera samningana væri ég tilbúinn til að íhuga það. En það verður að vera ljóst að við getum ekki endursamið."

Svo mörg voru þau orð. Greinilegt er á þessum orðaskiptum að Bretar og Hollendingar vildu ekki gera samningana opinbera. Ekki einu sinni þingmönnum, hvað þá þjóðinni. Hvað gerðist milli 12.  og 17. júní þegar hollensku útgáfunni var lekið í fjölmiðla veit ég ekki. Ef áhugasamir koma með spurningar í athugasemdum er mögulegt að Indriði geti gefið sér tíma til að svara. Maður veit aldrei. Þeir lesa þetta væntanlega og vonandi athugasemdirnar líka. Einmitt þess vegna vil ég benda Steingrími J. sérstaklega á þessa bloggfærslu Teits Atlasonar. Þetta er málið eins og við ræddum, Steingrímur. Ekki bara mín skoðun. Koma svo!

Viðbót: Illugi skrifaði líka pistil á sömu nótum og Teitur í morgun.

Ég legg líka til að Steingrímur og Indriði lesi ræðu Jóhannesar sem ég sagði þeim frá. Hún var ansi mögnuð og mjög vel flutt. Hér er hún:

**************

Austurvöllur, 20. Júní 2009.

Góðir Íslendingar.

Í gær birti ríkisstjórn Íslands undirritaðan samning við Breta og Hollendinga um lausn ICESAVE deilunnar.

ICESAVE málið varðar stærstu fjárskuldbindingar íslensku þjóðarinnar frá upphafi. Það er mikilvægasta mál sem Alþingi hefur fjallað um frá lýðveldisstofnun. Og það er gríðarlega áríðandi að fjallað verði um þetta mál af skynsemi og samkvæmt efnisinnihaldi því að án þess að það gerist eigum við Íslendingar ekki möguleika á því að komast út úr þessu máli sem heil þjóð. 

InDefence hópurinn, sem ég er hluti af, er ópólitískur og óháður hópur fólks sem á það eitt sameiginlegt að bera hagsmuni Íslands fyrir brjósti. Hópurinn afhenti í mars breska þinginu 83 þúsund undirskriftir gegn hryðjuverkalögunum og hefur síðustu 8 mánuði ítrekað bent stjórnvöldum á þær hættur sem Íslendingar stæðu frammi fyrir og þörfina fyrir aðgerðir.

 Hópurinn hefur frá því að skrifað var undir ICESAVE samninginn barist fyrir því að vekja athygli á fjölmörgum atriðum sem tengjast samningnum og sem skipta öllu máli fyrir framtíð Íslands. Meðal þessara grundvallaratriða eru eftirfarandi:

Nr. 1. Afsal fullveldisréttar og eignir íslenska ríkisins

Mikið hefur verið rætt um 16. grein samningsins, sem fjallar um afsal Jóhannes Þ. Skúlason á Austurvelli 20. júní 2009fullveldisréttar íslenska ríkisins. Lögfræðingar InDefence, sem hafa mjög víðtæka reynslu af því að fjalla um þjóðréttarsamninga, eru sammála um að þetta ákvæði feli í sér víðtækt afsal friðhelgisréttinda sem leiðir til þess að mun auðveldara verður að ganga að eignum íslenska ríkisins. Þegar ákvæðið er lesið kemur ekki fram í texta samningsins nein takmörkun á hugtakinu „eign".

Ríkisstjórn Íslands hefur sakað okkur um hræðsluáróður fyrir að benda á þessa augljósu staðreynd. En ef sú fullyrðing stjórnvalda er rétt að þessi tilvísan taki ekki til eigna á Íslandi - af hverju stendur það þá ekki skýrt í ákvæðinu?

Það er rétt að benda á að fyrst þegar þetta ákvæði komst í almenna umræðu á 17. júní, þá héldu stjórnvöld því blákalt fram að þarna væri aðeins átt við eignir Landsbankans. Nú hefur verið sýnt fram á, meðal annars af sérfræðingi í þjóðarétti, að þessi skilningur stjórnvalda var rangur.  

Íslenskur almenningur á kröfu til þess að öll réttaráhrif sem felast í þessari grein séu skýrð af stjórnvöldum á tæmandi hátt. Að benda á staðreyndir og að kalla eftir nákvæmum útskýringum er ekki hræðsluáróður.

Nr. 2. Engar efnahagslegar forsendur

Samkvæmt útreikningum InDefence hópsins hefur íslenska ríkið engar efnahagslegar forsendur til þess að greiða lánið samkvæmt þessum samningi.  Samninganefnd Íslands gefur sér að á næstu 7 árum muni eignir Landsbankans seljast fyrir 75% af upphæðinni.  Það þýðir að eftir 7 ár koma íslendingar til með að sitja uppi með skuld sem með vöxtum og vaxtavöxtum verður milli 450-500 milljarðar króna. Þessa upphæð þarf að greiða á næstu 8 árum eftir það.  Til að setja þessa tölu í samhengi þá jafngildir þetta því að íslendingar borgi að minnsta kosti þrjár Kárahnjúkavirkjanir á 8 árum.  Ef eignir Landsbankans gefa minni heimtur en 75% hækkar þessi upphæð hratt.

Vaxtagreiðslur af þessu láni eru einnig gríðarlega erfiðar fyrir ísland.  Miðað við forsendur samninganefndarinnar eru vextirnir um 36 milljarðar króna á hverju ári. Til að eiga fyrir þessum vaxtagreiðslum verður íslenska ríkið að eiga 36 milljarða af erlendum gjaldeyri í afgang á hverju ári, því að lánið er í evrum og pundum. En hvernig er hægt að búast við því þegar mesti gjaldeyrisafgangur síðustu 25 ára var aðeins 30 milljarðar?  Þetta þýðir að Ísland þarf að gera betur en besta gjaldeyrisjöfnuð síðustu 25 ára bara til að geta borgað vextina samkvæmt þessum samningi.  Og það þarf að gerast á hverju ári, næstu 15 ár.

Nr 3. Lánshæfismat Íslands mun mögulega lækka.

Það skiptir gríðarlegu máli að staðfesting fáist frá óháðum aðilum á því að lánshæfismat Íslenska ríkisins muni ekki lækka í kjölfarið á þessum samningi. Það myndi hafa skelfilegar afleiðingar fyrir ríki, sveitarfélög, fyrirtæki og heimilin í landinu. Slík staðfesting hefur ekki fengist.

Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra lýsti sjálfur yfir áhyggjum af lánshæfismati íslenska ríkisins í erlendum fjölmiðlum í gær. Það hlýtur því að vera alger forsenda að áður en ríkisábyrgð á þessum samningi er lögð fyrir Alþingi sé fengið álit á stöðu Íslands frá alþjóðlegum lánshæfismatsfyrirtækjum.

Nr. 5.  Samningsmarkmið Íslendinga eru þverbrotin

Það er algerlega ljóst að samningurinn er ekki í neinu samræmi við þau viðmið sem samninganefndir landanna þriggja voru bundnar af og fram Andrea Ólafsdóttir á Austurvelli 20. júní 2009koma í þingsályktun Alþingis frá 5. desember 2008. Þessi samningsviðmið voru mikilvægur hluti af pólitískri lausn málsins, þannig að íslendingar samþykktu að taka á sig skuldbindingar gegn því að samið yrði um þær þannig að „tekið skyldi tillit til hinna erfiðu og fordæmislausu aðstæðna sem Ísland er í og ... ákveða ráðstafanir sem gerðu Íslandi kleift að endurreisa fjármála- og efnahagskerfi sitt".

Það er ljóst að samningur sem er ekki í neinu samræmi við þessi viðmið er óásættanlegur fyrir Alþingi Íslendinga. Í 3. grein samningsins er tekið skýrt fram að samningurinn tekur ekki gildi ef ríkisábyrgðinni verður hafnað á Alþingi. Þetta er eina útleið Íslendinga.  Ef þessi samningur tekur gildi með samþykki Alþingis er hann algerlega skotheldur. Eina leiðin er að hafna ríkisábyrgðinni núna og knýja þannig á um að Bretar og Hollendingar setjist aftur niður að samningaborðinu, til að gera samning við Íslendinga sem er í samræmi við markmið Alþingis eða svokölluð Brüssel viðmið.  Samning sem gerir okkur kleift að standa við skuldbindingar okkar.  Það gerir þessi samningur ekki. Sá fyrirvari sem talað er um af hálfu stjórnvalda, að setjast niður og ræða vandann, er máttlaus því engin skylda er lögð á viðsemjendur okkar að breyta neinu í þeim viðræðum.

Svavar Gestsson hefur ítrekað haldið því fram að tvö atriði gerðu það að verkum að þetta væri góður samningur fyrir Ísland: Annars vegar að hryðjuverkalögunum yrði aflétt og hins vegar að Ísland kæmist í sjö ára skjól.  Hvort tveggja er ofmetið. 

Í fyrsta lagi lá það fyrir allan tímann, eins og InDefence fékk staðfest á fundi með fulltrúa breska utanríkisráðuneytisins í mars síðastliðnum, að um leið og einhvers konar samningur um ICESAVE lægi fyrir yrði hryðjuverkalögunum aflétt. Það er því ekki þessum samningi að þakka sérstaklega. Það lá alltaf fyrir hvort eð var.

 Í öðru lagi er lítið hald í þessu sjö ára skjóli þegar Bretar og Hollendingar geta, samkvæmt 11. grein samningsins, gjaldfellt allt lánið hvenær sem er á lánstímanum, til dæmis á grundvelli þess að Alþingi breyti lögum eða að Íslendingar geta ekki borgað önnur erlend lán á réttum tíma. Þessi gjaldfellingarákvæði binda hendur Alþingis og íslenska ríkisins á óvenjulegan hátt, meðal annars takmarka þau rétt Alþingis til að setja lög.  Ef Ísland uppfyllir eitthvað af þessum gjaldfellingarákvæðum þá skiptir engu máli hvort liðin eru sjö ár eða ekki. Allt tal um sjö ára skjól er því orðum aukið.

Svavar Gestsson og Jóhanna Sigurðardóttir hafa bæði fullyrt að Bretar og Hollendingar séu að kaupa eignir Landsbankans eða taka þær upp í greiðslu.  Þetta er algerlega rangt. Hið rétta er að Íslendingum er gefið færi á því að selja eignirnar áður en við greiðum Bretum og Hollendingum peninga. Ef okkur tekst ekki að selja eignirnar og fá andvirðið upp í ICESAVE mun Íslenska þjóðin þurfa að borga mismuninn. Svona rangfærslur hjá forsætisráðherra og aðal samningamanni Íslands gefa tilefni til að spyrja hvort þau hreinlega skilja ekki þann samning sem þau ætlast til að Alþingi samþykki?

Mikið hefur verið rætt um þann þrýsting sem liggur á Íslendingum að samþykkja ríkisábyrgð á ICESAVE samningnum. En gleymum því ekki að það hefur áður legið þrýstingur á Íslendingum og í hvert sinn risu Íslendingar upp sem einn maður undir einkunnarorðum Jóns Sigurðssonar: Eigi víkja!  Og þeirrar samstöðu þörfnumst við í dag.

Litli, stórskuldugi aðstoðarræðumaðurinnÞví fyrir Breta og Hollendinga getur það ekki talist neins konar ósigur að þurfa, samkvæmt samningnum sjálfum, að lúta vilja lýðræðislega kjörins þjóðþings Íslendinga. Það gefur hins vegar tækifæri til að setjast niður á nýjan leik og endurmeta samningsstöðuna á grundvelli þess að Alþingi telur forsendur þessa samnings of óhagstæðar fyrir Íslenska ríkið. 

Það er staðreynd að í þessum samningi gefur íslenska ríkið frá sér allar varnir gegn því að vera dregið fyrir dómstóla vegna þessa samnings. Það er skýrt afsal á fullveldisrétti Íslenska ríkisins. Og hvort sem fjármálaráðherra telur það vera „eðlilegt" ákvæði eða ekki, þá er það algerlega ljóst að fyrir Íslensku þjóðina, sem barðist fyrir fullveldi sínu í heila öld, er ekkert „eðlilegt" við að afsala því með einu pennastriki. Þó við Íslendingar búum í fullvalda lýðræðisríki megum við aldrei gleyma því að jafnvel enn í dag eru fullveldi og lýðræði ekki sjálfsögð réttindi. Við búum við lýðræði, en við verðum samt að búa það til á hverjum degi.

Fyrir þrem dögum síðan fögnuðu Íslendingar fæðingardegi Jóns Sigurðssonar og stofnun íslenska lýðveldisins. Og við skulum aldrei gleyma því að það er engin tilviljun að mynd Jóns Sigurðssonar er staðsett hér á Austurvelli.  Í nærri heila öld hefur Jón staðið hér og minnt Alþingismenn Íslendinga á skyldur sínar gagnvart því fjöreggi þjóðarinnar sem hann og fjölmargir aðrir börðust fyrir alla sína daga, fullveldi Íslands. Í nærri heila öld hafa íslenskir Alþingismenn aðeins þurft að líta út um glugga Alþingishússins til að vera minntir á að í eina tíð þótti fullveldi Íslands ekki sjálfsagður hlutur í samfélagi þjóða. Að afsala fullveldisrétti þjóðarinnar getur því aldrei talist eðlileg ráðstöfun sem embættismenn skrifa undir í skjóli nætur. Aldrei.

Góðir Íslendingar.

Þetta er vondur samningur fyrir Ísland. Alþingismenn verða að gera sér grein fyrir því að eina svarið er að hafna ríkisábyrgðinni núna og freista þess að ná betri kjörum við Breta og Hollendinga í kjölfarið. Það er ljóst að þegar Alþingi hafnar þessum samningi munu verða erfiðar afleiðingar af því fyrir Ísland í skammtímanum. En allt tal um áralanga útilokun úr alþjóðasamfélaginu, það er hræðsluáróður og hræðsluáróður bítur ekki á þá sem vita að þeir hafa réttlátan málstað að verja. Það er öllum aðilum í hag að semja upp á nýtt. En til þess að það geti gerst verðum við að standa saman núna. Eigi víkja. Því það er betra að taka slaginn núna en að komast að því eftir sjö ár að við höfum skrifað upp á dýrustu mistök Íslandssögunnar.

Jóhannes Þ. Skúlason


Hugsað upphátt um Icesave, réttlæti og mótmæli

Til að byrja með langar mig að leiðrétta leiðan misskilning sem ég hef orðið vör við. Icesave-samningurinn er ekki flokkspólitískt mál heldur þverpólitískt eða ópólitískt. Hann er harmleikur þjóðar, afleiðing taumlausrar græðgi nokkurra siðlausra manna og meðvirkra meðreiðarsveina sem kunnu sér ekkert hóf. Og spilltra, vanhæfra og sinnulausra stjórnmála- og embættismanna. Það er fáránlegt að einhverjir flokkar, einkum þeir sem eru í raun arkitektar hrunsins, eigni sér andstöðu við samninginn. Þess vegna þurfa þeir sem vilja mæta á mótmælafundinn á Austurvelli klukkan 15 í dag ekki að hafa áhyggjur af því að þeir lýsi þar með yfir stuðningi við einhverja stjórnmálaflokka. Þeir lýsa yfir stuðningi við sjálfa sig, samvisku sína og þjóðina - og andstöðu við óréttlæti.

Ég veit varla lengur hvað snýr upp eða niður á Icesave-samningnum. Hvort ég er samþykk honum eða ekki. Ég les og les, hlusta, horfi og tala við fólk - og snýst í hringi. Við höfum loksins fengið að sjá samninginn (sjá viðhengi neðst í færslu) en enginn hefur ennþá séð eignirnar sem eiga að fara upp í. Hvorki samninganefndin né ríkisstjórnin, hvað þá þingmenn eða þjóðin. Ku vera mest lánasöfn og slík söfn eru ekki traustustu eignirnar nú til dags. Og ómögulegt að segja hvað gerist á næstu 7 árum. Þeir voru ekki beint sammála, Indriði H. og Eiríkur Indefence í Kastljósinu á fimmtudagskvöld.

Auðvitað vil ég standa í skilum við mitt. Það er óheiðarlegt að borga ekki skuldir sínar. En þetta eru ekki mínar skuldir. Ég er í nógu rammgerðu skuldafangelsi fyrir þótt Icesave-skuldirnar bætist ekki við. Íslenska ríkið líka. Og þær bætast ekki bara við mínar skuldir heldur einnig afkomenda minna. Á meðan er ekki hróflað við þeim sem stofnuðu til þessara skulda. Þeir lifa enn í fáheyrðum lúxus víða um heim og gefa skít í okkur þrælana sem eigum að borga. Ég er ekki sátt.

Auðvitað eiga allir sparifjáreigendur að sitja við sama borð. Íslenskir, breskir og hollenskir. Ég skil vel að fólkið vilji fá peningana sína. Það myndi ég líka vilja. En hvað kostar það okkur Íslendinga? Mér virðist að það muni kosta okkur ógnvænlegar þrengingar, skattahækkanir, niðurskurð á allri grunnþjónustu, lækkuð laun, skertan lífeyri, lakari menntun barnanna okkar, landflótta... og fleira og fleira. Íslenska þjóðin verður í skelfilegu skuldafangelsi um ókomin ár. Nema þeir sem rændu okkur, því þeir fá að hafa þýfið í friði og ró.

Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Borgarahreyfingarinnar, segir hér frá fundi þeirra Þórs Saari við konu í hollensku samninganefndinni. Þau spurðu hvort hún myndi samþykkja svona samning í þeirra sporum. Hún sagði nei.

Hvað gerist ef við borgum ekki? Tvennum sögum fer af því. Sumir mála skrattann á vegginn, aðrir segja þrengingar í örfá ár og síðan ekki söguna meir. Hvernig hefur upplýsingagjöf til útlanda verið háttað? Er búið að gera t.d. Bretum og Hollendingum grein fyrir því hvað samningurinn kostar íslenskan almenning? Hvaða afleiðingar hann hefur fyrir okkur um ókomin ár? Er búið að biðja breskan og hollenskan almenning um stuðning, höfða til samvisku hans og sanngirni? Ég held ekki. Upplýsingaflæðið innanlands er afleitt, svo ég geri ekki ráð fyrir að það sé neitt skárra út á við.

Ég minni á þá Michael Hudson og John Perkins sem voru í Silfri Egils í byrjun apríl. Byrjum á Hudson. DV talaði við hann í gær.

Michael Hudson um Icesave - dv.is 19.6.09

Og þetta sagði hann í Silfrinu 5. apríl.

John Perkins sagði þetta í sama Silfri.

Eins og áður sagði er ég búin að fara í marga hringi með þetta mál. Reyna að vera skynsöm, sanngjörn, raunsæ og með kalt mat. En það er alveg sama hvað ég reyni - hjartað segir NEI. Réttlætiskenndin segir NEI. Alveg sama hvernig ég hugsa þetta, frá hvaða hlið - og þær eru margar - mér finnst einhvern veginn að verið sé að byrja á öfugum enda. Hengja bakara fyrir smið. Ég get ekki samþykkt það.

Ég ætla því að mæta á Austurvöll klukkan þrjú í dag. Ekki aðeins til að mótmæla Icesave-samningnum heldur líka til að krefjast þess að tekið verði á vanda heimilanna. Okkar, sem sjáum skuldirnar okkar rjúka upp, skattana hækka, verðlagið fara upp úr öllu valdi á meðan bankar og innheimtustofnanir - jafnvel ríkisins - ganga hart að skuldurum í vanda.

Síðast en ekki síst ætla ég að krefjast réttlætis. Krefjast þess að tekið verði á sökudólgunum, þeim sem bera ábyrgð á ástandinu. Að íslenskt réttarkerfi hafi döngun í sér til að gera það sem Danirnir gerðu við Bagger - láta þá sem brutu af sér sæta ábyrgð. Ekki okkur sem alsaklaus erum.

Viðbót: Bendi á tvær góðar greinar í prentmiðlum dagsins - Herdís Þorgeirsdóttir í Fréttablaðinu og Árni Þórarinsson í Lesbók Morgunblaðsins.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Þrumuræða og sígild áminning

Þegar ég er með pistil á prjónunum, er að móta hann í huganum og rifja upp hvaða ítarefni ég á í sarpinum til að tengja í eða birta, kemur ýmislegt upp úr kafinu. Í þetta sinn var það þessi þrumuræða Herberts Sveinbjörnssonar, formanns Borgarahreyfingarinnar. Ræðan er flutt á Borgarafundi 12. janúar - áður en Borgarahreyfingin var stofnuð, minnir mig. Enda ríkisstjórn Geirs Haarde enn við völd og ekki búið að boða til kosninga.

Ég hlustaði á Herbert og hugsaði með mér, að velflest sem hann sagði þarna, fyrir rúmum 5 mánuðum, ætti við enn þann dag í dag. Mér fannst ræðan svo mögnuð að ég ætla að láta hana standa í sérfærslu, ekki blanda henni saman við það sem á eftir kemur. Hlustið á Herbert og pælið í því sem hann segir.


Þeir kýldu á það

Ég tek ofan fyrir þessum höfðingjum. Nú opnast fyrir þeim nýr heimur sem þeir geta nýtt sér til fróðleiks og skemmtunar. Gott hjá þeim!

Tíufréttir RÚV 18. júní 2009


Örvænting, örþrifaráð og fórnarlömb græðgi

"Ég er óttaslegin. Það er ekki langt í að ég verði skelfingu lostin. Ekki aðeins vegna óvissrar framtíðar, bæði fjárhagslegrar og annars konar, heldur einnig vegna ókyrrðarinnar, undirtónsins í samfélaginu, undiröldunnar... ...Örvæntingin er skelfileg. Hvað tekur fólk til bragðs sem hefur engu að tapa lengur?"

Þetta skrifaði ég meðal annars í bréfi til allra þingmanna og ráðherra ríkisstjórnarinnar fyrir aðeins 9 dögum. Mig grunaði ekki að svo stuttur tími liði þar til fólk færi að grípa til örþrifaráða. Þessi maður lagði húsið sitt í rúst til að tjá örvæntingu sína og vekja athygli á hvernig farið er með varnarlausar fjölskyldur sem lentu í klónum á siðlausum bankamönnum. Hann, og við öll reyndar, er fórnarlamb græðgi banka- og auðmanna. Hvað tekur sá næsti til bragðs? En þarnæsti... og svo koll af kolli? Ástand og aðstæður þessa manns eru ekkert einsdæmi og táknrænt að láta til skarar skríða á sjálfan þjóðhátíðardaginn þegar Íslendingar halda upp á sjálfstæði þjóðarinnar.

Fréttir Stöðvar 2 og RÚV 17. júní 2009

 

Í tilefni þessa atviks og umræðunnar um "einkalífeyrissjóð" Sigurjóns Þ. Árnasonar gróf ég upp viðtal við hann í Mannamáli frá 10. febrúar 2008. Þá var farið að þrengja að bönkum. Millibankalán urðu illfáanleg um mitt ár 2007 og lausafjárstaða versnaði. Hálfum öðrum mánuði eftir að þetta viðtal birtist, eða 29. mars 2008, stofnaði Sigurjón Icesave í Hollandi. Græðgi hans voru engin takmörk sett. Takið enda sérstaklega eftir orðum hans um græðgi í viðtalinu.

Mannamál 10. febrúar 2008

 

Hér segir Einar Kárason sögur úr gróðærinu og hvernig bankarnir fóru með spariféð sem þeir ryksuguðu til sín bæði hér heima og erlendis. 

Mannamál 9. nóvember 2008

 

Og hér segir Einar söguna af sölu Íslenskra aðalverktaka, hæstaréttardómnum og sinnuleysi ráðamanna sem frömdu lögbrot og ypptu bara öxlum. Hefði hæstaréttardómur verið hunsaður svona gjörsamlega annars staðar í heiminum? Maður spyr sig...

Mannamál 18. maí 2008

 

Margir hafa furðað sig á því í gegnum tíðina hvernig gat staðið á því að Transparency International mældi alltaf svona litla spillingu á Íslandi. Ísland var gjarnan í fyrsta sæti lista yfir MINNST spilltu ríki veraldar. En við vissum mætavel að spilling var hér meiri en víðast hvar. Við hlógum að þessu og botnuðum ekkert í þessum mælingum.

Stundum, þegar verið er að mæla eitthvað, er það svo lítið að það mælist bara alls ekki. Getur verið að spillingin á Íslandi hafi verið svo gríðarleg að mælingarskalarnir náðu ekki utan um hana? Svo geigvænleg að hún mældist bara alls ekki? Maður spyr sig...


Ég um mig frá mér til mín

Þetta gæti orðið svolítið flókið...


Forréttindastéttin og fávitarnir

Mikill er máttur peninga og valds, tengslanetsins og klíkunnar. Sigurjónsmál hin nýjustu eru sambland af ótrúlegri forherðingu, ósvífni og ósannindum. Miðað við fréttaflutning fjölmiðla í gærkvöldi mætti ætla að Sigurjón Þ. Árnason hefði átt einkalífeyrissjóð með a.m.k. 70 milljóna króna innistæðu. Leitað var álits hjá lögmanni Sigurjóns og lögmanni Landsbankans, sem væntanlega er félagi og fyrrverandi samstarfsmaður Sigurjóns. Ekki var leitað til óháðra lögmanna úti í bæ. Ætli það hefði nú ekki þjónað sannleikanum betur. Hér eru fréttir kvöldsins um málið.

Svo kom lögmaður Sigurjóns, Sigurður G. Guðjónsson, í Kastljós og talaði enn um einkalífeyrissjóð Sigurjóns. Dásamlegt.

Ég sinnti erindum fyrir son minn í gær. Hann er í námi erlendis. Ég sótti fyrir hann skattkort og fór með það í bankann. Hann þarf nefnilega að taka út séreignarlífeyrissparnaðinn til að geta lifað. Strákurinn átti um 500.000 krónur í séreignarsparnaði. Ekki há upphæð, en hann er líka ungur. Bankamenn og útrásardólgar sáu til þess að um 322.000 krónur af sparnaðinum töpuðust í hruninu. Hann fær heilar 178.000 íslenskar krónur í sinn hlut. Hann hefur ekki efni á að koma heim og fær enga vinnu. Ég hef ekki efni á að heimsækja hann þegar hann útskrifast. Mér varð hugsað til Sigurjóns og 70 milljónanna hans - og sonar hans, Icesave. Tapaðist ekkert af sparnaði Sigurjóns? Ferðast hann enn á Saga-Class um heiminn og lætur okkur borga reikninginn? Litla 650 milljarða+. Maður spyr sig...

Ég fékk fróðleg bréf í gær frá manni... köllum hann bara Kristján, sem ofbýður umfjöllunin um "einkalífeyrissjóð" Sigurjóns Þ. Árnasonar og ég ætla að birta einn og segja frá því sem ég fann sjálf.

Samningsform um lífeyrissparnað - horfin vefsíða LandsbankansFyrst sagði Kristján mér frá þessu. Síðan er ekki lengur opinberlega á netinu en ekkert hverfur þaðan alveg. Þarna sjáum við þrjár leiðir til lífeyrissparnaðar, þar á meðal Fjárvörslureikninga. Samkvæmt nýjustu upplýsingum um þá reikninga eru sjóðfélagar í "einkalífeyrissjóði" Sigurjóns 2.514 í janúar 2009 (sjá fylgiskjal neðst í færslu). Lán Sigurjóns er hjá Fjárvörslureikningi III. Á síðunni sem vísað er í er skjal merkt: 3) Samningur um Fjárvörslureikninga Landsbankans-Landsbréfa (sjá líka fylgiskjal neðst í færslu). Skoðum það.

Í samningnum kemur fram að Fjárvörslureikningur III fjárfestir eingöngu í FORTUNA III, alþjóðlegum verðbréfasjóði Landsbréfa (Landsbankans). Fortuna III-sjóðurinn er svokallaður sjóðasjóður, þ.e. sjóður sem fjárfestir aðeins í öðrum sjóðum.

En hvað er þessi Fortuna-sjóður og hvar er hann til húsa? Maður gúglar smá og viti menn - Fortuna-sjóðurinn er með lögheimili á Guernsey. Guernsey er ein af Ermarsundseyjunum, heyrir undir Breta og er skattaskúmaskot á borð við Sviss, Lúxemborg og Bresku Jómfrúreyjar (Tortóla).

Mín takmarkaða þekking á peningum og fjármálum og sáraeinföld rökleiðsla segir mér þetta: Sigurjón Þ. Árnason > Fjárvörslureikningur III > Fortuna III > Guernsey > Skattaskúmaskot dauðans. Einkalífeyrissjóður, hvað?

Fortuna-sjóðurinn og Guernsey er ekkert nýtt. Það er þó nokkuð síðan bankarnir fóru að bjóða t.d. kvótakóngum og öðrum sem höfðu fé milli fingra, vel eða illa fengið, að fela fyrir þá peninga fyrir skattinum. Munið þið eftir þessu, sögunni hans Ara Matt í Silfrinu? Ég fann grein úr Morgunblaðinu frá 6. janúar árið 2000 - fyrir einkavæðingu bankanna - þar sem Landsbankamenn tala fjálglega um "aflandsþjónustu". Það þýðir á mannamáli leiðir til að svíkja undan skatti. Ég fann líka þingsályktunartillögu þriggja þingmanna frá 126. löggjafarþingi 2000-2001 um afnám skattleysissvæða. Um að koma í veg fyrir að fjármagnseigendur og fyrirtæki geti komið sér hjá því að greiða til samfélagsins. Framsaga Ögmundar Jónassonar er hér. Ég leitaði ekki uppi örlög tillögunnar en giska á að hún hafi sofnað í nefnd eða verið stungið ofan í skúffu.

En nóg um hugleiðingar mínar og aftur að bréfum Kristjáns. Ég get ekki státað mig af því að skilja alveg allt sem hann segir, en líklega flest, býst ég við. Gefum Kristjáni orðið:

******************************

Þeir (RÚV) halda áfram að kalla þetta "einkaséreignarsjóð" - það er hugtak Skuldabréf - Landsbanki - Granaskjólsem búið var til af Landsbankanum til að afvegleiða fólk. "Það var einkaséreignarsjóður Sigurjóns í Landsbankanum sem keypti tvö skuldabréf af Sigurjóni" segir á ruv.is - þetta er haft beint upp úr fréttatilkynningu Landsbankans. Þetta orðalag nota bæði bankinn og Sigurður G. að einhverju leyti til þess að gefa inneign Sigurjóns þá ásýnd að hún sé annars eðlis en inneignir allra annarra Íslendinga sem eiga peninga í hinum ýmsu séreignarlífeyrissjóðum.

Þótt menn gefi þessu nöfn á borð við 'einka'séreignarsjóður, er þetta hefðbundinn séreignarlífeyrissparnaður í lífeyrissjóði sem er í vörslu Landsbankans. Sigurjón er einn af sjóðsfélögunum og hans inneign í sjóðnum er ekkert meira 'einka' heldur en hver önnur inneign í séreignarlífeyrissjóðum á Íslandi.

Sjóðsfélagar fá að velja um 'tegund fjárvörslureiknings' sem fjárfest skal í (I, II eða III), en hafi sjóðurinn fjárfest í veðskuldabréfum tryggðum í fasteignum gengur það klárlega gegn skilmálum sjóðsins, sem samþykktir eru af fjármálaráðuneytinu. Hvað þá ef hann fjárfesti í veðskuldabréfum einstakra sjóðsfélaga og með tilliti til inneignar í sjóðnum. Á síðunni sem ég sendi þér fyrr í dag er tengill á annan séreignarsjóð, Íslenska lífeyrissjóðinn, sem einnig býður upp á þrjár leiðir (I, II, III). (Innsk. - sjá viðhengi neðst í færslu). Hann hefur heimild til að kaupa veðskuldabréf, skv. skilmálum. Skilmálar séreignarlífeyrissjóðs verða að vera samþykktir af fjármálaráðuneytinu og ekki voru neinir sérskilmálar fyrir Sigurjón samþykktir þar - enda hefði það ekki verið löglegt.

Hagnaður eða tap af kaupunum á skuldabréfum Sigurjóns koma enda niður á öllum sjóðsfélögum í Fjárvörslureikningi III (eða koma þeim til góða, verði ávöxtun næstu 20 ár undir 3,5%) - ekki eingöngu hluta Sigurjóns. Sjóðurinn fjárfestir fyrir alla í Fjárvörslureikningi III með sama hætti og allir í þeirri leið fá sömu ávöxtun - ávöxtunin er ekki einstaklingsbundin. Hugmyndir um slíkt eru út úr kortinu!

Skuldabréf - Landsbanki - BjarnarstígurEf þetta væri heimilt líkt og Sigurður G. heldur fram, væri það aldrei tengt við inneign hvers sjóðsfélaga, heldur væri það hluti af fjárfestingarstefnu sjóðsins að kaupa veðskuldabréf einstaklinga eða lögaðila, tryggð með veði í fasteignum. Það væri ekki bundið við einstaklinga sem ættu háar fjárhæðir hjá sjóðnum, heldur í boði fyrir fyrir annað hvort alla sjóðsfélaga eða allan almenning. Líkt og hefðbundin lífeyrissjóðslán.

Sigurður G. sagði í Kastljósi í kvöld að sjóðsfélagar í sjóðnum sem lánaði Sigurjóni hefðu "fullt forræði yfir" eign sinni í sjóðnum. Þetta er ósatt, þeir hafa einungis val um fjárvörslureikning líkt og segir í skilmálum sjóðsins. Það eru engir aðrir skilmálar sem hafa verið samþykktir fyrir þennan sjóð, með þessa kennitölu, af stjórnvöldum. Sigurður bætti síðan við: "Sigurjón á þennan sjóð" - en hann á ekki meira í sínum sjóð en ég á í mínum 600 þ.kr. sjóð. Og hvorki ég né Sigurjón getum ráðstafað okkar hluta - kerfið er ekki þannig upp sett, heldur skal sjóðsstjórn "móta fjárfestingarstefnu og ávaxta fé sjóðsins með hliðsjón af þeim kjörum sem best eru boðin á hverjum [*] tíma með tilliti til ávöxtunar og áhættu. Stjórn lífeyrissjóðs er heimilt að móta sérstaka fjárfestingarstefnu fyrir hverja deild í deildaskiptum sjóði. " (lög um starfsemi lífeyrissjóða)
[*] eitthvað segir mér að betri kjör hafi verið í boði á markaði með skuldabréf tryggðum með veði í fasteign.

Mergur málsins er auðvitað að þetta er úttekt, en ekki bara lán. Lífeyrissjóðurinn yrði að bjóða öllum öðrum (a.m.k. öllum sjóðsfélögunum) samskonar lán og lánakjör, ef hann ætlaði að komast upp með þetta. En það er auðvitað ekki heimilt skv. skilmálum sjóðsins - sjóðurinn fjárfestir eingöngu erlendis. Þetta held ég að Sigurði hefði vel mátt vera ljóst þegar hann samdi gerninginn.

Þegar Helgi Seljan spurði í viðtalinu: "Þarf hann ekki að borga skatt af Fjárvörslureikningur Landsbankans 31. maí 2009
þessu?", svaraði Sigurður: "Nei, hann er að taka lán". Þetta er einnig ósatt, komist Sigurjón á einhvern hátt upp með þessa lántöku (líkt og Kaupþingsfólkið virðist vera að komast upp með niðurfellingu persónuábyrgða), mun verða litið á mismun á vaxtakjörunum á láninu og almennum vöxtum á markaði, sem tekjur. En það er annað mál.

Hannes J. Hafstein, lögfræðingur hjá Landsbankanum virðist hafa lagt blessun sína yfir gjörninginn í tölvupósti, dags. 10 des. 2008. Endurritað efni tölvupóstarins er hjálagt. Ég þekki örlítið til Hannesar og einungis af góðu. Í tölvupóstinum kemur fram mjög framsækin lagatúlkun og helst er að sjá af niðurlagi tölvupóstsins að það hafi verið pantað. Ég hef reyndar prófað það á eigin skinni að Sigurður G. getur verið mjög ágengur og þrautseigur, og hef ég séð hann sannfæra fólk á ótrúlega hæfileikaríkan hátt.

Ég bið þig að afsaka kverúlantastílinn á þessum tölvupósti, ég á bara ekki orð yfir gjörðum þessara manna og andvaraleysi fjölmiðla. Aðeins einn fjölmiðill hefur leitað álits utanaðkomandi sérfræðinga, það var Vísir sem spurði formann Landssambands lífeyrissjóða. Af hverju í ósköpunum fær ekki einhver fjölmiðill óhlutdrægan lögfræðing eða lögmann til að skoða þetta mál?

Hér kemur bréfið sem birtist í kvöldfréttunum, með nokkrum innskotum (leturbr. mínar):

--- Endurritað eftir myndskoti í kvöldfréttum sjónvarps, 15. júní 2009.---

From:               Hannes J. Hafstein
Sent:                10. desember 2008  14:47
To:                   Friðrik Nikulásson
Subject:           Einkaséreignarsjóður

Sæll.

Ég er búinn að skoða þetta mál þar sem lagt er til að sjóðurinn kaupi skuldabréf útgefið af sjóðsfélaga en til tryggingar eru fasteignir.

Um fjárfestingarheimildir lífeyrissjóða á þeim séreignarsparnaði sem þeim er falin ávöxtun fer eftir 28. gr. laga nr. 129/1997, um skyldutryggingu lífeyrisréttinda, og þeim samningi sem gerður er við viðkomandi sjóðsfélaga. Ekki er þó heimilt að víkja frá lagaákvæðum um fjárfestingarstefnu. [*]

Þau skuldabréf sem hér eru til skoðunar falla undir 3. tl. 1. mgr. 36. gr. laganna en þar kemur fram að lífeyrissjóði sé m.a. heimilt að ávaxta fé í skuldabréfum tryggðum með veði í fasteign að hámarki 75% af metnu markaðsvirði. Ég geri ráð fyrir að skuldabréfin falli undir þessi skilyrði varðandi veðhlutfall.

Önnur ákvæði varðandi fjárfestingarheimildirnar koma einnig til skoðunar í þessu sambandi. Sérstaklega 5. mgr. 36. gr. þar sem fram kemur að samanlögð eign sjóðsins í verðbréfum útgefnum af sama aðila skuli ekki vera meiri en 10% af hreinni eign sjóðsins.

Í þessu sambandi verður að líta á eign hvers viðskiptavinar í einka-séreignarsjóðum sem sjálfstæðan sjóð í skilningi laganna. [**] Þannig verða fjárfestingar fyrir hvern viðskiptavin að uppfylla skilyrði 36. gr. laga 129/1997.

Með vísan til ofangreinds er niðurstaðan sú að kaup á umræddum skuldabréfum séu heimil að því gefnu að fjárfestingar fyrir viðkomandi viðskiptavin í heild uppfylli skilyrði 36. gr. laga nr. 129/1997. [***]

Kveðja,
Hannes

--------------------------
[*] Það athugist að lögin setja lágmarksviðmið um í hverju sjóðum er heimilt að fjárfesta og að hvaða marki. Síðan er í ákvæðinu gert ráð fyrir að skilmálar (samþykktir af fjármálaráðuneyti sbr. 9. gr. laganna) í samningi milli vörsluaðila og sjóðsfélaga afmarki fjárfestingarheimildir. Fjárfestingarheimildir sjóðsins, leiðum I, II og II sem eru í boði, eru alveg skýrar og þær heimila ekki kaup á skuldabréfum tryggðum með veði í fasteign.

Vogarskálar réttlætis[**] Þetta er lögfræðileg rökleysa. Til að byrja með er um að ræða hefðbundinn séreignarsjóð, hann er ekkert meira ‘einka' heldur en hver annar séreignarsjóður. En fyrst og fremst er út í hött að líta megi á hvern sjóð sem ‘sjálfstæðan sjóð í skilningi laganna'. Þetta hefur reyndar komið fram í fjölmiðlum, formaður Landssambands lífeyrissjóða leiðrétti þennan misskilning. Maður er aðili í séreignarsjóði, það eru ekki til séreignarsjóðir í einkaeigu, með sérstakri sjóðsstjórn og vörsluaðila, sérstökum skilmálum og samþykktum. Og væru þeir til, þá er ekki um það að ræða í tilviki þessa viðskiptavinar.

[***] Með þessu er lögfræðingurinn að segja að, þar sem inneign hvers félaga sé sjálfstæður sjóður (sem reyndar er bull), megi bréf útgefin af einum aðila aldrei fara yfir 10% af nettó inneign. M.ö.o., þessi kaup séu heimil ef bréfin sem útgefin eru af Sigurjóni nema ekki meira en 10% af hreinni eign Sigurjóns sjálfs. Hann verður því að hafa átt a.m.k. 700 milljónir samtals í sínum persónulega séreignarsparnaði, til þess að þetta gæti talist heimilt að mati lögfræðingsins.

Ofan á allt annað, finnst mér kostulegt ef maðurinn er er búinn að læsa 700 m.kr. í séreignarsjóði, en getur ekki losað 70 m.kr. öðruvísi en með því að taka veð út á húsin sín. Það er ágætis bobbi.

*********************************

Sagði Kristján. Forréttindastéttin lítur greinilega á almenning sem fávita - og kemur fram við hann sem slíkan. Ég mótmæli!

Mig langar að skjóta því hér inn að Hannes þessi J. Hafstein, lögmaður Skjól gegn skatti - Forsíða Tíundar júní 2009 - lítillega breyttLandsbankans sem sagði gjörning Sigurjóns löglegan, er einn innsti koppur í búri Intrum Justitia - innheimtufyrirtækisins sem innheimtir gjaldfallnar skuldir heimilanna, að sögn af hörku, og stórgræðir á því. Einn eigenda Intrum Justitia er Landsbankinn - nú ríkisbanki undir meintri stjórn ríkisstjórnar Íslands.

Sigurvin, sem skrifar oft athugasemdir við bloggpistlana mína, kom með þessa við síðasta pistil: "Einu sinni var náungi sem dró sér fé úr sjóði. Vinirnir í sjóðstjórninni uppgötvuðu fjárdráttinn. "Úps, hann gæti lent í fangelsi, við verðum að gera eitthvað". Og þá var útbúið skuldabréf, veðin voru kannski ekki uppá marga fiska en málinu var samt bjargað - bókhaldið stemmdi.

Þetta er að sjálfsögðu óskylt mál en það er margt skrítið við lánveitingu þessa sjóðs til þessa fyrrverandi bankastjóra, eiginlega eins og þetta hafi verið e.k. "eftiráredding".

Hvers vegna er vísitala september notuð (síðasti mánuður gamla bankans) en ekki nóvember, þegar bréfið er gefið út? Hvernig getur 'einka'sjóður haft sömu kennitölu og almennur sjóður bankans og samt gilt mismunandi lög um þessa "tvo" sjóði. Eru einhver lög til um 'einka'séreignasjóði?

En við getum verið alveg róleg, þetta verður örugglega rannsakað ofan í kjölinn og engin ástæða til að ætla að hér sé eitthvað óhreint á ferð, þetta er jú NÝI bankinn... Kannski sömu einstaklingarnir... en...??

**********************************

Heiða B. Heiðars var handtekin í gær fyrir að setjast á götuna fyrir framan Alþingishúsið og neita að standa upp í mótmælum gegn Icesave-samningnum. Sigurjón Þ. Árnason, höfundur Icesave og fleiri gjörninga, og hans líkar ganga lausir. Hvort þeirra ætli hafi framið stærri glæp gegn íslensku þjóðinni, Heiða eða Sigurjón?


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Máttur netsins og framtíð lýðræðis

Sigrún Davíðsdóttir hefur verið einn ötulasti fréttaskýringa- og rannsóknablaðamaður landsins um nokkurt skeið. Sigrún hefur verið með pistla í Speglinum á Rás 1 sem lesa má á vef RÚV hér. Hún hefur líka skrifað margar, góðar fréttaskýringar í Fréttaauka Eyjunnar - sjá hér. Nýjasta fréttaskýring Sigrúnar fjallar um kúlulán Sigurjóns Þ. Árnasonar og er fróðleg lesning í meira lagi. Nú munu þau furðulegu "lánamál" vera á allra vitorði og komin inn á borð hjá FME - alltént annað lánið af tveimur. Þetta mál kom upp á netinu, hélt áfram á netinu og fyrir þrýsting netverja (les. almennings) er það nú til skoðunar. Við væntum þess að málinu verði fylgt fast eftir. Nú reynir á heiðarleika og sjálfstæði embættismannanna.

Meðal þess sem Sigrún segir í fréttaskýringu sinni er þetta: "Í skuldabréfinu kemur í ljós að veðið fyrir láninu er húsið í vesturbænum sem Sigurjón býr í en síðan handskrifað á bréfið að þetta sé ‘eignarhluti Sigurjóns'. Þó kemur fram í undirskriftum bréfsins að eiginkona Sigurjóns er þinglýstur eigandi hússins sem þau hjón búa í. Húsið var fært á eiginkonuna um miðjan október, viku eftir hrun Landsbankans." Því spyr ég: Ef Sigurjón á helming í húsinu hlýtur brunabótamat þess að vera 80 milljónir. Ekki má veðsetja húseign umfram brunabótamat. Ef kona Sigurjóns er skráð fyrir öllu húsinu verður brunabótamat þess að vera 40 milljónir til að geta tekið veð í húsinu fyrir þeirri upphæð. Í báðum tilfellum, Granaskjóli 28 og Bjarnarstíg 4, er brunabótamat húseignar rétt rúmlega "láns"upphæðin eins og sjá má á gögnum Fasteignaskrár Íslands. Það hlýtur því að vera rangt, eins og Sigrún bendir á, sem fram kemur í skuldabréfinu (sjá viðhengi neðst í færslunni) að um "eignarhluta Sigurjóns" sé að ræða.

Fasteignaskrá - Granaskjól 28

Fasteignaskrá - Bjarnarstígur 4

Eins og fram hefur komið víða kemst Sigurjón hjá því að borga skatt af þessum "lífeyrissparnaði" með því að veita sjálfum sér slík "lán", auk þess sem lög kveða á um að lífeyrissparnað geti fólk aðeins tekið út eftir sextugt. Sigurjón er fæddur 24. júlí 1966 og er því rétt tæplega 43 ára. Hvað segja þeir sem hafa ýmist tapað milljónum úr séreignasjóðum sínum eða öðrum lífeyrissjóðum við þessu? Hvað segja þeir sem tapað hafa aleigunni í hlutabréfum eða sjóðum ýmiss konar sem bankarnir stofnuðu til að ryksuga til sín sparifé fólks og nota það að eigin vild? Maður spyr sig...

Hér er umfjöllun Moggans og Fréttablaðsins í dag. Auk þess vakti þessi frétt á Vísi.is athygli mína. Ég sagði í viðtali við Spegilinn í síðustu viku að fólk fái ekki heildarmyndina af þjóðmálaumræðunni með því að treysta á hefðbundna fjölmiðla - blöð og ljósvakamiðla. Ég stend við það. Eitthvað svipað og miklu fleira sagði ég í 50 mínútna viðtali við Ævar Kjartansson og Ágúst Þór Árnason um daginn. Því viðtali verður útvarpað einhvern af næstu sunnudagsmorgnum í þættinum Framtíð lýðræðis á Rás 1. Máttur netsins er mikill og á eftir að aukast. Netið - bloggið og netmiðlar ýmiss konar - gegna gríðarlega miklu og stóru hlutverki í framtíð lýðræðis á Íslandi.

Lán Sigurjóns - Mbl. 15.6.09 - Smellið þar til læsileg stærð fæstLán Sigurjóns - Fbl. 15.6.09


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband