Þetta gerist aftur og aftur og aftur

Í bernsku minni var almenningsálit heimsins hliðhollt Ísraelsmönnum og gyðingum almennt. Mjög hliðhollt, þeir voru fórnarlömb. Ég man eftir bók sem pabbi átti og ég blaðaði oft í, man ekki hvað hún hét. En í henni var lýst í máli og myndum hvernig gyðingum var smalað í útrýmingarbúðirnar og ofnana. Ég, barnið, grét yfir tötralega klæddu, grindhoruðu fólkinu, jafnöldrum mínum jafnvel, sem var leitt til slátrunar fyrir það eitt að vera til og tilheyra einhverjum hópi fólks sem ég kunni engin sérstök skil á önnur en að þetta var bara fólk eins og ég, systir mín og mamma og pabbi. Ég las ótal bækur um helförina og háskældi yfir örlögum gyðinga víða í Evrópu. Gladdist yfir því að þeir hefðu fundið sér heimili og föðurland fyrir botni Miðjarðarhafs og sest þar að. Hvergi var minnst á að þar hafi fólk búið fyrir og verið ýtt til hliðar þegar þeir hópuðust þangað. Ónei, það vissi ég ekki fyrr en seinna. Þegar ég var á unglingsaldri þótti voða fínt að fara til Ísraels og vinna á ísraelsku samyrkjubúi og það gerðu nokkur íslensk ungmenni.

Síðan er mjög mikið vatn til sjávar runnið og samúð mín með Ísraelsmönnum löngu, löngu fokin út í veður og vind. Eða réttara sagt - hún var drepin með vélbyssum, skriðdrekum, yfirgangi og ofbeldi. Til að byrja með reyndi ég að finna réttlætingu, en því meira sem ég vissi og því betri sem fréttaflutningurinn varð því ógerlegra var það og ég gafst að lokum alveg upp á slíkum þönkum. Ég hef enga sérstaka samúð með neinum af því hann eða hún aðhyllist einhver viss trúarbrögð, en ég hef samúð með manneskjum. Fólki. Kæri mig ekki um að flokka það eftir trúarskoðunum, húðlit eða öðru því, sem leiðir aldrei til annars en fordóma, haturs og styrjalda. Ég hef aftur á móti megnustu skömm á öllum öfgum, heilaþvotti og ítroðslu - sem leynist ótrúlega víða. Og ég þoli ekki neins konar yfirgang og ofbeldi.

Oft hef ég spurt sjálfa mig hvernig ég - eða við - myndum bregðast við ef hér yrði gerð innrás eins og gyðingar gerðu í Palestínu. Ef fólk veifandi 2000 ára gamalli bók kæmi askvaðandi og segði: "Við eigum þetta land. Það stendur hérna." Kannski meira að segja bók sem við hefðum ekki hugmynd um að væri til. Ef til vill Norðmenn? Landnámsmenn voru jú Norðmenn. Eða Írar? Hér ku hafa verið írskir munkar fyrir landnám og stór hluti landnámsfólks var írskir þrælar, leysingjar eða frjálsir menn. Er kannski til bók á gelísku þar sem stendur að eitthvert æðra vald hafi kveðið svo á um að Írar ættu eyjuna í norðri? Hvað vitum við? En það er ekkert sérlega erfitt að svara spurningunni um hvað ég myndi gera - hvað við myndum gera. Við yrðum öll skæruliðar - fyrir utan þann hóp sem, eins og alltaf gerist, vinnur með "innrásarliðinu". Kvislingana. Við myndum berjast fyrir landinu okkar, tilverurétti okkar og barnanna okkar fram í rauðan dauðann. Beita hvaða meðulum sem tiltæk væru. Ég efast ekki um það eitt augnablik.

Það vantar bara rétt rúma tvo mánuði upp á að það séu 7 ár - sjö ár! - síðan hann flutti pistilinn í Íslandi í bítið á Stöð 2. Það var nánar til tekið  þriðjudagsmorguninn 12. mars 2002. Svo var pistillinn birtur á netinu, líklega á vef JPV útgáfunnar. Ég lagði við hlustir eins og venjulega þegar hann flutti pistla og - eins og oftast - hitti hann mig í hjartastað. "Já, einmitt," hugsaði ég með mér - enda átti ég pistilinn ennþá. Hann var að lýsa minni upplifun alveg jafnt og sinni. Ekki man ég hvað var að gerast í Palestínu á þessum tíma, en eitthvað var það. Og pistilinn skrifaði Illugi Jökulsson:

Tökum ekki á móti sendiboðanum

Ég man alltaf þegar Yom Kippur stríðið hófst í október 1973 - þá gerðu Egiftar og Sýrlendingar óvænta árás á Ísrael og virtust ná miklum árangri í fyrstu - fréttirnar bárust að morgni, þegar ég var á leið í skólann, og þegar skólanum lauk, þá flýtti ég mér heim áhyggjufullur og spurði móður mína andstuttur: "Jæja, hvernig gengur Ísraelsmönnum?" Og var svo með böggum hildar, eins og það heitir nútildags, fyrstu dagana meðan Ísraelar fóru sem mest halloka.

Þetta nefni ég aðeins til marks um að hér talar bóna fíde stuðningsmaður Ísraels frá blautu barnsbeini og langt fram á þennan dag. En þegar ég las í Fréttablaðinu í gær að von væri á sendiherra frá Ísrael til að afhenda hér trúnaðarbréf sitt á morgun, á miðvikudag, þá urðu viðbrögðin þau að fá hroll - Drottinn minn dýri, ég ætla bara rétt að vona að íslenskir ráðamenn ætli ekki á þessum síðustu og verstu tímum fyrir botni Miðjarðarhafs að fara að taka með pompi og prakt á móti trúnaðarmanni ríkisstjórnar Ísraels og bjóða honum til Bessastaða að skála í kampavíni; það væri svona rétt eins og að taka kurteislega á móti Joachim von Ribbentropp rétt í þann mund að maður hefur frétt af Treblinka og Auswitz, eða sendiherra Rauðu khmeranna meðan þeir gengu sem harðast fram, eða Radovan Karadzic eða Radko Mladic - guð forði okkur frá slíkum gestum.

Þessi pistill er því fyrst og fremst áskorun til íslenskra ráðamanna, og einkum Halldórs Ásgrímssonar utanríkisráðherra, og Ólafs Ragnars Grímssonar forseta, að sleppa því að taka með allri seremóníu á móti þessum nýja sendiherra - aðeins þannig er nógsamlega hægt að lýsa andstöðu sinni við framferði Ísraela þessar vikurnar og þessa dagana, þessar mínúturnar liggur mér við að segja. Og ekki bara andstöðu, heldur fyrirlitningu og viðbjóði.

Það er nú svo einkennilega komið að þetta Ísraelsríki, sem ég eyddi mörgum áratugum ævi minnar í að styðja í huganum, beitir í einu og öllu aðferðum sem hvaða fasistar sögunnar sem er væru fullsæmdir af - og þótt engin von sé til þess að róta á nokkurn hátt við trénuðu ofbeldisæði forsætisráðherrans, þá gæti það kannski orðið til að vekja fáeina menn í Ísrael til umhugsunar að trú og trygg vinaþjóð Ísraela einsog Íslendingar séu búnir að fá sig svo fullsadda að þeir loki dyrum sínum, hryggir og reiðir, á sendimenn þeirra.

Að minnsta kosti er það fjandanum óviðkunnanlegri tilhugsun að ímynda sér íslenskan utanríkisráðherra og forseta lýðveldisins tipla á tánum kringum reigingslegan trúnaðarmann frá Aríel Sharon, manni sem af einhverjum dularfullum ástæðum virðist hafa lært alla sína pólitík af fordæmi þeirra Heinrich Himmlers og Reynhards Heydrich.

Nú kynnu einhverjir að segja að það sé ekki beint vænlegt til að hafa áhrif á aðrar þjóðir að neita bara að taka á móti sendiboðum þeirra; það sé í fyrsta lagi diplómatískur dónaskapur sem ekki muni skila öðru en móðguðum diplómat og erfiðari samskiptum þaðan í frá, og í öðru lagi sé miklu áhrifameira að taka á móti manninum og lýsa óánægju með stefnu stjórnar hans á ákveðinn en vissulega kurteislegan hátt - ætíð sé sennilegra að samræður hafi áhrif en að skella hurðum.

En hvað sem líður einstökum svokölluðum tilslökunum eru Sharon og hans menn löngu búnir að sýna og sanna að þeir hafa engan áhuga á samræðum - orð, röksemdir, bænir - þetta hefur engin áhrif á þá menn. Þá er betra að skella hurðum og vona að hurðaskellurinn heyrist alla leið suður til Jerúsalem, og vita að minnsta kosti að maður hefur ekki lagt beina eða óbeina blessun sína yfir framferði Ísraels með því að taka á móti sendimanni landsins, eins og það væri bara hvert annað land en ekki helsta hryðjuverkaríki heimsins um þessar mundir.

Nú blandast auðvitað engum hugur um að herskáir leiðtogar Palestínumanna eiga verulega sök á þeirri ofbeldisþróun sem leiddi til þessa ástands sem nú ríkir. Það blandast heldur engum hugur um að hafi Yasser Arafat einhvern tíma verið brúklegur leiðtogi, þá er sá tími löngu liðinn. Mín vegna má og skal draga þá alla til þeirrar ábyrgðar sem þeir eiga skilið. En aðgerðir Ísraels eru löngu hættar að bitna á þeim sem það kunna að eiga skilið - það er verið að ráðast á börn, barnshafandi konur, fólk sem allir vita að hefur ekkert til saka unnið annað en vera Palestínumenn. Og það er ráðist markvisst á sjúkrabíla - við eigum ekki, hæstvirtur utanríkisráðherra, að líta einu sinni við fulltrúum frá slíkum ríkjum.

Baráttuaðferðir hinna herskáustu Palestínumanna hafa löngum verið fyrirlitlegar og hörmulegar. En að ríkisstjórn í svokölluðu lýðræðisríki - og það einu allra öflugasta herveldi heimsins - skuli svara í sömu mynt, með sömu og jafnvel viðbjóðslegri aðferðum, það er þyngra en tárum og ekkert hjal yfir kampavínsglösum getur eytt þeirri ábyrgð sem við berum ef við lýsum ekki með hvurju einasta ráði sem við eigum algerri andstöðu okkar við þetta fasistaríki.

Það hefur stjórn Aríel Sharons að minnsta kosti afrekað að þessa dagana er alltént auðveldara að skilja palestínsk ungmenni sem í æði og örvæntingu yfir niðurlægingunni og kúguninni sem þjóð þeirra hefur mátt þola í hálfa öld, og núna blóðbaðinu - að þau reyri sig sprengjum og fórni lífinu í fánýtri og blóðugri hefnd - heldur en forsætisráðherrann sem sendir dáta sína útá götur í skriðdrekum og segir þeim að skjóta á sjúkrabíla.

Í öllum hamingju bænum - Halldór Ásgrímsson, Ólafur Ragnar Grímsson - neitið að taka á þessum sendiboða þeirra hryðjuverkamanna sem nú ráða Ísrael, eða farið út úr bænum ef þið þráist við að telja kurteisisvenjur ekki leyfa ykkur annað, þykist vera veikir, eða leggist á gólfið á Bessastöðum þegar hann bankar og svarið ekki í símann - heiðrum ekki fasistana með því að bjóða þeim í okkar hús; þá menn sem brjóta niður hús og heimili saklauss fólks í Palestínu; þessir menn eru ekki í vorum húsum hæfir.

____________________________________________

Nú stendur yfir slátrun á almennum borgurum á Gaza. Fólki eins og mér og þér, systur minni, mömmu og pabba, börnunum okkar og barnabörnunum. Þeim er slátrað í hundraðatali - í skólum, á heimilum sínum - hvar sem er. Fólki sem er innilokað eins og dýr í búri á litlum bletti og kemst hvorki lönd né strönd. Ef þetta væru dýr hefðu öll dýraverndarsamtök veraldar risið upp á afturlappirnar og gert allt vitlaust. Það má ekki drepa hvali eða ísbirni! En þetta er fólk - manneskjur - börn, konur, gamalmenni... Alþjóðasamfélagið lætur sér fátt um finnast, enginn slítur stjórnmálasambandi við Ísrael og stjórnir heimsins láta nánast eins og ekkert sé. Harma en fordæma ekki, tala en gera ekkert. Enda er þetta "bara" fólk, ekki dýr. Hvað þá dýr í útrýmingarhættu, raunverulegri eða ímyndaðri. Mér er alveg sama um alla alþjóðapólitík - hvers konar manneskjur erum við eiginlega? Af hverju líðum við þetta?

Eftir síðari heimsstyrjöldina var sinnuleysi alþjóðasamfélagsins gagnrýnt harkalega fyrir að bregðast ekki við helförinni. Samfélög gyðinga um allan heim halda þeirri gagnrýni á lofti enn þann dag í dag. En önnur helför hefur verið í gangi áratugum saman við botn Miðjarðarhafs og það finnst þeim í lagi því þar eru þeir sjálfir gerendurnir. Alþjóðasamfélaginu er líka sama - og á meðan er börnunum slátrað.

Ég grét yfir Kastljósi gærkvöldsins og ég er sannfærð um að það gerðu fleiri. Hlustið líka á mjög fróðlegt viðtal við Jón Orm Halldórsson í Víðsjá hér. Viðtalið er líka í tónspilaranum merkt: Víðsjá - Jón Ormur Halldórsson um árásir... Jón Ormur segir m.a. að verið sé að drepa börn af því það eru kosningar í Ísrael í mars. Stjórnin þarf að skora í skoðanakönnunum. Alveg eins og Brown þegar hann beitti hryðjuverkalögunum á Íslendinga.

 

Slysaskot í Palestínu

Lítil stúlka. Lítil stúlka.
Lítil svarteyg dökkhærð stúlka
liggur skotin.
Dimmrautt blóð í hrokknu hári.
Höfuðkúpan brotin.

Ég er Breti, dagsins djarfi
dáti, suður í Palestínu,
en er kvöldar klökkur, einn,
kútur lítill, mömmu sveinn.

Mín synd er stór. Ó, systir mín.
Svarið get ég, feilskot var það.
Eins og hnífur hjartað skar það,
hjarta mitt, ó, systir mín,
fyrirgefðu, fyrirgefðu,
anginn litli, anginn minn.

Ég ætlaði að skjóta hann pabba þinn.

Kristján frá Djúpalæk (1916 - 1994) - Í víngarðinum 1966