Vanhæfir stjórnendur, gráðugir ráðgjafar, sinnulaust eftirlit

Maður er nefndur Jeff Randall og hann er með viðskiptaþátt á sjónvarpsstöðinni Sky. Í gær spjallaði hann við Tony Shearer, fyrrverandi bankastjóra Singer & Friedlander sem Kaupþing keypti á sínum tíma. Shearer fór yfir ýmislegt sem læra mætti af reynslunni og nefndi hina alræmdu lánabók Kaupþings. "Þeir brutu allar reglur." Lítum á spjallið.

Fjallað var um Tony Shearer í byrjun febrúar þegar hann kom fyrir rannsóknarnefnd breska þingsins og bar Kaupþingsmönnum ekki góða söguna. Ég skrifaði um málið á sínum tíma og birti umfjöllun Channel 4 um væntanlega yfirheyrslu nefndarinnar og um Kaupþing - Singer & Friedlander frá 2. febrúar 2009.

Hér er yfirheyrslan í þingnefndinni 3. febrúar 2009 og annar pistill hér.

Hér er svo fréttaumfjöllun um yfirheyrsluna á Stöð 2 - 3. febrúar 2009.

Að lokum er hér afar fróðlegur pistill Sigrúnar Davíðsdóttur um Kaupþing og Singer & Friedlander þar sem hún vitnar m.a. í samræður sínar við Tony Shearer um þátt forseta Íslands í að Kaupþingsmenn tengdust hinum gamla, enska banka og geislabauginn yfir Kaupþingi. Og síðan annar pistill Sigrúnar um aðdraganda aðgerðanna í Bretlandi fyrir rúmu ári.

 

Jón Steinar minnir á fréttaskýringu áströlsku stöðvarinnar ABC frá 22. september sl. í athugasemd nr. 2. Ég fann upptökuna af þættinum í sarpinum mínum og bæti hér við til fróðleiks. Þarna er rætt við bæði Íslendinga og útlendinga, þeirra á meðal Gunnar Sigurðsson, Robert Wade og áðurnefndan Tony Shearer. Mjög áhugavert efni.

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Lánabók Kaupþings

Athugasemdir

[Jóna Kolbrún Garðarsdóttir, 27.10.2009 kl. 01:55]

Þeir brutu allar reglur, undir árvökulu augnaráði eftirlitsaðila?  Nei þeir höfðu greinilega frjálsar hendur til þess að gera hvað sem var, án afskipta allra eftirlitsaðila.  Hérna á Íslandi, í Bretlandi og í Hollandi.  Allt eftirlit brást í öllum þremur löndunum, og við eigum að borga brúsann.  Við hinn íslenski almenningur, börnin okkar og barnabörn. 

[Jón Steinar Ragnarsson, 27.10.2009 kl. 03:08]

Þeir eru seinir að taka við sér hjá Mbl. Hér er erlend fréttaskýring frá 22. sept, þar sem sami maður kemur fram með sama álit.  Hvar var mogginn þá?  Hér segir Shearer að hann hafi lagst gegn sölunni og varað eftirlitið við að þessir bankar væru bara funny money. Eftirlitið hleypti þessu í gegn þrátt fyrir vel grundaðar aðvaranir og hnykkti svo enn frekar á með því að leyfa sömu aðilum að setja IceSave á fót.  Þetta segir okkur tvennt. Ábyrgðin og handvömmin liggur fyrst og fremst hjá bretum, því eftirlitið hér tekur örugglega mið af ákvörðunum þess breskaog lét þetta gott heita. Boltinn var fyrst hjá bretum. Í öðru lagi þá segir þetta okkur að breska fjármálaeftirlitið, Brown og Darling lugu eins og þeir voru langir til í eftirmálanum.  Þetta hlýtur að breyta öllum viðmiðum í málinu.

[Jón Steinar Ragnarsson, 27.10.2009 kl. 03:10]

Ég linkaði á þetta hér um víðan völl á sínum tíma og m.a. hér að  mig minnir.  Svona er nú gullfiskaminnið okkar.  Það er þó allavega ágætt að einhver hefur tekið eftir þessu.

[Jón Steinar Ragnarsson, 27.10.2009 kl. 04:08]

Annars verð ég að lýsa lotningu minni fyrir ótrúlegri elju þinni og vöku Lára. Þú ert hreinlega að gera betri hluti en flestir fjölmiðlar, með milljóna rekstur. Það er hreint ótrúlegt hvernig þú heldur utan um hlutina og safnar heimildum. Hvernig þú heldur fortíðinni stöðugt að stjórnvöldum og sem slík ertu að veita þeim það aðhald að verða samkvæmari sjálfum sér, en þeir eru með tilliti til loforða og yfirlýsinga.

Þú ættir að fá orðu fyrir starfið.

[The Outlaw (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 06:07]

Hljómar eins og Jeff Randall se að viðurkenna sök breta i spillingunni. Í myndskeyðið viðurkennir Jeff fúslega að bankaeftirlit, löggjafi og greinendur i bretlandi voru algjerlega sofandi á verðinum. Myndskeyðið vantaði bara eðlilegt framhald um að vitleysan hélt áfram með terrorlögum og tilraun til að steypa heillri þjóð i ánauð!

[Islendingur (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 08:55]

Godann daginn Lara Hanna.

Mig langar ad taka undir thad sem Jon Steinar segir her ad ofan i numer 4.

Eg gaeti ekki komist betur ad ordi en thad sem hann segir um thig og thar er eg honum hjartanlega sammala.

Bestu kvedjur

[ASE (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 09:59]

Langar líka að taka undir með Jóni Steinari (4).  Innilegar þakkir fyrir mig

[baldur mcqueen (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 10:48]

Jóna - hvað reikning, nákvæmlega, er verið að senda þér vegna KS&F?

Þér er óhætt að endursenda hann, því sá banki var breskur, undir breska eftirlitinu (FSA) og á ábyrgð breskra ríkissins.  Það er því, eðlilega,  breskur almenningur sem greiðir þann reikning.  Á því hefur aldrei leikið vafi.

Jón Steinar - að skella undir sama hatt, dótturfélagi og útibúi sem rekið var á vegabréfsákvæði, er dálítið undarlegt.  En það veistu líklega.

Hún er reyndar illskiljanleg þessi afsökun, að fyrst breska eftirlitið var svo vitlaust að treysta Kaupþingi, gat íslenska eftirlitið ekki annað en kópíerað það traust yfir á allt annað rekstrarform og allt annan banka; Landsbanka.

Þetta sé því allt Bretum að kenna.

Hversu langt er hægt að seilast?

Þakka annars fróðlega færslu, sérlega gott yfirlit varðandi Shearer.

[Sveinbjörn Ragnar Árnason, 27.10.2009 kl. 12:51]

Innistæðueigendur Kaupþing Singer og Friedlander mótmæltu í London á laugardag.

Ég og Lúðvík Lúðvíksson sá er sigraði stjórn og formann VR í vetur, vorum boðnir út til innstæðueigenda Kaupþings Singer & Friedlander um helgina. Við hittum talsmenn hópsins ásamt því að við mættum á mótmæli þeirra á Trafalgar Square í London á laugardagsmorgun.  Kom fram að að einn innstæðueigandi hafði tekið líf sitt og skilið eftir bréf. RÚV fjallaði um málið og tók viðtal við Laurance Gopdfrey, sjá hér heimasíðu innstæðueiganda: Homepage of Investors  in Kaupthing Singer & Friedlander of Isle of Man

Einu ári eftir Miklahvell er enginn kominn á bak við lás og slá! Bretarnir eru mjög hissa á máttlausri rannsókn og getuleysi íslenskra stjórnvalda. Hópurinn hitti Evu Joly á föstudag. Þeirra eina von er Eva Joly eða það var að heyra á fólkinu. Margt af þessu fólki hefur tapað, fyrirtækjum sínum, húsum og lífeyrissparnaði, ætli meðalaldur fólksins á Trafalgar Square hafi ekki verið 55-60 ára. 

Ég áttaði mig aldrei betur á því hversu mikið tjón íslenskir  bankamenn hafa ollið þúsundum ef ekki hundruði þúsundum manna, við að standa þarna með c.a. 100 Bretum að mótmæla friðsamlega á Trafalgar Square. Heil þjóð í sárum og gott fólk í  Bretlandi að missa sum hver aleiguna, allt að þakka  eigendum og stjórnendum íslensku bankanna. Allir sem við töluðum við, eru á því að máttlaus rannsókn og getu og viljaleysi íslenskra stjórnvalda sé furðuleg staðreynd. Það hljóti að vera einhver tengsl á milli þessara aðila sem ekki má upplýsa almenning um.

Eitt var gott að heyra, allir sem við töluðum við,  bera hlýjan hug til almennings á Íslandi. Ekki einn einasti innstæðueigandi er reiður útí íslenskan almenning. Bretarnir átta sig á því að ríkisstjórnir Íslands eru búnar að  einkavæða skuldir banka og útrásarvíkinga yfir á íslenskan almenning.

DV fjallaði um mótmælin:
Um 100 innistæðueigendur hjá dótturfélagi Kaupþings í London, Singer og Friedlander mótmæltu í London á laugardaginn. Fólkið vill endurheimta það fé sem það átti á reikningum sínum við fall bankans.

Mánudagur 14. september 2009 kl 13:26

Höfundur: Ingi Freyr Vilhjalmsson ([e-mail])

Rúmlega 100 manns af innistæðueigendum dótturfélags Kaupþings í London, Singer og Friedlander, mótmæltu á Trafalgar torgi í London á laugardaginn. Um er að ræða innistæðueigendur frá eyjunni Mön sem vilja fá peningainnistæður sínar úr Singer og Friedlander greiddar til baka. Talið er að í heildina hafi innistæður í Singer og Friedlander verið nærri 900 milljónir punda þegar Kaupþing féll í haust.

Sveinbjörn Árnason, talsmaður innistæðueigendanna á Íslandi, segir að hópurinn muni koma til Íslands í byrjun október til að ræða við íslensk stjórnvöld um innistæðurnar sem voru á reikningunum í Singer og Friedlander. Hópurinn vill fá innistæðurnar greiddar að fullu til baka en meðal þess sem stóð á mótmælaspjöldunum var. „Réttlæti þýðir 100 %“, en það þýðir væntanlega að þeir vilji fá innistæðurnar greiddar að fullu til baka. Sveinbjörn segir að mótmælin um helgina hafi verið friðsamleg.

Sveinbjörn segir jafnframt að von sé á öðrum hópi hingað til lands í október sem ræða vilji við íslensk stjórnvöld. 

[Jakob Þór Haraldsson, 27.10.2009 kl. 14:43]

Bretar orða þetta vel "funny money - funny accounting - not fit to run a fish & chip shop - those guy´s were a JOKE...!"  Sem sagt í besta falli "fábjánar í versta falli glæpamenn...!"   Ég er sannfærður um að flestir af þeim muni enda bak við lás & slá, sem sagt heimskir, gráðugir glæpamenn sem fengu frítt spill frá spiltum íslenskum stjórnvöldum til að rústa okkar samfélag og stela fé, "hérlendis & erlendis..!"

kv. Heilbrigð skynsemi (fun.blog.is)

[Björn Birgisson, 27.10.2009 kl. 15:01]

Kærar þakkir fyrir þetta! Seinagangurinn í rannsókn þessara stóru mála gæti átt sér skýringar. Kannski hafa stórtækir þjófar í þessu landi aldrei fyrr verið rannsakaðir og þess vegna kunnum við ekkert á slíkar rannsóknir. Kannski hefur aldrei neinu stóru verið stolið hérlendis og þess vegna kunnum við ekkert á slíkar rannsóknir. Hvort er líklegra?

[Stefán (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 15:13]

Ég fæ grænar bólur og finn fyrir ógleði þegar ég sé myndir af Hreiðari Má - og takk fyrir að birta ekki mynd af Sigurði Einars. 

[J.þ.A, (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 19:01]

...... Guð  minn góður,   af hverju er maður íslendingur ??????????????

[ThoR-E, 27.10.2009 kl. 19:24]

Útrásin var tekin að láni með veð í íslensku þjóðinni.

Hvítflibba glæpa/óreiðumenn fengu bankana á silfurfati og keyrðu þá í þrot á sex árum og tóku með í fallinu efnahagskerfi landsins.

Þessir menn ganga allir lausir í dag og sinna sínum viðskiptum eins og ekkert hafi í skorist. Halda sínum fyrirtækjum nánast öllum (nema reyndar þeim fyrirtækjum sem þeir voru búnir að leggja algjörlega í rúst), og lifa sínu lúxuslífi erlendis flestir. - Á meðan borgar þjóðin skuldirnar þeirra. Græðgi þessara manna hafa lagt lífsskilyrði þjóðarinnar í rúst og þeir hafa ekki einusinni beðist afsökunar.

Nú er liðið ár. Hvenær förum við að sjá árangur af þessari rannsókn.

Þú stendur þig vel Lára Hanna í að fjalla um þessi mál. 

[Ægir Geirdal (IP-tala skráð) 27.10.2009 kl. 20:17]

Þeir ganga lausir vegna ættar og vinatengsla inn í íslenskt samfélag.Þetta eru samviskulausir þrjótar,sem munu hljóta makleg málagjöld.

Þeir fá að ímynda sér að þeir séu sloppnir en það er hægt að lesa í þjóðarsálina,reiðina,heiftina,hefndarlöngunina,hungrið í réttlætið og það er alveg hægt að lofa því að þeir sleppa ekki.Með því að rýna í hina undirliggjandi ólgu,sem er að dreifa sér í þjóðfélaginu,er hægt að fullyrða að engir þessarra útrásarvíkinga mun halda stöðu sinni í lok ársins.Þeir munu allir hafa misst sinn sess í þjóðfélaginu og vera vikið til hliðar eins og

þeim ógeðslegu pöddum,sem þeir hafa opinberað sig að vera.Þeir eiga ekki heima innan um fólk með sómatilfinningu og þeirra fjölskyldum verður mikill greiði gerður með því að stuðla að brottvikningu þeirra úr íslensku og alþjóðlegu samfélagi.Meindýrum á að eyða að fullu og öllu.

[Guðrún Anna Finnbogadóttir (IP-tala skráð) 28.10.2009 kl. 10:30]

Kærar þakkir fyrir alla pistlana.  Virkilega góðir og víðsýnir og baráttukveðjur í umhverfismálunum líka.  Þetta er orðin skyldulesning í útþynntum, einsleitum fréttum margra annara miðla. 

[bjarki (IP-tala skráð) 28.10.2009 kl. 14:26]

Jón Steinar:

Ábyrgðin og handvömmin liggur fyrst og fremst hjá bretum, því eftirlitið hér tekur örugglega mið af ákvörðunum þess breska og lét þetta gott heita. Boltinn var fyrst hjá bretum.

Þetta er algjörlega út í hött: ef vandamálið var að stjórnendur Kaupþings væru óhæfir til að reka banka og gerðu það með endemum, þá er boltinn augljóslega fyrst hjá þeim sem höfðu eftirlit með Kaupþingi, og aðeins síðar hjá þeim sem höfðu eftirlit með þeim fyrirtækjum sem Kaupþing keypti.

Það stóð öðrum fremur upp á íslenska fjármálaeftirlitið að sjá þau áhættumerki sem Tony Shearer bendir á að hafi verið í opinberum ársskýrslum Kaupþings: t.d. að í stað þess að vera ábyrgir bankastjórnendur væru stjórnendur og eigendur Kaupþings menn sem stunduðu sjálftöku úr fyrirtæki sem hefði bankastarfsemi einungis að aukabúgrein við hlið fjárhættuspils. 

[Einar Björn Bjarnason, 28.10.2009 kl. 20:09]

Bjarki - ef maður skoðar framlög ísl. bankanna og eigenda þeirra til stjórnmálaflokka, þá er full ástæða til að trúa því, að þeir hafi hreinlega verið búnir að kaupa þeirra "allegiance" eða hið minnsta, að blinda augað væri sett fyrir kíkinn.

Því hvermig annars er hægt að skilja, hegðun ríkisstjórnar Geira og Sollu? Ríkisstjórn, er tók við er bóluhagkerfið var komið í gang, en gerði ekkert til að stöðva þá þróun, þannig að bólan vatt einungis upp á sig.

Sem dæmi, man ég ekki betur en að Icesave í Hollandi hafi ekki verið stofnað fyrr en í Júni 2008. Magnað, þannig séð, hve hratt það tjón er Hollendingar urðu fyrir var skapað.

---------------------------------------

Ísland sannarlega, ber sennilega meira en helming ábyrgðarinnar. Þannig, ber okkur sennilega umtalsverð siðferðisleg ábygð, til að semja við Breta og Hollendinga.

Þó, takmarkast sú ábygð, af rétti komandi kynslóða Íslendinga, þ.s. ekkert viðbótarréttlæti felst í því, að ganga á þeirra rétt til mannsæmandi lífs.

---------------------------------------

Að mínum dómi, verður stærsti hluti okkar framlags, vera í því að dæma hina seku, þar með talda þá stjórnmálamenn, er má vera að hafi brotið af sér.

Ég held, að það ætti að gera húsrannsóknir eða rassíu, hjá stjórnmálaflokkunum. Í reynd, myndi ég vilja að rannsókn á spillingu stjórnmálamanna, væri jafnvel tekin fyrir á undan. Enda, þarf jafnvel enn meir, að hreinsa til innan stjórnmálanna hérlendis - en það ætti síðan að auðvelda eftirleikinn.

------------------------------

Varðandi okkar fjárhagslegu stöðu, þá er hún einfaldlega það voðaleg, skv. Seðló 4,17 VLF, heildar-nettó-skuldir þjóðarbúsins; að við verðum hreinlega að fá útlendinga til að fyrir-gefa, þannig séð, stórann hluta okkar skulda.

Ef við drögum frá skuldir ríkisins, 1,6 VLF, þá eru skuldir allra hinna, 2,57 VLF. 

Skv. Gylfa Magnússyni, skipta þær skuldir ekki máli, því þeir aðilar muni einfaldlega fara á hausinn, ef þeir ráði ekki við sínar skuldir, og þær skuldir þá hverfa.

Frekar kuldaleg viðbrögð - en gallinn er sá, að allir þessir aðilar, munu ströggla eins lengi og þeir geta, og á meðan dregur sú barátta þeirra úr þrótt atvinnulífsins. Fjármagnið sem streymir úr landi, þíðir að fyrirtæki hafa ekki efni á að halda við framleiðslutækjum, stunda eðlilegt viðhald tækja og eigna - o.s.frv.

Með öðrum orðum, blæði atvinnulífinu út. 

Smávegis sem ég vill vitna í:

Greiðslujöfnuður við útlönd og erlend staða þjóðarbúsins á öðrum ársfjórðungi 2009

"Erlendar eignir námu 8.389 ma.kr. í lok ársfjórðungsins en skuldir 14.343 ma.kr. Hrein staða við útlönd var því neikvæð um 5.954 ma.kr. og jókst um 571 ma.kr. frá síðasta fjórðungi."

Til samanburðar er viðmið um þjóðarframleiðslu: 1.427 VÞF

<Gömul færsla>Heildar-Skuldir Íslands - 13.059 ma.kr.

Eins og sést hér fyrir neðan, reiknar Hagstofa ekki með því, að greiðslujöfnuður Íslands við útlönd, verði annað en, NEIKVÆÐUR næstu ár. Þetta er ástæða þess, án vafa, hvers vegna gengi krónunnar heldur stöðugt áfram að falla. 

Þetta að sjálfsögðu, flækir greiðslustöðu landsins. En, ástæða þess að heildarjöfnuðurinn er neikvæður, er hluta til vegna misvægis vegna erlendra vs. innlendra eigna bankanna, þ.e. gengis-tap. En, einnig að stórum hluta vegna þess, að fjármagn streymir út úr landinu, vegna þess að innlendir aðilar þurfa að greiða af skuldum sínum.

Það fjármagnsútstreymi mun halda áfram lengi enn.

Þjóðarbúskapurinn, áætlun til 2014: Vorskýrsla 2009

Viðskiptajöfnuður, % af VLF
2008                          -23,3
2009 - 2014                 -1,2
2011                             -1,1
2012                             -2,1
2013                             -1,2
2014                             -1,1

Síðan er einnig forvitnilegt, að sjá útreikninga ríkisstjórnarinnar, skv. frumvarpinu um Icesave, um greiðslubyrði af lánum. Taka ber fram, að þessar tölur byggja á útreikningum þ.s. einungis var reiknað með um 1,5 þjóðarframleðslu, af skuldum. En, síðan kom allt í einu fram, að skuldirnar væru umtalsvert hærri, og kaldhæðnislega, ílok sömu viku og fraumvarpið var lagt fram.

Síðan einnig, er miðað við hlutfall af þjóðarframleiðslu, sem einnig er villandi, þ.s. heppilegra er að miða við afgang af gjaldeyris-reikningi. Enda, er borgað með gjaldeyri en ekki krónum.

Með öðrum orðum, tölurnar eru alltof lágar.

Lagafrumvarp um: Icesave

"Tafla 3: Afborganir og vextir af skuldum ríkissjóðs
Ár         Erlendar skuldir Icesave Innlendar skuldir Samtals
2009           9,2%                                    5,6%           14,8%
2010           3,2%                                    4,5%            7,8%
2011         18,7%                                    4,8%          23,5%
2012           8,9%                                    4,8%          13,7%
2013           7,5%                                    4,5%          12,0%
2014           6,1%                                    4,3%          10,3%
2015           5,4%                                    4,0%            9,4%
2016           4,1%             3,7%               3,8%           11,6%
2017           3,4%             3,6%               3,6%           10,6%
2018           3,0%             3,5%               3,4%            9,8%
2019           2,7%             3,3%               3,2%            9,2%
2020           2,4%             3,2%               3,0%            8,5%
2021           2,1%             3,0%               2,8%            8,0%
2022           0,0%             2,9%               2,7%            5,6%
2023           0,0%             2,7%               2,6%            5,3% "

Það má vera að síðustu fréttir, komi til með að leiða til einhverrar hækkunar krónunnar. En, á hinn bóginn, er skuldastaðan verri fyrir bragðið, ef eitthvað er, þ.s. að afleiðing þess að hin langþráðu lán berast, er að sjálfsögðu - ef hin hlið þess máls er skoðuð - að skuldabyrði eykst og einnig vaxtagjöld, sem ríkið þarf að bera.

Þannig, að útkoman, er tvíeggjuð,,,annars vegar, að fá vottun AGS, og hins vegar, að auka skuldir.

Síðan einnig, mun fjármagn halda áfram að streyma úr hagkerfinu í stríðum straumum, og það útstreymi skapar lækkunarþrýsting, er verður viðvarandi, eins lengi og greiðslustaðan við útlönd helst neikvæð.

Kv.