Sjónarspil eða svikamylla - breytir engu

Ég sé mig knúna til að taka aftur til máls í tilefni af sumum athugasemdunum við færsluna hér á undan, jafnvel þótt ég þurfi að endurtaka bæði það sem ég skrifaði í færslunni, sem og eigin svörum í athugasemdunum þar. Sumir virðast bara ekki lesa það sem á undan er komið, eða skauta svo hratt yfir að kjarninn fer fram hjá þeim og þeir misskilja allt - viljandi eða óviljandi. Þetta málefni er einfaldlega of mikilvægt til að hægt sé að leiða slíkt hjá sér.

Ég var búin að skrifa þetta mestallt í athugasemdakerfið en minnug orða bloggvinar míns,  Sæmundar Bjarnasonar, sem segir að maður eigi ekki að sólunda löngu máli í athugasemdir heldur nota það frekar í nýja færslu, ætla ég að gera það. Þeir sem lesa þessa færslu þurfa því að lesa þessa fyrst - og allar athugasemdirnar við hana - til að skilja hvað ég er að fara.

Það gladdi mig mjög að sjá og heyra Þórunni Sveinbjarnardóttur, umhverfisráðherra, tjá sig um gjörninginn í Helguvík í fréttum aðeins nokkrum klukkustundum eftir að ég setti inn síðustu færslu. Hún kallaði þetta sjónarspil og vafasama stjórnvaldsákvörðun og var varkárari í orðum en ég, en meining okkar var nákvæmlega sú sama. Enn er því von.

Ég finn ekki til með þeim sem vilja virkja og nýta orkuauðlindir, Örvar Þór. Þeim er engin vorkunn nema kannski að því leytinu til að þeir virðast hafa misst af þeirri upplifun sem að mínu mati er nauðsynleg og ómetanleg - að kunna að meta ósnortna náttúru landsins síns, sérstöðu hennar og mikilvægi þess fyrir efnahag, framtíðina og komandi kynslóðir að ganga hægt um gleðinnar stóriðjudyr og gá að sér. Auðvitað þarf alltaf að virkja eitthvað, skynsamleg og hófstillt nýting auðlinda er nauðsynleg. En það sem hefur einkennt virkjanaæði og stóriðjufíkn undanfarinna ára er hve menn einblína á stundarhagsmuni og skyndigróða, sýna fullkomið fyrirhyggjuleysi í framkvæmdum og vanvirðingu við afkomendur okkar. Það á ekki að skilja neitt eftir handa þeim. Því get ég ekki með nokkru móti verið sammála. Þetta er kallað rányrkja þegar auðlindir hafsins eru annars vegar og fordæmt harðlega. Nákvæmlega sama máli gegnir um orkuauðlindirnar.

Stóriðja er ekki, getur ekki verið og má ekki vera eina lausn Íslendinga á byggðavanda. Margt annað kemur til sem þarf að skoða betur áður en stokkið er til og plantað álverum eða olíuhreinsistöðvum í firði og flóa þessa fallega lands. Sjáið bara hvað Hornfirðingar eru að gera! Þeir eru frábærir og hugmyndaríkir.

Í einhverjum athugasemdum er ég kölluð, að því er virðist mér til hnjóðs, "menntakona", "vel lærð á bókina" (eins og það skipti einhverju máli hér) og sögð sýna "menntahroka". Í því sambandi er vert að geta þess að ég er algjörlega ómenntuð. Ekki einu sinni með stúdentspróf. Eina prófgráðan sem ég get státað mig af er próf úr Leiðsöguskóla Íslands þar sem sú ást og aðdáun á náttúru Íslands sem ég hlaut í uppeldi mínu fékk aukinn byr undir báða vængi og gott ef ekki stél líka. Að öðru leyti hefur lífið verið minn skóli og ég endurtek það sem ég sagði í athugasemd minni (nr. 12) við síðustu færslu: "...ég hef enga fordóma gagnvart starfsfólki í neinni atvinnugrein. Ég var alin þannig upp að það sé sama hvað fólk gerir - ef það er heiðarlegt og sinnir sínu af alúð og samviskusemi." Ég hef haft þann boðskap foreldra minna í heiðri hingað til og hyggst gera hér eftir." Ég endurtek líka, að ég sagði að ég þekkti engan sem langaði að vinna í álveri. Það þýðir síður en svo að enginn vilji gera það - aðeins að ég væri ókunnug þeim sem hefðu þær hugmyndir um framtíðina. Sjálf hef ég aldrei verið hálaunakona. Útgjöldin sem fylgja aukinni þenslu, vaxtaokri og verðbólgu, m.a. vegna stóriðjuframkvæmda, eru að sliga mig. En ég hafna því algjörlega að fórna náttúrunni til að ég geti fengið nokkrum krónum meira í budduna, keypt mér nýrri bíl eða farið í fleiri utanlandsferðir. Mér finnst það einfaldlega ekki þess virði og ég vil skila landinu eins ósnortnu og gjöfulu og frekast er unnt til komandi kynslóða.

Þorsteinn Valur talar um "sovét hugsun" um stofnun og rekstur fyrirtækja og að Norðurál starfi samkvæmt lögum og sé frjálst að hefja framkvæmdir og eitthvað fleira sem ég fæ ekki almennilegt samhengi í. Þorsteinn Valur virðist ekki átta sig á því frekar en Árni Árnason, að álver í Helguvík er alls ekki einkamál Reyknesinga, Suðunesjamanna eða erlendra auðhringa sem vilja græða meiri peninga. Síður en svo. Því til stuðnings vísa ég í færsluna sjálfa og svör mín í athugasemdakerfinu - og reyndar athugasemdir annarra s.s. Eggerts Vébjörnssonar og Gunnars Jónssonar - þar sem bent er á að tengdar framkvæmdir og neikvæðar afleiðingar þeirra snerta hvorki meira né minna en 2/3 landsmanna, íbúa alls suðvesturlands. Meðal annars þess vegna er svo mikilvægt að fram fari umhverfismat á öllum tengdum framkvæmdum sem einni heild eins og ég minnist á í færslunni. Þess vegna lagði Landvernd fram kæru sem á eftir að úrskurða um og þess vegna átti Árni Sigfússon að bíða þess úrskurðar en ekki að einblína á eigin pólitíska framtíð. Þess í stað kjósa álverssinnar á Suðurnesjum að ana út í óvissuna, sannfærðir um að þrýstingurinn sem þeir skapa með því nægi til að þagga niður í þeim sem átta sig á óhæfuverkinu.

Það virðist vera einhver lenska um þessar mundir að stóriðjusinnar á landsbyggðinni segi að okkur hér í Reykjavík komi ekkert við það sem þeir eru að bralla í sínum landshlutum. Þeir geti bara gert það sem þeim sýnist og "liðið í 101" eigi ekkert með að hafa skoðanir á því, hvað þá að skipta sér af. Engu að síður fá Reykvíkingar reglulega skilaboð eins og nú síðast frá bæjarráði Fljótsdalshéraðs, þar sem þess er krafist að borgarstjórn heimili uppbyggingu á aðstöðu við Reykjavíkurflugvöll því Reykjavík sé fyrir landsmenn alla. Ég efast reyndar um að landsbyggðarfólk átti sig á álaginu sem fylgir því að hafa flugvélagný yfir höfðinu daga og nætur inni í miðri íbúðabyggð, en það er önnur saga.

Ég er alin upp við mikla ást og aðdáun á Íslandi og móðir mín þreyttist aldrei á að tala um hve heppin við værum að vera Íslendingar, eiga þetta dásamlega land með hreinu lofti, tæru vatni og óviðjafnanlegri náttúru. Aldrei vottaði fyrir þeirri hugsun hjá henni að einn landshluti væri betri eða fallegri en annar, þótt sterkustu taugarnar væru til Vestfjarða þar sem hún fæddist og ólst upp. Þangað var farið á hverju ári og auk þess í a.m.k. eina eða tvær hálendisferðir á sumri með Ferðafélagi Íslands. Þessa hugsun hlaut ég í arf og er mjög þakklát fyrir. Ég hrekk í kút og mér sárnar þegar því er slengt framan í mig að mér komi ekki við þegar Austfirðingar, Vestfirðingar, Norðlendingar eða Reyknesingar ætla að leggja dásamlega náttúru Íslands í rúst til að reisa eiturspúandi verksmiðjur í fallegum fjörðum í þágu erlendrar stóriðju. Í mínum huga er Ísland okkar allra, rétt eins og Reykjavík er höfuðborg allra landsmanna eins og bæjarráð Fljótsdalshéraðs bendir réttilega á. Við höfum öll ástæðu og leyfi til að hafa skoðanir á því hvað gert er við landið og náttúru þess, við eigum þar öll hagsmuna að gæta.

Misvitrir stjórnmálamenn hafa í gegnum tíðina att landshlutunum hverjum gegn öðrum með  eigin hagsmuni í huga, meðal annars í krafti misvægis atkvæða í kosningum. Nýjasta dæmi um slíkt er t.d. sú ákvörðun að í kjölfar Héðinsfjarðarganga skuli byrjað á Vaðlaheiðargöngum. Með fullri virðingu fyrir Norðlendingum hefði ég heldur kosið að þeim peningum væri varið í uppbyggingu samgangna á sunnanverðum Vestfjörðum og íbúum þar gert kleift að ferðast á milli norður- og suðurhluta kjálkans svo þeir geti orðið eitt atvinnusvæði. En mönnum virðist svo tamt að hugsa bara um naflann á sjálfum sér og telja hann miðju alheimsins en gleyma því að aðgerðir þeirra hafa áhrif á ótalmarga utan þeirrar miðju - oftar en ekki alla landsmenn á einn eða annan hátt.

Athugasemdir

[Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir, 15.3.2008 kl. 16:54]

Lára Hanna, þetta er frábær færsla. Hvert orð er sem talað út úr mínu eigin hjarta.

Baráttukveðjur.

[Anna Einarsdóttir, 15.3.2008 kl. 17:50]

Sammála þér.  Þú setur mál þitt afar vel fram,  Lára Hanna. 

[Ásgeir Kristinn Lárusson, 15.3.2008 kl. 18:35]

Takk fyrir þetta - verð í leiðinni að benda á, það sem haft er eftir Ingibjörgu Sólrúnu í 24 stundum í dag, örlítil örfrétt á bls.4 og yfirskriftin er:- Álver í Helguvík hefði mátt bíða-.  Ég spyr: hvað er konan að fara?

[Einar Indriðason, 15.3.2008 kl. 19:07]

Lára Hanna.  Kærar, kærar þakkir fyrir þennan pistil.  Bara ... Alla þumalputta upp á við.  Takk, takk.

[Svanhildur Karlsdóttir, 15.3.2008 kl. 19:42]

Já það er sko gott að búa hér á Hornafirði    

Og ekkert liggur á þessum Vaðlaheiðagöngum, ætti frekar, eins og þú segir að leggja peningana í betri samgöngur á Vestfjörðum, og ég tala nú ekki um, að gera hér göng undir Lónsheiði, svo allir landsmenn sem ferðast um, losni við þessar stórhættulegu Þvottár- og Hvalnesskriður

en frábær færsla hjá þér 

[Þorsteinn Valur Baldvinsson, 15.3.2008 kl. 19:51]

Gaman að lesa vel fram setta hluti, ég sé að þú ert góður talsmaður fyrir þína hagsmuni sem Leiðsögumaður, og vilt með öllum ráðum tryggja þér og þínum afkomu.

Á Suðurnesjum býr líka fólk sem er að gera það sama og þú, að tryggja sér og sýnum afkomu, búið er að byggja mikið og fjárfesta á svæðinu og stefnt á frekari fjölgun íbúa, ásamt tryggri atvinnuuppbyggingu fyrir næstu ár.

Á Íslandi hefur verið reynt að frelsa atvinnulífið, undan óeðlilegum og oft annarlegum opinberum afskiptum, því er fagnaðarefni þegar einkaaðilar reisa sitt fyrsta Álver án handstýringar stjórnmálamanna.

Ég verð samt að lýsa undrun minni á því, hvað jafn skelleggur talsmaður eigin hagsmuna og Leiðsögumanna, er að því er virðist, lokaður fyrir skilningi á fyrirtækjarekstri.

[proletariat, 15.3.2008 kl. 20:00]

Allveg sammála

[Örvar Þór Kristjánsson, 15.3.2008 kl. 20:13]

Sæl Lára

Þetta er vel skrifað og vel sett upp hjá þér, þú ert trú þínum málstað sem er virðingarvert.  Ætla ekki að þræta meira um þetta mál að sinni enda erum við ósammála en varðandi menntahrokann þá leit það þannig út í fyrri færslu að þú værir að líta niður á þá sem starfa á Áliðnaði.  Gott að þú leiðréttir það

[Lára Hanna Einarsdóttir, 15.3.2008 kl. 20:14]

Þorsteinn Valur: Ég er ekki að skrifa sem neinn sérstakur talsmaður leiðsögumanna, það er öðru nær. Viðhorf mitt til náttúrunnar hlaut ég nánast í móðurkviði - eða alllöngu áður en ég varð leiðsögumaður - og mín aðalafkoma er af þýðingum, ekki leiðsögn.

Ég hef fullan skilning á því að eðlilegt sé að reka fyrirtæki án opinberra afskipta, ég hef ekki talað gegn því á einn eða neinn hátt. En þegar það eða þau fyrirtæki ætla sér að valta yfir allt og alla, beita þvingunum, þrýstingi, hótunum og eyðileggja dýrmæta náttúru til að fá sínu framgengt - svo ekki sé minnst á þegar um misvitra stjórnmálamenn og erlenda auðhringa er að ræða - er mér nóg boðið og segi hingað og ekki lengra. Ég vona að umhverfisráðherra segi slíkt hið sama.

[Lára Hanna Einarsdóttir, 15.3.2008 kl. 20:15]

Takk fyrir innlitið, Örvar Þór... 

[Steingrímur Helgason, 15.3.2008 kl. 20:31]

Ekki séns að ég myndi vilja vera ósammála svo vel framsettu máli.

Göng hér, eða göng þar, jú máske má hafa á því skoðun, en göng sem víðast nema í Reykjavík er mín.

[Helga (IP-tala skráð) 15.3.2008 kl. 21:21]

Sæl, Lára Hanna, það er tími til kominn að ég láti heyra í mér hér. Í
fjarlægð hef ég dáðst að elju þinni við að tala máli náttúrunnar, dáðst að
því hvað gagnrýni þín er faglega unnin, hvað þú setur mál þitt vel og
skipulega fram. Þegar ég þarf að setja mig inn í þau mál sem þú tekur upp á
arma þína þá lít ég alltaf hér inn til að átta mig á málunum.

[Jón Aðalsteinn Jónsson, 15.3.2008 kl. 22:00]

Ef við viljum halda náttúrulandsins ósnortri legg ég til við Hitaveitu Suðurnesja að þegar verði boraðar nokkrar holur í Svartsengi til að dæla niður vatni því sem að nú myndar umhverfisslysið Bláalónið þetta lón á ekki heima í ósnortinni náttúru þessa svæðis og ætti að vinna í því að fjarlægja það.  Ef aldrei hefði verið virkjað í Svartsengi hefðu aldrei orðið til störf í Bláalóninu. Getur einhver svarað mér líka hvað sé meðalkaup á hótelinu þar og hvert sé hlutfallið af innlendu starfsfólki og aðfluttu vinnuafli. Mér er nefnilega enn í fersku minni er ég horfði á forsvarsmenn Íslenskrar hótelkeðju kvarta í kvöldfréttum fyrir rúmu ári síðan yfir því að þeir fengju enga Íslendinga í vinnu og  yrðu að ráða aðflutt vinnuafl. Svo ber til að ég veit það fyrir víst að 48 tímum áður höfðu þeir sagt upp tveimur starfstúlkum á hóteli í hinum dreifðu byggðum án ástæðna annarra en hagræðingar viku seinna hófu störf 4 einstaklingar sem við teljum með aðfluttu vinnuafli. Þannig að fyrirgefðu mér það að ég ber ekki traust til ferðaþjónustunnar til að halda uppi atvinnustigi hér. Annað sem við skulum athuga á tímum ört hækkandi olíuverðs og hækkandi ferðakostnaðar er að við ættum ekki að búast við stöðugum aukning á ferðamannastraumi og sé horft til náttúruverndar er mín skoðun að fátt sé eins mengandi og alltof mikill ágangur fólks á staði sem að als ekki þola þann ágang. Hvað kostar það síðan í gróðurhúsalofttegundum að koma fólkinu hingað væri gaman að bera saman útblástur frá stóriðju annarsvegar og flugsamgöngum hinsvegar. Kannski verður innan ekki svo langs tíma sett þak á fjölda flugferða það verður allavega mun dýrara en það er í dag. Því fylgi ég þvi að byggja upp stóriðju með ferðamennsku smáiðnaði hátækni iðnaði og öllum pakkanum til að fólk geti lifað hér og haft afkomu.

[Árni Gunnarsson, 15.3.2008 kl. 22:19]

Mikil óskapleg fötlun birtist manni í þessum athugasemdum.

Að það sé óhugsandi að fólk hafi skoðanir á ásýnd landsins án þess að þær snúist um hagsmuni!

[Haukur (IP-tala skráð) 15.3.2008 kl. 22:51]

Flottar greinar hjá þér.

[Ragnheiður Ólafía Davíðsdóttir, 15.3.2008 kl. 22:58]

Það er frábært að eiga annan eins talsmann fyrir náttúru landsins og þig, Lára mín. Þú hefur það fram yfir marga aðra sem tjá sig hér í athugasemdafærslunum að þú færir fram gild rök fyrir skoðunum þínum. Hafðu hjartans þökk fyrir skrif þín.

[Helga (IP-tala skráð) 15.3.2008 kl. 23:02]

Ég get ekki stillt mig um að senda frá mér smáathugasemd vegna athugasemdar Jóns Aðalsteins hér að ofan. Ég skipa mér á bekk með Láru Hönnu þótt ekki hafi ég verið jafnötull talsmaður náttúrunnar og hún.

 

Það eru nokkur atriði sem ég læt fara í taugarnar á mér þegar fólk teflir ferðamennsku fram gegn stóriðju, meðal þeirra er hvernig ýmsir komast að orði. Það er rangt að tala um „óspillta“ náttúru eins og Jón Aðalsteinn gerir. Málið sýnst ekki um og hefur aldrei snúist um ósnortna náttúrunni heldur snýst það um á hvaða hátt náttúran verður nýtt. Það er mín skoðun og annarra talsmanna ferðaþjónustu að nota náttúruna í þágu ferðamennsku. Mér finnst ansi langt seilst í kjánaskap að nota tilurð Bláa lónsins sem ástæðu fyrir því að arka um landið þvert og endilangt og virkja allt sem einhvern gæti hugsanlega langað til að virkja. Í guðanna bænum, virkjanir eru grafalvarlegt mál og fólk á að leggja sig fram um að vera málefnalegt í gagnrýni sinni, hvoru megin boðsins sem það situr.

 

Ég rengi ekki sögu Jóns Aðalsteins um að Íslendingum hafi verið sagt upp störfum og útlendingar síðan ráðnir. Tel mig vita að þetta sé ekki einsdæmi. En þetta getur ekki verið rök fyrir stóriðju.

 

Hvað það varðar að Íslendingar eigi ekki að búast við „stöðugri aukningu á ferðamannastraumi“, eins og Jón Aðalsteinn segir, eða á mannamáli að æ fleiri ferðamenn komi til Íslands ár frá ári, þá er það mín skoðun að allt of mikil áhersla hefur verið lögð á að fá hingað fleiri ferðamenn en árið á undan og mér finnst það vera rangt meðan ekki er búið að mæla þolmörk bæði landsins og þjóðarinnar. Þolmörk örfárra vinsælla svæða hafa verið mæld og það eru m.a.s. liðin nokkuð mörg ár síðan það var gert og þess vegna er tími til kominn að rannsaka þolmörk svæðanna á ný og allra hinna vinsælu svæðanna. Það á að fylgjast með þolmörkum landsins reglulega rétt eins og stærð veiðistofna í hafinu er mæld reglulega. Við þurfum að vita hvert er ástand allra okkar auðlinda, ekki bara nytjastofna í hafinu.

 

Það er rangt að ferðalög fólks séu „ágangur“, eins og Jón Aðsteinn orðar það. Ferðamennska og ferðaþjónusta geta hvort heldur sem er verið spillandi eða sjálfbær, það veltur ekki á fjölda ferðamanna heldur því hvort umferðinni sé stjórnað. Með skipalagi í sátt við náttúruna og þjóðina (sem byggir á því að þolmörk séu mæld) þá er ferðamennska ekki mengnandi og hún spillir ekki. Svokölluð fjöldaferðamennska er ekki ósæskileg ef henni er stjórnað. Stjórnun er lykilatriði. Ferðalög, þ.e. ferðamennska og ferðaþjónusta, er samskiptavettvangur ólíkra þjóða. Með ferðalögum eykur fólk víðsýni sína, bætir við sig þekkingu, flytur út menningu sína og siði, kynnist menningu og siðum annarra þjóða. Ferðalög auka líkur á því að fólk læri að lifa í sátt á jörðinni. Fólk eignast vini sem eru annarrar þjóðar, annarrar trúar, annarra siða. Ferðalög bæta skilning fólk á því sem er öðruvísi en það þekkir úr sínu heimahéraði. Dregið saman í fá orð: Heimskt er heimaalið barn.

 

Að endingu! Hvaða skilaboð eru það að kalla stóriðju hátækniiðnað? Hvaða sannleika er verið að fela með því að kalla álbræðslu og olíuhreinsunarstöð hátækniiðnað?

 

Læt þetta nægja í bili.

[Jón Aðalsteinn Jónsson, 15.3.2008 kl. 23:59]

Þakka ábendingarnar Helga.
Bláa lónið er upphaflega umhverfisslys og ég held að ekki sé hægt að mótmæla því að í dag hefði það aldrei orðið til vegna umhverfissjónarmiða í dag er vatninu dælt aftur í jörðu eftir því sem ég best veit kannski erum við að missa af miklu meiri tækifærum en bláa lónið er með því flestar uppgötvanir mankyns hafa orðið til vegna slyss.
Við erum sammála um að nýta náttúruna en greinir á um hvernig, að mínu mati hafa virkjanaframkvæmdir og línulagnir opnað fyrir okkur hálendið þannig að þetta hjálpar hvort öðru.
Það þarf að stjórna ferðamennsku eins og öðru en hvar eigum við að setja mörkin held að allir sjái að Gullfoss er dæmi um stað sem er undir allt of miklum átroðningi eigum við að setja ítölu á ferðir þangað. 
Að mínu mati munu ferðalög dragast saman samkv upplýsingum sem að ég fékk núna aðan var verið að hækka fargjöld innanlands i USA um 50 dollara ofan á hærra olíuverð á síðan að bæta kolefnissköttum þannig að í alvöru má fara að velta því fyrir sér hvort að flugferðir verði á færi allra innan langs tíma.
Ef að heimskt er heimaalið barn var ætlað mér vil ég bara að komi fram að ég hef heimsótt mörg lönd og á vini af mörgum þjóðernum en er alltaf jafn glaður þegar ég kem heim á klakann aftur við eigum nefnilega fullt af tækifærum hér sem að aðrir hafa ekki og tækifæri á mörgum sviðum.
Stóriðja er hátækni iðnaður virkjunin sem að framleiðir rafmagnið er full af hátækni hvað heldurðu að þekkingarstig Íslenskra verkfræðinga hafi aukist mikið við byggingu Kárahnjúka. Verksmiðjurnar eru fullar af búnaði sem að flokkast undir hátækni. Hátækni er víða í dag jafnvel bílinn þinn er fullur af hátækni búnaði, það eru ekki bara jakkafata klæddir menn sem að sitja við tölvur sem að vinna við hátækni´þannig að það er ekkert falið með að kalla stóriðju hátækni iðnað.
Þú minnist á olíuhreinsunarstöð ég tel að Vestfirðingar eigi að ráða sínum málum sjálfir og gera það sem þeim þykir best margir hafa bent á hvalaskoðun sem lausn og ég er viss um að hún hjalpar en bara ekki ein og sér. Ef hún gerði það þyrfti ekki álver á Bakka Húsvíkingar hafa stundað hvalaskoðun árum saman en það þarf meira. Eins og til dæmis verksmiðju sem að skaffar störf allan ársins hring nokkuð óháð sveiflum þannig að menn og konur þurfi að hafa minni áhyggjur af framtíðinni.
Ferðaþjónustu á að efla og hún getur vel vaxið við hliðina á iðnaði iðnað á líka að efla til að auka stöðugleika við skulum hugsa úti það, að það sem að er stöðugt núna í heiminum er hrávöruframleiðsla það er grunn framleiðsla við eigum lika að efla fullvinnslu á afurðum. Þau riki sem að búa við bestu lífgæði í dag voru iðnríki þau ríki sem eru í mestri sókn eru að byggja sig upp sem iðnríki og okkur ber skilda til að skila af okkur til næstu kynslóðar þjóðfélagi sem að tryggir henni jafngóða eða betri afkomu og við höfum við ætlum þeim jú að  borga fyrir okkur á elliheimilinu  

[Bergur Sigurðsson (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 00:35]

Sæl Lára Hanna,

Ég las fyrri færsluna og flest kommentin við hana og ætlaði síðan að fara að sofa, en ég gat bara ekki setið á mér og las þessa líka. Hreint út sagt frábærar færslur hjá þér, eins og þín er von og vísa. Ef bara fleiri myndu skoða málin svona ofan í kjölinn áður en þeir mynda sér skoðanir, þá væri lífið okkur sem viljum vernda náttúruna léttbærara. 

Kærar þakkir,
Bergur Sigurðsson. 

[Sigurður Hrellir, 16.3.2008 kl. 00:44]

Ég hef oft velt því fyrir mér hversu lítil áhersla var lögð á náttúruskoðun í skólagöngu minni. Gæti hugsast að 2-3 kynslóðir fullorðinna Íslendinga hafi að miklu leyti farið á mis við þá upplifun sem landið okkar er? Þú varst lánsöm Lára Hanna að móðir þín skyldi hafa svo mikla ást á Íslandi. Það má vel vera að ég sé haldinn menntahroka af einhverri gerð þegar ég get mér þess til að Örvar Þór og skoðanabræður hans hafi ekki verið eins heppnir.

Svo hvet ég þig til að láta birta þessa stórfínu pistla þína sem fyrst í dagblöðum.

[Helga (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 01:40]

Komdu sæll, Jón!
 
Mér líst mikið betur á tóninn sem er í þér núna en þann sem var áðan og vil gjarnan spjalla við þig um ferðaþjónustu. „Heimskt er heimaalið barn“ var ekki beint að þér sem einstaklingi, heldur er þetta gamalt, íslenskt orðatiltæki sem lýsir í fáum orðum hvað það er mikilvægt öllu fólki að kynnast því ókunnuga, að bæta við sig þekkingu.
 
Þú nefnir Gullfoss réttilega sem svæði sem margir heimsækja, bæði innlendir og erlendir ferðamenn. Gullfoss og Geysir taka á móti stórum hluta þeirra gesta sem koma með skemmtiferðaskipum og staldra við á Suðurlandi í einn dag. Yfir háannatímann eru þetta þúsundir ferðamanna og tvöfalt fleiri fætur. Ef umferð þessara ferðamanna væri stjórnað í samræmi við þol svæðanna þá er engin hætta af ferðamönnunum. Vegna ferðamannanna þá hafa orðið til mörg fyrirtæki, bæði ferðaþjónustufyrirtæki svo og er velta ýmissa annarra fyrirtækja meiri en hún ella væri, þ.á m. bensínstöðva og verslana. Þeir sem tala fyrir stóriðju benda m.a. á ruðningsáhrif álbræðslna og virðast ekki átta sig á að ferðaþjónustan hefur einnig ruðningsáhrif. En skoðum Gullfoss aðeins betur. Ef Sigríður í Brattholti hefði ekki spyrnt við fótum og mótmælt virkjunarsinnum þá hefðir þú og ég aldrei fengið að sjá Gullfoss, aldrei fengið að dást að honum. Ég veit ekki um þig, en ég get aldrei fullþakkað Sigríði.
 
Ekki mæli ég því mót að að óbreyttu getur Geysir ekki tekið á móti öllum þeim fjölda ferðamanna sem vilja sjá hann nema hann og hans nánasta umhverfi láti á sjá. En það er ekki við ferðaþjónustuna að sakast heldur stjórnvöld sem hafa ekki gert Geysi kleift að taka á móti öllum aðdáendum hans og jafnframt haldið reisn sinni. Geysir er heimsfrægur, hann er einstakur, hann er gersemi og hann er náttúruperla, um slíka gersemi á að hugsa vel, hlúa að og það felur í sér að gera ráð fyrir þeim fjölda manna sem vilja heimsækja hann og sjá. En það hefur ekki verið gert. Ástandið við Geysi er vitnisburður um skilnings- og áhugaleysi stjórnmálamanna sem hafa með svæðið að gera, en er ekki rök gegn ferðaþjónustu. Ef hér væri opinber stefna um að ferðaþjónustan sé sjálfbær, eins og er t.d. opinber stefna í Nýja-Sjálandi, þá væri búið að mæla þolmörk Geysis og byggja svæðið upp í samræmi við niðurstöður þolmarkarannsókna. En af því að hér hafa stjórnvöld lagt metnað sinn í álbræðslur á sama tíma og ferðaþjónustan hefur verið án stuðnings þá hafa vinsælir áfangastaðir eins og t.d. Geysir ekki verið byggðir upp eins og gert hefði verið ef ferðaþjónustan hefði notið áþekkrar virðingar og metnaðar og margir stjórnmálamenn hafa sýnt álbræðslum og virkjunum.
 
Hvort olíuhreinsunarstöð verður reist á Vestfjörðum er að sjálfsögðu ekki einkamál Vestfirðinga. Íslendingar eiga allir landið saman. Það þarf að marka öllu landinu stefnu í atvinnumálum. Landið er eitt og þjóðin er ein.
 
Í Skagafirði eru mörg ferðaþjónustufyrirtæki, þ.á m. fyrirtæki sem bjóða upp á fljótasiglinar á Jökulsánum eystri og vestari. Í nokkur ár hefur staðið til að virkja þar. Verði það gert þá er grundvellinum kippt um ferðaþjónustufyrirtækjunum: Fyrirtækjum sem standa ekki á brauðfótum og það að kippta fótunum undan einhverjum sem stendur sig vel er skemmdarverk.
 
Þú segir að ferðaþjónusta geti staðið við hliðina á iðnaði. Auðvitað getur hún það, en hún lifir ekki og dafnar við hiðina á stóriðnaði. Ísland er land sem fyrst og fremst getur skapað sér stóran markað í svokallaðri náttúruferðaþjónustu og það er fráleitt að náttúruferðaþjónusta verði rekin við hliðina á stóriðnaði. Valið snýst því um að taka náttúruna undir atvinnustarfsemi sem á sér stuttan líftíma, þ.e. stóriðju, eða nýta hana í aldir í aðra atvinnustarfsemi, þ.e. ferðaþjónustu.
 
Varðandi Húsavík og nágrenni, þá er það mitt mat að álver vanti svo sannarlega ekki á Bakka. Húsvíkingar í samvinnu við Háskólann á Akureyri hafa undanfarin ár rannsakað og kannað grundvöll þess að gera Húsavík að fyrirmyndarstað í heilsuferðaþjónustu. Það hefur mikil vinna verið lögð í að rannsaka aðstæður þar, t.d. Jarðböðin á Mývatni, samsetningu leirsins í Þingvallasýslu, samsetningu vatnsins þar, aðstæður á sjúkrahúsinu o.fl. o.fl. Þetta er hugsað sem samstarf Þingeyinga allra, ekki bara Húsvíkinga. Niðurstöður lofa góðu! Álver á Bakka getur drepið þessar áætlanir vegna þess að fólk sem sækir í náttúruferðamennsku og heilsuferðamennsku skipuleggur dvöl sína ekki þar sem það hefur álver fyrir augunum, það kaupir ekki hugmyndina um ómengaða matvöru ræktaða í heimahéraði þar sem álbræðsla er starfrækt. Hrein náttúra og álver fara ekki saman – það selur enginn slíka blöndu.

Um hátæknina, þá endurtek ég það sem ég hef áður sagt. Það að virkjanir hafi leitt í ljós nýja tæki er ekki rök fyrir því að virkja fallvötn og reisa álver frekar en að sú tækni sem skotið hefur upp kollinum vegna framleiðslu á stríðstólum sé rök fyrir því að heyja stríð.

Sveitastjórnarmenn sem hafa svo litla trú á íbúum sveitanna að þeir eru tilbúnir að afhenda lægstbjóðanda auðlindir sveitanna eiga að viðurkenna að þeir eru ekki hæfir í starfið og taka pokann sinn. Þeir eiga að víkja fyrir þeim sem hafa trú á fólkinu, landinu og framtíðinni.  Gott í bili.

[Jenný Anna Baldursdóttir, 16.3.2008 kl. 08:53]

Ég er í þínu liði Lára Hanna.  Um það þarf ekki að hafa fleiri orð.

Takk fyrir frábæra og upplýsandi færslu.

[Örvar Már Kristinsson (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 09:13]

Flott grein hjá þér og segir eiginlega allt. 

Jón, hefur engum innlendum verkamönnum verið sagt upp hjá verktökum þessa lands og útlendingar ráðnir í þeirra störf?  Hverjir voru það sem byggðu Kárahnjúka að mestu leyti?  Hvernig er hlutfall útlendinga í fiskvinnslu?  Og nú veit ég satt að segja ekki hvernig hlutfallið er í álverunum, kannski einhver viti það?  Jókst íbúafjöldi á Austfjörðum við þetta álver þar? Hefuður farið á veitingahús nýlega? Ég held nefninlega að yfirmenn bláa lónsins séu á engan hátt frábrugnir öðrum stjórnendum fyrirtækja á landinu í dag.

Enn og aftur, Lára Hanna, takk fyrir frábært framtak.

Kv. Örvar

[Jón H. Eiríksson (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 10:23]

Sæl Lára

Minn punktur er aðallega sá að mér finnst einarðir umhverfisverndarsinnar oftar en ekki stimpla þá sem eru hlynnta orkufrekum iðnaði og nýtingu sjávarauðlinda (t.d. hvalveiði) fólk sem vill bara verða ríkara og ríkara -stjórnist af græðgi.    

Það sem ég er að reyna að benda á en sést kannski illa á uppgangstímum í samfélaginu að þetta snýst að mestu um að hafa vinnu til að sjá, sér og sínum farborða.   Sinna grunnþörfum.   Fæða og klæða börnin sín og hafa þak yfir höfuðið.

Mér finnst þessi punktur oft gleymast í umræðunni.  Gleymast hjá áköfum umhverfsiverndarsinnum.

Ég er í grunninn hlynntur orkufrekum Iðnaði og áframhaldandi uppbyggingu hans.   Ef það þarf að fórna hluta af náttúrfegurð Íslands til að hafa vinnu fyrir fólkið.   Þá verður að vera svo.   Það er mín skoðun.    Það gerir mig ekki að  Álversfíkli eða einhverju þaðan af verra... -kann ekki alla ljótu stimplana.    

Ég er hlynntur að nýta sjávarauðlindirnar með skynsamlegri nýtingu (Svo er það efni í margar bækur hvað er skynsamleg nýting).   Verandi þessarar skoðunar gerir mig ekki að rányrkjusinna.

Maðurinn lifir ekki á lofti einu saman. 

[Birgitta Jónsdóttir, 16.3.2008 kl. 10:39]

Takk fyrir frábæra færslu, hvet þig til að aðlaga hana prentmiðli og fá hana birta hjá Mogga eða Fréttablaði svo að sem flestir fái þessar upplýsingar til sín. Þér tekst að orða hlutina þannig að allir ættu að geta skilið það sem þú ert að segja... Og þetta eru upplýsingar sem þurfa að komast miklu meira í hina almennu umræðu...

[Hagbarður, 16.3.2008 kl. 11:26]

Góð grein hjá þér.

[Anna Ólafsdóttir (anno) (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 12:52]

Þetta er hreint út sagt frábær pistill hjá þér Lára Hanna.

Ég held að það sé mikið til í því sem Sigurður Hr. Sigurðsson segir hér að ofan. Það virðist eitthvað hafa misfarist með uppeldi og kennslu þegar kemur að náttúru Íslands. Mér finnst alltof algengt að fólk tali um náttúru Íslands eins og hana eigi að nýta fyrst og fremst sem auðlind í þágu iðnaðar meðan einhverja orku er að hafa.

„Það lafir meðan ég lifi“ hugsunarhátturinn virðist allsráðandi. Mér finnst ekki eðlilegt hvað það er algengt að fólk líti á það sem eðlilegan "fórnarkostnað" að stóriðju- og virkjanaframkvæmdir valdi óafturkræfri eyðileggingu á náttúru Íslands bara ef um er að ræða "atvinnuskapandi" iðnað.

Verst að það virðist engin meðferð duga við þessum, að mínu mati, firringar-hugsunarhætti.

Ég er líka sammála þeim sem benda á þennan hugsunarhátt sem afleiðingu græðgisvæðingarinnar. Eða hvar er mesta gróðavonin talin vera núna? Í orkugeiranum, ekki satt? Hvernig græðir maður helst á því að eiga í orkufyrirtæki? Jú, með því að tryggja sér samninga við orkufrek fyrirtæki. Þetta hangir allt á sömu spýtunni.

Og á sama hátt og við, almenningur í þessu landi, sitjum uppi með timburmennina eftir peningafylleríi fjármála„snillinganna“ okkar í dag á meðan þeir lifa í vellysingum á sjóðunum sem þeir eiga á Cayman Islands, munu afkomendur okkar fá í hausinn afleiðingar orku- og stóriðjufyllerísins sem virðist engan endi ætla að taka. Álver í Helguvík, álver á Bakka, olíuhreinsistöð á Vestfjörðum, virkjun Þjórsár, virkjun jökulánna í Skagafirði ..........  hvað næst?

[Óskar Þorkelsson, 16.3.2008 kl. 13:10]

Góður pistill hjá þér Lára og mörg góð svör hér bæði með og á móti..

Ég er í þínu liði Lára bæði sem nátturuverndarsinni og leiðsögumaður.

[Theódór Norðkvist, 16.3.2008 kl. 13:36]

Hvers vegna minnast umhverfisverndarsinnar aldrei (eða örsjaldan) á stærsta umhverfisvandamál Íslands, gróðureyðingu af völdum ágangs búfjár?

[Gísli (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 14:12]

Þetta er ágætis samantekt hjá Láru greinarhöfundi um umhverfismál en samt þykir mér margt vera óljóst um raunverulegan vilja vegna umhverfisverndar. T.d. þetta að bæta samgöngur og efla ferðamannaiðnað í stað þess að reisa álver já eða olíuhreinsunarstöð. M.a. er talað að það hefði átt að fara í samgöngubætur á sunnaverðum Vestfjörðum og meira að segja hafa sumir lagt til alþjóðaflugvöll. Já, það að búa til hraðbrautir hefur líka áhrif á umhverfi og hvað þá stór flugvöllur sem m.a. þarf gífurlega olíu þ.a. hann kallar hreint á olíuhreinsistöð eða mikla olíutanka og umhverfisslys geta líka verið vegna þess. Nú á meira að segja að leggja hraðbraut gegnum Teigsskóg en bent hefur verið á aðra lausn (jarðgöng) og lítið á það hlustað. Hvar er nú umhverfisvaktin?  Hvers vegna hafa umhverfissamtök eins og Landvernd ekki beitt sér með jafn kröftugum hætti gegn þessu eins og álveri í Helguvík? Eða leiðsögumenn? Er Teigsskóg fórnandi vegna ferðamannaiðnaðar?

Hvað síðan með stór-aukna loftmengun og gróðurhúsalofttegundir vegna farartækja sem flytja ferðamenn á staðina, flugvélar, rútur, snjósleðar o.fl. Já og hávaði frá tækjum í annars kyrru umhverfi. Snýst umhverfisvernd bara um sýnilega mengun, verksmiðjur, virkjanir. M.a. hafa sumir umhverfisverndarsinnar lagt til að reisa skuli fleiri kjarnorkuver vegna orkuframleiðslunnar. Hugsið ykkur hættuna á aukinni geislamengun samfara því. Það er einfaldlega stórhættuleg mengun ! Hvað með gróðureyðingu landsins vegna landbúnaðar ? Og uppblástur samfara því. Hvað með umferð og loftgæði í þéttbýli eins og Reykjavík ?

Í annars ágætum pistli hjá greinarhöfundi er því miður ekki minnst orði á þessi atriði og ekki gerir Landvernd það. Hvers vegna er það? Er það bara baráttan gegn virkjunum og álverum sem skiptir máli.  Virðist einhvern veginn vera hálfgerð friðþæging að gagnrýna bara álver og fólk telur sig þá meiri umhverfisverndarsinna en þá sem t.d. sætta sig við einhver álver, þó eðlilega langflestir vilja álver í takmörkuðum mæli.

[Hermann (IP-tala skráð) 16.3.2008 kl. 14:23]

Þakka þér fyrir enn eina ferðina, LH! Það er merkilegt hvað þarf alltaf að leiðrétta sjálfsögðustu hluti, ef viljinn til að misskilja og rangfæra er fyrir hendi. Hins vegar er auðvitað klárt mál að þú ert menntakona eða menntamaður, en menntun er ekki bara gaggó, stúdent og BA/S, ekki bara prófgráður. Til dæmis eru pistlar þínir um þetta mál dæmi um menntaða framsetningu, veigamestu atriðum komið á blað með skilmerkilegum hætti, maður biður ekki um meira. En þá bætist lika við góð framsetning. Þannig að þú færð bara bestu einkunn,, eða ágætiseinkunn eins og hún var kölluð hér áður fyrr. Þ.e. ef það er einhvers virði frá mér,

kveðja, Hermann BA

[Steingerður Steinarsdóttir, 16.3.2008 kl. 18:45]

Frábær færsla og íslenskri náttúru veitir ekki af baráttufólki sem er tilbúið að verja hana. Mér finnst það alltaf skjóta skökku við þegar landsbyggðarfólk talar um að Reykvíkingar geti ekki og eigi ekki að skipta sér af því sem gerist úti á landi því þeir geti ekki skilið þá sem litla atvinnu hafa. Á sama tíma tryllist landbyggðin ef minnst er á að flytja flugvöllinn úr Vatnsmýrinni.

[Ágúst H Bjarnason, 16.3.2008 kl. 21:56]

Takk fyrir góða hugvekju.

[Petra Mazetti (IP-tala skráð) 17.3.2008 kl. 07:24]

Þetta er alveg frábærlega vel skrifað hjá þér eins og margir hafa sagt hér á undan. Ég skil ekki af hverju menn eru ekki tilbúnir að staldra aðeins við, leita annarra leiða og bíða eftir að tæknin þróast í að gefa möguleika á betri nýtingu á þeim svæðum sem þegar er búið að raska t.d. í jarðvarmavirkjunum. Er ekki þess virði að lækka aðeins "lífsstandardinn" til að varðveita þessa fallegu og sérstöku náttúru sem Ísland hefur fram yfir aðrar Evrópuþjóðir? Á meðan það er ennþá til ósnortin náttúra...

[corvus corax, 17.3.2008 kl. 13:50]

Afburðagóður pistill hjá bloggsíðueiganda. En vegna umræðu hér um bláalónið sem umhverfisslys, það má vel vera að svo hafi verið í fyrstu. En núna er þessi pyttur orðinn að umfangsmesta ferðamannaokri á landinu og er þá langt til jafnað!

[Theódór Norðkvist, 17.3.2008 kl. 21:05]

Myndir af Urriðafossi, sem innlegg í umræðuna: Myndirnar.

[Þorsteinn Valur Baldvinsson, 19.3.2008 kl. 10:24]

Biðst velvirðingar á síðbúnum svörum, var upptekin.

Lára Hanna.

Þú segir : En þegar það eða þau fyrirtæki ætla sér að valta yfir allt og alla, beita þvingunum, þrýstingi, hótunum og eyðileggja dýrmæta náttúru til að fá sínu framgengt - svo ekki sé minnst á þegar um misvitra stjórnmálamenn og erlenda auðhringa er að ræða - er mér nóg boðið og segi hingað og ekki lengra. Ég vona að umhverfisráðherra segi slíkt hið sama.

Umhverfisráðherra hefur haft málið á borðinu í yfir 7 mánuði og er aðeins að leika tafaleik til að ná fram pólitískum markmiðum sýns flokks en ekki að hugsa um hag íbúa á Suðurnesjum, er hún ekki að gera nákvæmlega það sama og þú ert að saka fyrirtækin um að gera.

Guðlaugur.

Þú segir : Það er rétt hjá þér að hún er talsmaður eigin hagsmuna vegna þess að hennar starf byggist að sjálfsögðu á hreinni náttúru. Þú vilt fórna hagsmunum okkar fyrir skammvinnan gróða sem getur skilið eftir sig óbætanlegan skaða í náttúrunni. Það er nú virðingavert af þér að viðurkenna þann skaða sem náttúran verður fyrir ef af framkvæmdum verður.

Helguvík var falleg við upphaf framkvæmda, ég dáðist af víkinni, klettunum og skerinu Stakk, en svo sprengdum við þetta niður og byggðum olíuhöfn fyrir herinn. Í dag er Helguvík ekkert nema ómerkileg grjótnáma og svæðið þar um hring mjög hentugt fyrir iðnað sem með margfeldisáhrifum sýnum mun styrkja og efla Suðurnes. Ég sé enga náttúru sem á að fórna, það eru komnar línur þvert um landið og ein lína til breytir engu í þeim ljótleika. Svo sé ég heldur ekki þennan óbætanlega skaða sem þú talar um, hvar verður hann.

Merkilegt hvað margir voru sáttir við skaða hér á Austurlandi, en rjúka svo upp þegar nær heimaslóðum er eitthvað gert, sem jafnvel er ómerkilega lítið, miðað við Kárahnjúka, eða tínda svæðið við Snæfell og Eyjabakka, sem enginn sér.

Það þarf allavega ekki að skjóta niður Hreindýrastofn á Suðurlandi vegna afleiðinga virkjana, né búast við eldgosum.

Hvað sem þessu öllu lýður, verður að gera mat á náttúrunni, og setja upp stigagjöf til að meta bæði huglæga og faglega kosti við landnýtingu, við munum virkja áfram og nýta landið og miðin okkur til lífs viðurværis.

Því verður að finna sáttarleið sem meirihlutinn samþykkir, hinir hafa áfram sinn tuð rétt.