Færsluflokkur: Stjórnmál og samfélag
12.1.2009
Leppar og leynifélög - 3. hluti
Búið er að mergsjúga íslenska efnahagskerfið, setja fjármálastofnanir á hausinn og nú blæðir þjóðinni. Ósköpin eru rétt að byrja. Hægt væri að fylla upp í ýmis göt og t.d. reka heilbrigðiskerfið með glans fyrir það fé sem auðjöfrar Íslands hafa stungið undan og liggja nú á eins og ormar á gulli. Þeir sötra kokteila á lystisnekkjum og fara í margra milljóna ævintýraferðir á meðan við hin þurfum að taka á okkur auknar byrðar og þrífa skítinn eftir þá.
Víðast hvar í heiminum sætu allir þessir menn í fangelsi á meðan þáttur þeirra í hruninu væri rannsakaður, eignir þeirra væru frystar og ekki hróflað við neinu fyrr en allt væri komið upp á borðið. En ekki á Íslandi, ónei. Hér sjá yfirvöld ekki ástæðu til þess. Kannski "er ekki hefð fyrir því" frekar en t.d. því að fólk axli ábyrgð, pólitíska eða siðferðilega, á afglöpum sínum.
Leppar og leynifélög - 3. hluti
Til upprifjunar - 2. hluti
Og 1. hluti
12.1.2009
Áríðandi skilaboð til þjóðarinnar
Íslenska þjóðin hefur verið á hraðnámskeiði í hagfræði undanfarna þrjá mánuði. "Fræðunum" hefur verið troðið ofan í kok á okkur, nauðugum viljugum í ljósi efnahagshruns og aðstæðna. Við vitum margfalt meira núna en í september en örugglega er ótalmargt sem við hvorki vitum né skiljum ennþá. Og til að skilja er nauðsynlegt að fræðast.
Í kvöld, mánudagskvöld, er borgarafundur í Háskólabíói klukkan átta. Þetta er 8. borgarafundurinn og sá 3. í Háskólabíói. Fólki er eflaust í fersku minni fundurinn 24. nóvember þegar við troðfylltum bíóið og anddyrið var stútfullt. Þá sátu ráðherrar fyrir svörum, gáfu innantóm loforð og sögðu okkur ekki vera þjóðina. Við lærðum heilmikið þótt ekki væri nema hvert viðhorf valdhafa er til fólksins í landinu.
Einmitt vegna þess hve nauðsynlegt er að fræðast og skilja orsakir og afleiðingar skiptir sköpum að fjölmiðlar sinni mótmæla- og borgarafundum. Það komast ekki nema visst margir inn í Háskólabíó. Hvers eiga hinar tugþúsundirnar (eigum við að segja hundruð þúsunda?) að gjalda sem annaðhvort komast ekki vegna aðstæðna eða búsetu eða ekki er pláss fyrir. Ég skora á RÚV eða Stöð 2 að sjónvarpa beint frá fundinum og útvarpsstöðvar að útvarpa frá honum líka! Fjölmiðlarnir eiga að sjá sóma sinn í að styðja almenning í landinu með því að auðvelda aðgengi að upplýsingum og aðgerðum. Þegar RÚV sýndi beint frá fundinum í sjónvarpi 24. nóvember mældist gríðarlegt áhorf. Við, fólkið í landinu, eigum RÚV. Sendið þeim ykkar skilaboð og hjálpið mér og öllum hinum að vekja athygli á fundinum. Skrifið bloggfærslur, tengið í þessa færslu, talið við samstarfsfólkið... hvernig sem þið farið að.
Viðbót mánudag kl. 12:28: Var að heyra í hádegisfréttum RÚV að fundurinn yrði tekinn upp og sýndur með íslenskum texta eftir tíufréttir á miðvikudagskvöld.
Fundurinn í kvöld verður alveg einstaklega fróðlegur og ég skora á alla sem mögulega geta að mæta! Að þessu sinni verður fjallað um íslenskt atvinnulíf í aðdraganda kreppunnar, spurt hvað fór úrskeiðis og fjallað verður um hriplekt lagaumhverfi og veikar eftirlitsstofnanir. Formönnum stjórnmálaflokkanna og stjórn Viðskiptaráðs Íslands hefur verið boðin þátttaka í pallborðsumræðum. Komið hefur fram nokkuð víða, síðast í Silfrinu í gær, að Viðskiptaráð hefur verið öflugur þrýstihópur og fengið um 90% af baráttumálum sínum í gegn hjá ríkisstjórnum fyrr og nú, m.a. afnám regluverks í fjármála- og viðskiptalífinu - með afleiðingum sem öllum eru kunnar. Ábyrgð þeirra er mikil. Þetta er fundur sem við getum öll lært af, m.a. til að tryggja að sömu mistökin verði ekki gerð aftur, t.d. að einkavæða heilbrigðisþjónustuna eða orkuauðlindirnar og gefa auðmönnum.
Frummælendur á borgarafundinum verða:
Robert Wade - prófessor í stjórnmálahagfræði við London School of Economics
Raffaella Tenconi - hagfræðingur hjá Straumi fjárfestingabanka í London
Sigurbjörg Sigurgeirsdóttir - stjórnsýslufræðingur
Herbert Sveinbjörnsson - heimildamyndagerðarmaður og aðgerðasinni
Raffaellu veit ég ekkert um en þegar maður gúglar hana virðist hún vinna hjá Dresdner Kleinwort sem líkast til er samstarfsaðili Straums. Sigurbjörg var í Silfri Egils 30. nóvember sl., sjá neðsta myndbandið hér. Herbert var í Silfrinu í gær, sjá næstefsta myndbandið hér.
Robert Wade ætti að vera mörgum Íslendingum kunnur. Hann hefur haldið fyrirlestra í Háskóla Íslands og í byrjun júlí sl. skrifaði hann grein í Financial Times, biblíu fjármálamanna, sem hann nefndi Iceland pays price for financial excess. Greinin er neðst í færslunni í Word-skjali. Forsætisráðherra var ekki hrifinn og líkti grein Wades við aðsenda grein í DV eða einhverju slíku blaði og talaði niður til hans eins og heyra má í þessari úrklippu úr Íslandi í dag frá 3. júlí 2008.
Greinin vakti talsverða athygli hérlendis. Ég skrifaði lítinn pistil með slóðum og þessari frétt sem birtist í tíufréttum RÚV 1. júlí. Hér er umfjöllun Vísis.is um greinina. Skyldi spáin um stjórnarslit fara að rætast fljótlega? Takið sérstaklega eftir lokaorðunum.
Skömmu eftir hrunið, eða 7. október, var viðtal við Robert Wade í fréttum RÚV. Aftur skrifaði ég pistil og vakti athygli á málflutningi Wades.
Á borgarafundinum í kvöld verður sýnd um 10 mínútna annáll um fundina sem haldnir hafa verið. Ég veit þó ekki hvort sá á fimmtudagskvöldið er með, hann er svo nýr. En fundirnir hafa verið hver öðrum betri og áhugaverðari. Í Silfrinu í gær var sýnt þetta sýnishorn úr annálnum. Heiða skessuskott er þar í stóru hlutverki, enda skörungur sem leggur sitt af mörkum til betra samfélags.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 12:39 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (14)
11.1.2009
Silfrið að hætti klappstýrunnar
Ég fékk skemmtilegan tölvupóst um daginn með slóð að vefsetrinu www.málefnin.com sem ég þekki ekkert. Í einni umræðunni þar var verið að gagnrýna okkur Egil bæði og ég var kölluð helsta klappstýra Egils Helgasonar sem samviskusamlega klippti þættina hans í neytendavænar umbúðir. Af ummælunum mátti helst skilja að hvorugt okkar hefði neitt markvert til málanna að leggja og ætla mætti að í höfðum okkar bærðist engin gagnrýn hugsun. Þetta má allt lesa hér. Höfundur skrifar undir dulnefni.
En með tölvupóstinum fylgdu nokkuð greinargóðar leiðbeiningar fyrir klappstýrur, s.s. um nauðsynlegt líkamlegt atgervi og æskilegan klæðaburð. Samkvæmt því ætti ég að sitja nýböðuð og ilmandi, íklædd glansandi stuttpilsi og aðskorinni, fleginni íþróttatreyju einhvers konar, förðuð og fín við að taka upp og klippa Silfur Egils. Ég gef ekki upp hvort ég fór eftir leiðbeiningunum, en hér er Silfrið í "neytendavænum umbúðum". Að þessu sinni bærist engin hugsun í höfði mér, hvorki gagnrýnin né annars konar, enda sárlasin.
Vettvangur dagsins 1 - Björg Eva Erlendsdóttir, Lilja Mósesdóttir, Jakobína Ólafsdóttir, Hörður Torfason
Vettvangur dagsins 2 - Vilhjálmur Bjarnason, Þórður B. Sveinbjörnsson, Herbert Sveinbjörnsson
Torben Friðriksson, fyrrverandi ríkisbókari
Einar Baldursson, sálfræðingur
Njörður P. Njarðvík, prófessor (sjá grein hér)
Ég er núna fyrst að hraðlesa blöð undanfarinna daga. Það er mikið verk og seinlegt - enda situr það oft á hakanum hjá mér. Slangur af blaðagreinum hér, uppfært slitrótt og af handahófi. Þetta var í laugardagsblaði Moggans - frábær Halldór að venju og pælingar Víkverja dagsins:
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 23:55 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
10.1.2009
Ó, þjóð mín þjóð
Hvar ertu?
Hvar eruð þið, sem ræðið um byltingu í heitu pottunum og á kaffistofunum?
Hvar eruð þið, sem fordæmið bankamenn og útrásarauðmenn?
Hvar eruð þið, sem skammið ríkisstjórn, alþingismenn og embættismenn?
Hvar eruð þið, sem hallmælið gróðærinu og viljið annað siðferði?
Hvar eruð þið, sem eruð ósátt við aðgerðir og aðgerðaleysi ráðamanna?
Hvar eruð þið, sem viljið réttlæti öllum til handa, ekki bara sumum?
Hvar eruð þið, sem hafið tapað á hlutabréfakaupum?
Hvar eruð þið, sem hafið tapað á peningamarkaðssjóðum?
Hvar eruð þið, sem hafið tapað lífeyrinum ykkar?
Hvar eruð þið, sem eruð ósátt við að bankarnir afskrifi skuldir auðmanna?
Hvar eruð þið, sem viljið ekki selja þeim fyrirtækin aftur skuldlaus?
Hvar eruð þið, sem viljið jafnræði?
Hvar eruð þið, sem sjáið húsnæðislánin ykkar rjúka upp?
Hvar eruð þið, sem hafið misst vinnuna?
Hvar eruð þið, sem viljið kosningar og nýja stjórn?
Hvar eruð þið, sem teljið réttlætiskennd ykkar misboðið?
Hvar eruð þið, sem eruð að lenda í heljargreipum verðtryggingar - sumir aftur?
Hvar eruð þið, sem viljið láta frysta eigur auðmanna?
Hvar eruð þið, sem fordæmið leynd og ógegnsæi aðgerða stjórnvalda?
Hvar eru þessar tugþúsundir sem eru í viðráðanlegri fjarlægð, við sæmilega heilsu og ættu að mæta á Austurvöll klukkan 15 á laugardögum og tjá óánægju sína með nærveru sinni þar? Eruð þið í Kringlunni eða Smáralind? Heima að horfa á enska boltann eða þrífa? Í sundi eða húsdýragarðinum? Hvar eruð þið?
Það eru 168 klukkutímar í einni viku. 8 tíma svefn á nóttu eru 56 tímar. 10 tímar í vinnu og ferðir 5 daga vikunnar eru 50 tímar. Eftir eru 62 tímar í viku. Hvernig í ósköpunum stendur á því að þið getið ekki séð af 1 klukkutíma til að mæta á Austurvöll og tjá með nærveru ykkar að þið séuð ekki sátt við ástandið í þjóðfélaginu og hvernig er tekið á því?
Ég bara næ þessu ekki.
Hvort ætli sé mikilvægara - hvort Manchester United vinnur Chelsea í dag eða hvort þið eigið þak yfir höfuðið til að horfa á leik eftir nokkra mánuði? Hvaða máli skiptir hvort þið farið í sund klukkan tólf eða þrjú? Eru Kringlan og Smáralind ekki opnar á öðrum tímum en milli þrjú og fjögur á laugardögum? Hvar í andskotanum eruð þið?
Hvernig réttlætið þið það, að láta okkur hin - par þúsund manns eða svo - heyja baráttuna fyrir ykkur? Hvað gerir ykkur svo sérstök að þið séuð undanþegin því að taka þátt í að berjast fyrir framtíð ykkar sjálfra, barnanna ykkar og barnabarnanna? Hvernig í ósköpunum stendur á því að þið berið ekki hönd yfir höfuð ykkar og látið aðra um að mæta á mótmælafundi fyrir ykkur? Hvar er sú gagnrýna hugsun sem ykkur var gefin í vöggugjöf?
Hvað ætlið þið að segja barnabörnunum ykkar þegar mótmæla- og borgarafundirnir eru komnir í sögubækurnar? "-Varst þú þarna, afi? -Nei, ég var heima að horfa á enska boltann. -En þú, amma? -Nei, ég fór alltaf í Kringluna á laugardögum." Eða ætlið þið kannski að ljúga og segjast hafa tekið þátt í mestu hugarfarsbyltingu Íslandssögunnar án þess að hafa lyft litlafingri eða mótmælaspjaldi? Hvar er réttlætiskennd ykkar?
Ég bara skil ykkur ekki.
Eruð þið virkilega ekki búin að fatta hvað er á seyði? Horfið þið ekki eða hlustið á fréttir? Vitið þið ekki að það er búið að arðræna þjóðina, stjórnvöld hylma yfir með sökudólgunum og enginn er látinn sæta ábyrgð? Vitið þið ekki að heilbrigðisráðherra er að leggja heilsugæsluna í rúst til að einkavæða hana og gefa auðmönnum - að hann hefur ekkert lært? Hvar eruð þið, heilbrigðisstéttir þessa lands á frívakt á laugardögum?
Ef einhver er í vafa um hvort tilefni sé til að mæta á Austurvöll klukkan þrjú í dag eru hér þrjú myndbönd til að skerpa sýnina. Þetta eru fréttir Stöðvar 2 og RÚV 8. og 9. janúar - í gær og í fyrradag. Bara tvö kvöld - og bara þarna eru ótal tilefni. Hvað þá í fréttum undanfarinna þriggja mánaða. Og myndband af Sjónvarpi Mbl.is þar sem grunur minn í síðasta pistli er staðfestur - það á að einkavæða heilbrigðisþjónustuna að amerískri fyrirmynd. Ég - fyrir mína parta - mótmæli því af alefli! En þið?
Stöð 2 - 8. og 9. janúar 2009
RÚV - 8. og 9. janúar 2009
Mbl Sjónvarp - 8. janúar 2009
Elskurnar mínar - ef þetta nægir ykkur ekki, ofan á allt sem á undan er gengið - þá veit ég ekki hvað þarf til að vekja ykkur af gróðærismókinu. Sjáumst á Austurvelli í dag og alla laugardaga þar til árangur næst - klukkan þrjú
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 03:47 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (116)
8.1.2009
Hryðjuverk heilbrigðisráðherra
Eins og allir vita er Guðlaugur Þór Þórðarson, núverandi heilbrigðisráðherra íslensku þjóðarinnar, sjálfstæðismaður. Og ekki nóg með það - hann er frjálshyggjumaður. Fulltrúi þeirrar stefnu í stjórnmálum sem er rétt nýhrunin til grunna. Hann hefur talað grimmt fyrir því "frelsi án hafta" sem leitt hefur Íslendinga til glötunar og örugglega fleiri þjóðir. Guðlaugur Þór og skoðanabræður hans vilja gefa allt frjálst, einkavæða alla hluti, hafa "frjálsa samkeppni" sem víðast - sama hvaða nöfnum það nefnist. Hann segir að ríkið eigi ekki að vera að vasast í rekstri á einu eða neinu, allt eigi að vera í höndunum á einkaaðilum. Allt. En sjálfur er hann auðvitað á öruggum launum hjá ríkinu eins og fleiri frjálshyggjupostular og einkavæðingarsinnar og eftirlaunin verða með eindæmum góð.
Ég skrifaði svolítinn einkavæðingarpistil í júlí í framhaldi af umræðu um pistilinn þar á undan og hef ekki skipt um skoðun á því sem ég sagði þar og geri líklega aldrei = Það má alls ekki einkavæða grunnþjónustu og -stoðir þjóðfélagsins! Þar er að sjálfsögðu heilbrigðisþjónustan innifalin.
Ég vonaði að fólk hefði lært eitthvað á efnahagshruninu, en nei - ekki Guðlaugur Þór. Hann vinnur nú markvisst að því að einkavæða sinn málaflokk, heilbrigðismálin. Ég efast nefnilega ekki eitt sekúndubrot um að aðgerðir hans séu beinlínis undirbúningur undir einkavæðingu heilbrigðiskerfisins. Þær eru hagsmunapólitík eins og einn viðmælandinn í myndbandinu hér að neðan fullyrðir.
Um leið og heilbrigðisráðherra setur á ný gjöld og hækkar önnur fækkar hann heilbrigðisstofnunum á landinu úr 23 í 6. Ég endurtek: Heilbrigðisráðherra fækkar heilbrigðisstofnunum á landinu úr 23 í 6! Ég ætlaði ekki að trúa mínum eigin augum og eyrum. Þetta er hryðjuverk á heilbrigðisþjónustunni, ekkert minna. Í anda frjálshyggjunnar og einkavæðingarinnar sprettur svo væntanlega upp einkarekin heilbrigðisþjónusta - þar sem menn telja sig geta grætt á henni. Og það verður örugglega ekki í fámennari sveitarfélögum landsins, svo mikið er víst. En Guðlaugur Þór er búinn að setja kúrsinn, nú skal borgað fyrir alla hluti heilbrigðisþjónustunnar (sem var nógu dýr fyrir) og því verður mun auðveldara fyrir einkaaðilana að verðleggja sig þegar þeir þeir spretta upp. Síðan kemur gamli söngurinn: "Ríkið á ekki að vera í samkeppni við einkaaðila." Kannist þið ekki við hann?
Guðlaugi Þór virðist líka vera mikið í nöp við samráð og réttar upplýsingar til þeirra aðila sem málið við kemur. Ekkert samráð við heilbrigðisnefnd Alþingis, nefndarmenn heyra um gjörðir hans í blöðunum. Ekkert samráð við stéttarfélög eða starfsmannafélög, bæjarstjórnir eða aðra aðila sem málið snertir. Og hann er að flýta sér einhver ósköp. Af hverju þessi flýtir, Guðlaugur Þór? Það hefur tekið marga áratugi, jafnvel heila öld, að byggja upp heilbrigðisþjónustuna á Íslandi. Hvers vegna að leggja hana í rúst á nokkrum vikum? Hver er tilgangurinn?
St. Jósefsspítali í Hafnarfirði er rómað sjúkrahús fyrir góða þjónustu og alveg einstaklega gott og hæft starfsfólk. Stolt Hafnarfjarðar. Ég veit um marga sem, þegar þeir hafa haft val, hafa valið að leggjast þar inn frekar en á önnur sjúkrahús. Nú á að breyta honum í öldrunarstofnun. Sumt starfsfólk verður væntanlega eftir, annað flyst á Landsspítala og rúsínan í pylsuendanum er sú að skurðstofustarfsfólkið getur fengið vinnu í Keflavík - af öllum stöðum. Ekki á Landsspítalanum, heldur í Keflavík.
Bíðum nú við. Er þetta hagsmunapólitíkin sem minnst var á? Ég veit það ekki, það er að minnsta kosti vond lykt af þessu. Árni Sigfússon, bæjarstjóri þar, er sjálfstæðismaður. Lúðvík Geirsson, bæjarstjóri í Hafnarfirði, er í Samfylkingunni. Er heilbrigðisráðherra að gera samflokksmanni sínum pólitískan vinargreiða með því að senda skurðstofustarfsfólkið til Keflavíkur, þar sem nýverið þurfti að loka skurðstofum vegna samdráttar? Kaupa vinsældir fyrir flokksbróður sinn svo hann verði endurkjörinn? Hvaða vit er í því að keyra fram og til baka Keflavíkurveginn með sjúklinga, ýmist í einka- eða sjúkrabílum? Aukin umferð og mengun og jafnvel gæti fjarlægðin skilið milli lífs og dauða. Hver veit? Og hver á að borga brúsann? Kannski auðjöfurinn sem fréttist af nýlega að skoða skurðstofurnar í Keflavík og sagðist hafa áhuga á loftræstikerfinu þar? Og sem var í notalegri nærmynd í Íslandi í dag á þriðjudagskvöldið. Á kannski að fara að selja inn á skurðstofurnar? Kannski er ég alveg úti að aka í þessum ályktunum - kannski ekki. Það kemur í ljós.
En nú spyr ég: Hvar eru alþingismenn? Hvar er stjórnarandstaðan? Hvar eru þeir sem vilja hag heilbrigðisþjónustu á Íslandi sem mestan? Hvar eru þeir sem vilja og geta staðið vörð um hana? Af hverju í ósköpunum gerir fólk ekki allt vitlaust þegar verið er að leggja heilbrigðiskerfið okkar í rúst? Ég skil þetta ekki. Það nægir engan veginn að koma í örstutt viðtöl í sjónvarpið og segjast hafa verið blekkt eða að ekki sé haft samráð. Ætla alþingismenn virkilega að láta þessa eyðileggingu viðgangast? Ég hef enga trú á því að almenningur eða heilbrigðisstarfsfólk vilji láta einkavæða heilbrigðisþjónustuna. Við höfum séð afleiðingar þess t.d. í Bretlandi, þær eru skelfilegar. Og við eigum að vita, ef við horfum eitthvað út fyrir hlaðvarpann heima, að hin einkarekna heilbrigðisþjónusta í Bandaríkjunum er eitt hræðilegasta dæmið um mismunun sem um getur. Horfið á heimildamynd Michaels Moore, Sicko - 1. hluti hér og restin er þarna líka. Fengum við ekki nóg af skefjalausri mismunun í gróðærinu?
En hér eru samanklipptar fréttir frá 2. til 7. janúar 2009 um hryðjuverk heilbrigðisráðherra.
Það vantar peninga, gott og vel. Ég sting upp á léttum samvæmisleik, t.d. í athugasemdakerfinu við þennan pistil. Við getum kallað hann "Tapað - fundið". Guðlaug Þór vantar 1.300 milljónir segir í einni fréttinni. Það eru 1,3 milljarðar. Finnum Finn... þá fyrir hann. Neðst í pistlinum hengdi ég Fjárlögin 2009. En ég skal byrja.
Bjarni Ármannsson, sem reyndi að kaupa sér aflausn á fölskum forsendum í vikunni, fékk að sögn um 1 milljarð við starfslok. Hann seldi líka hlutabréfin sín á yfirverði og hresstist við það pyngja hans um 7 milljarða. Bjarni segist hafa "skilað" 370 milljónum en sú tala hefur verið dregin mjög í efa. Engu að síður getur Bjarni lagt að minnsta kosti 7 milljarða í púkkið. Að eigin sögn þráir hann að taka þátt í að byggja samfélagið upp aftur, þetta er kjörið tækifæri. Svo á hann rándýra íbúð í London sem hann getur selt og látið okkur fá andvirðið. Þetta er feykinóg fyrir Guðlaug Þór og gott betur - en ég ætla að nefna eitt í viðbót af því ég hef það á hraðbergi.
Hér er grein úr Mogganum í gær um Kjalar, félag í eigu Ólafs Ólafssonar - sem ásamt Finni Ingólfssyni (fann einhver Finn?) fékk Búnaðarbankann að gjöf sem varð svo Kaupþing. Lesið greinina. Ég fæ ekki betur séð en að Ólafur sé að krefja ríkið (okkur) um greiðslu á hvorki meira né minna en 190 milljörðum króna! Ég trúi ekki að maðurinn þurfi á öllum þessum peningum að halda, þetta er bara hreinræktuð græðgi. Hann getur vel séð af svona, ja... að minnsta kosti 50 milljörðum til samfélagsins sem hann blóðmjólkaði. Smáaurar.
Auk fjárlaganna set ég hér inn myndband úr Íslandi í dag í gærkvöldi. Þar var rætt við Agnesi Braga og Andrés Jónsson um starfslokasamninga og nokkrir slíkir eru listaðir á skjánum. Eitthvað hlýtur að fást hjá því góða fólki sem örugglega vill leggja sitt af mörkum til samfélagsins. Varla hugsar þetta fólk aðeins um að skara eld að eigin köku lengur og skilur okkur hin eftir í skítnum, því trúi ég ekki.
Mér sýnist ég vera búin að finna um það bil 60 milljarða fyrirhafnarlaust, hef þó bara nefnt tvo menn á nafn og ekki snert fjárlögin. Skoðið endilega málið, komið með tillögur og hvetjið aðra til þess líka - svo tek ég þetta saman. Málinu reddað, kreppan búin - eða hvað? Ég minni á að milljarðatugir auðmannanna eru í raun okkar peningar. Þeir rændu þjóðina með fölsunum, lygum og blekkingum svo við skulum óhrædd vera frek á féð.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 03:36 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (56)
7.1.2009
Þetta gerist aftur og aftur og aftur
Í bernsku minni var almenningsálit heimsins hliðhollt Ísraelsmönnum og gyðingum almennt. Mjög hliðhollt, þeir voru fórnarlömb. Ég man eftir bók sem pabbi átti og ég blaðaði oft í, man ekki hvað hún hét. En í henni var lýst í máli og myndum hvernig gyðingum var smalað í útrýmingarbúðirnar og ofnana. Ég, barnið, grét yfir tötralega klæddu, grindhoruðu fólkinu, jafnöldrum mínum jafnvel, sem var leitt til slátrunar fyrir það eitt að vera til og tilheyra einhverjum hópi fólks sem ég kunni engin sérstök skil á önnur en að þetta var bara fólk eins og ég, systir mín og mamma og pabbi. Ég las ótal bækur um helförina og háskældi yfir örlögum gyðinga víða í Evrópu. Gladdist yfir því að þeir hefðu fundið sér heimili og föðurland fyrir botni Miðjarðarhafs og sest þar að. Hvergi var minnst á að þar hafi fólk búið fyrir og verið ýtt til hliðar þegar þeir hópuðust þangað. Ónei, það vissi ég ekki fyrr en seinna. Þegar ég var á unglingsaldri þótti voða fínt að fara til Ísraels og vinna á ísraelsku samyrkjubúi og það gerðu nokkur íslensk ungmenni.
Síðan er mjög mikið vatn til sjávar runnið og samúð mín með Ísraelsmönnum löngu, löngu fokin út í veður og vind. Eða réttara sagt - hún var drepin með vélbyssum, skriðdrekum, yfirgangi og ofbeldi. Til að byrja með reyndi ég að finna réttlætingu, en því meira sem ég vissi og því betri sem fréttaflutningurinn varð því ógerlegra var það og ég gafst að lokum alveg upp á slíkum þönkum. Ég hef enga sérstaka samúð með neinum af því hann eða hún aðhyllist einhver viss trúarbrögð, en ég hef samúð með manneskjum. Fólki. Kæri mig ekki um að flokka það eftir trúarskoðunum, húðlit eða öðru því, sem leiðir aldrei til annars en fordóma, haturs og styrjalda. Ég hef aftur á móti megnustu skömm á öllum öfgum, heilaþvotti og ítroðslu - sem leynist ótrúlega víða. Og ég þoli ekki neins konar yfirgang og ofbeldi.
Oft hef ég spurt sjálfa mig hvernig ég - eða við - myndum bregðast við ef hér yrði gerð innrás eins og gyðingar gerðu í Palestínu. Ef fólk veifandi 2000 ára gamalli bók kæmi askvaðandi og segði: "Við eigum þetta land. Það stendur hérna." Kannski meira að segja bók sem við hefðum ekki hugmynd um að væri til. Ef til vill Norðmenn? Landnámsmenn voru jú Norðmenn. Eða Írar? Hér ku hafa verið írskir munkar fyrir landnám og stór hluti landnámsfólks var írskir þrælar, leysingjar eða frjálsir menn. Er kannski til bók á gelísku þar sem stendur að eitthvert æðra vald hafi kveðið svo á um að Írar ættu eyjuna í norðri? Hvað vitum við? En það er ekkert sérlega erfitt að svara spurningunni um hvað ég myndi gera - hvað við myndum gera. Við yrðum öll skæruliðar - fyrir utan þann hóp sem, eins og alltaf gerist, vinnur með "innrásarliðinu". Kvislingana. Við myndum berjast fyrir landinu okkar, tilverurétti okkar og barnanna okkar fram í rauðan dauðann. Beita hvaða meðulum sem tiltæk væru. Ég efast ekki um það eitt augnablik.
Það vantar bara rétt rúma tvo mánuði upp á að það séu 7 ár - sjö ár! - síðan hann flutti pistilinn í Íslandi í bítið á Stöð 2. Það var nánar til tekið þriðjudagsmorguninn 12. mars 2002. Svo var pistillinn birtur á netinu, líklega á vef JPV útgáfunnar. Ég lagði við hlustir eins og venjulega þegar hann flutti pistla og - eins og oftast - hitti hann mig í hjartastað. "Já, einmitt," hugsaði ég með mér - enda átti ég pistilinn ennþá. Hann var að lýsa minni upplifun alveg jafnt og sinni. Ekki man ég hvað var að gerast í Palestínu á þessum tíma, en eitthvað var það. Og pistilinn skrifaði Illugi Jökulsson:
Tökum ekki á móti sendiboðanum
Ég man alltaf þegar Yom Kippur stríðið hófst í október 1973 - þá gerðu Egiftar og Sýrlendingar óvænta árás á Ísrael og virtust ná miklum árangri í fyrstu - fréttirnar bárust að morgni, þegar ég var á leið í skólann, og þegar skólanum lauk, þá flýtti ég mér heim áhyggjufullur og spurði móður mína andstuttur: "Jæja, hvernig gengur Ísraelsmönnum?" Og var svo með böggum hildar, eins og það heitir nútildags, fyrstu dagana meðan Ísraelar fóru sem mest halloka.
Þetta nefni ég aðeins til marks um að hér talar bóna fíde stuðningsmaður Ísraels frá blautu barnsbeini og langt fram á þennan dag. En þegar ég las í Fréttablaðinu í gær að von væri á sendiherra frá Ísrael til að afhenda hér trúnaðarbréf sitt á morgun, á miðvikudag, þá urðu viðbrögðin þau að fá hroll - Drottinn minn dýri, ég ætla bara rétt að vona að íslenskir ráðamenn ætli ekki á þessum síðustu og verstu tímum fyrir botni Miðjarðarhafs að fara að taka með pompi og prakt á móti trúnaðarmanni ríkisstjórnar Ísraels og bjóða honum til Bessastaða að skála í kampavíni; það væri svona rétt eins og að taka kurteislega á móti Joachim von Ribbentropp rétt í þann mund að maður hefur frétt af Treblinka og Auswitz, eða sendiherra Rauðu khmeranna meðan þeir gengu sem harðast fram, eða Radovan Karadzic eða Radko Mladic - guð forði okkur frá slíkum gestum.
Þessi pistill er því fyrst og fremst áskorun til íslenskra ráðamanna, og einkum Halldórs Ásgrímssonar utanríkisráðherra, og Ólafs Ragnars Grímssonar forseta, að sleppa því að taka með allri seremóníu á móti þessum nýja sendiherra - aðeins þannig er nógsamlega hægt að lýsa andstöðu sinni við framferði Ísraela þessar vikurnar og þessa dagana, þessar mínúturnar liggur mér við að segja. Og ekki bara andstöðu, heldur fyrirlitningu og viðbjóði.
Það er nú svo einkennilega komið að þetta Ísraelsríki, sem ég eyddi mörgum áratugum ævi minnar í að styðja í huganum, beitir í einu og öllu aðferðum sem hvaða fasistar sögunnar sem er væru fullsæmdir af - og þótt engin von sé til þess að róta á nokkurn hátt við trénuðu ofbeldisæði forsætisráðherrans, þá gæti það kannski orðið til að vekja fáeina menn í Ísrael til umhugsunar að trú og trygg vinaþjóð Ísraela einsog Íslendingar séu búnir að fá sig svo fullsadda að þeir loki dyrum sínum, hryggir og reiðir, á sendimenn þeirra.
Að minnsta kosti er það fjandanum óviðkunnanlegri tilhugsun að ímynda sér íslenskan utanríkisráðherra og forseta lýðveldisins tipla á tánum kringum reigingslegan trúnaðarmann frá Aríel Sharon, manni sem af einhverjum dularfullum ástæðum virðist hafa lært alla sína pólitík af fordæmi þeirra Heinrich Himmlers og Reynhards Heydrich.
Nú kynnu einhverjir að segja að það sé ekki beint vænlegt til að hafa áhrif á aðrar þjóðir að neita bara að taka á móti sendiboðum þeirra; það sé í fyrsta lagi diplómatískur dónaskapur sem ekki muni skila öðru en móðguðum diplómat og erfiðari samskiptum þaðan í frá, og í öðru lagi sé miklu áhrifameira að taka á móti manninum og lýsa óánægju með stefnu stjórnar hans á ákveðinn en vissulega kurteislegan hátt - ætíð sé sennilegra að samræður hafi áhrif en að skella hurðum.
En hvað sem líður einstökum svokölluðum tilslökunum eru Sharon og hans menn löngu búnir að sýna og sanna að þeir hafa engan áhuga á samræðum - orð, röksemdir, bænir - þetta hefur engin áhrif á þá menn. Þá er betra að skella hurðum og vona að hurðaskellurinn heyrist alla leið suður til Jerúsalem, og vita að minnsta kosti að maður hefur ekki lagt beina eða óbeina blessun sína yfir framferði Ísraels með því að taka á móti sendimanni landsins, eins og það væri bara hvert annað land en ekki helsta hryðjuverkaríki heimsins um þessar mundir.
Nú blandast auðvitað engum hugur um að herskáir leiðtogar Palestínumanna eiga verulega sök á þeirri ofbeldisþróun sem leiddi til þessa ástands sem nú ríkir. Það blandast heldur engum hugur um að hafi Yasser Arafat einhvern tíma verið brúklegur leiðtogi, þá er sá tími löngu liðinn. Mín vegna má og skal draga þá alla til þeirrar ábyrgðar sem þeir eiga skilið. En aðgerðir Ísraels eru löngu hættar að bitna á þeim sem það kunna að eiga skilið - það er verið að ráðast á börn, barnshafandi konur, fólk sem allir vita að hefur ekkert til saka unnið annað en vera Palestínumenn. Og það er ráðist markvisst á sjúkrabíla - við eigum ekki, hæstvirtur utanríkisráðherra, að líta einu sinni við fulltrúum frá slíkum ríkjum.
Baráttuaðferðir hinna herskáustu Palestínumanna hafa löngum verið fyrirlitlegar og hörmulegar. En að ríkisstjórn í svokölluðu lýðræðisríki - og það einu allra öflugasta herveldi heimsins - skuli svara í sömu mynt, með sömu og jafnvel viðbjóðslegri aðferðum, það er þyngra en tárum og ekkert hjal yfir kampavínsglösum getur eytt þeirri ábyrgð sem við berum ef við lýsum ekki með hvurju einasta ráði sem við eigum algerri andstöðu okkar við þetta fasistaríki.
Það hefur stjórn Aríel Sharons að minnsta kosti afrekað að þessa dagana er alltént auðveldara að skilja palestínsk ungmenni sem í æði og örvæntingu yfir niðurlægingunni og kúguninni sem þjóð þeirra hefur mátt þola í hálfa öld, og núna blóðbaðinu - að þau reyri sig sprengjum og fórni lífinu í fánýtri og blóðugri hefnd - heldur en forsætisráðherrann sem sendir dáta sína útá götur í skriðdrekum og segir þeim að skjóta á sjúkrabíla.
Í öllum hamingju bænum - Halldór Ásgrímsson, Ólafur Ragnar Grímsson - neitið að taka á þessum sendiboða þeirra hryðjuverkamanna sem nú ráða Ísrael, eða farið út úr bænum ef þið þráist við að telja kurteisisvenjur ekki leyfa ykkur annað, þykist vera veikir, eða leggist á gólfið á Bessastöðum þegar hann bankar og svarið ekki í símann - heiðrum ekki fasistana með því að bjóða þeim í okkar hús; þá menn sem brjóta niður hús og heimili saklauss fólks í Palestínu; þessir menn eru ekki í vorum húsum hæfir.
____________________________________________
Nú stendur yfir slátrun á almennum borgurum á Gaza. Fólki eins og mér og þér, systur minni, mömmu og pabba, börnunum okkar og barnabörnunum. Þeim er slátrað í hundraðatali - í skólum, á heimilum sínum - hvar sem er. Fólki sem er innilokað eins og dýr í búri á litlum bletti og kemst hvorki lönd né strönd. Ef þetta væru dýr hefðu öll dýraverndarsamtök veraldar risið upp á afturlappirnar og gert allt vitlaust. Það má ekki drepa hvali eða ísbirni! En þetta er fólk - manneskjur - börn, konur, gamalmenni... Alþjóðasamfélagið lætur sér fátt um finnast, enginn slítur stjórnmálasambandi við Ísrael og stjórnir heimsins láta nánast eins og ekkert sé. Harma en fordæma ekki, tala en gera ekkert. Enda er þetta "bara" fólk, ekki dýr. Hvað þá dýr í útrýmingarhættu, raunverulegri eða ímyndaðri. Mér er alveg sama um alla alþjóðapólitík - hvers konar manneskjur erum við eiginlega? Af hverju líðum við þetta?
Eftir síðari heimsstyrjöldina var sinnuleysi alþjóðasamfélagsins gagnrýnt harkalega fyrir að bregðast ekki við helförinni. Samfélög gyðinga um allan heim halda þeirri gagnrýni á lofti enn þann dag í dag. En önnur helför hefur verið í gangi áratugum saman við botn Miðjarðarhafs og það finnst þeim í lagi því þar eru þeir sjálfir gerendurnir. Alþjóðasamfélaginu er líka sama - og á meðan er börnunum slátrað.
Ég grét yfir Kastljósi gærkvöldsins og ég er sannfærð um að það gerðu fleiri. Hlustið líka á mjög fróðlegt viðtal við Jón Orm Halldórsson í Víðsjá hér. Viðtalið er líka í tónspilaranum merkt: Víðsjá - Jón Ormur Halldórsson um árásir... Jón Ormur segir m.a. að verið sé að drepa börn af því það eru kosningar í Ísrael í mars. Stjórnin þarf að skora í skoðanakönnunum. Alveg eins og Brown þegar hann beitti hryðjuverkalögunum á Íslendinga.
Slysaskot í Palestínu
Lítil stúlka. Lítil stúlka.
Lítil svarteyg dökkhærð stúlka
liggur skotin.
Dimmrautt blóð í hrokknu hári.
Höfuðkúpan brotin.
Ég er Breti, dagsins djarfi
dáti, suður í Palestínu,
en er kvöldar klökkur, einn,
kútur lítill, mömmu sveinn.
Mín synd er stór. Ó, systir mín.
Svarið get ég, feilskot var það.
Eins og hnífur hjartað skar það,
hjarta mitt, ó, systir mín,
fyrirgefðu, fyrirgefðu,
anginn litli, anginn minn.
Ég ætlaði að skjóta hann pabba þinn.
Kristján frá Djúpalæk (1916 - 1994) - Í víngarðinum 1966
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 03:55 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (28)
Mig langar að minna ráðherra ríkisstjórnarinnar á loforð sem þeir gáfu á borgarafundi í Háskólabíói 24. nóvember sl. Allt átti að vera uppi á borðinu og gagsætt. Ég lýsi eftir efndum.
6.1.2009
Lítil hugvekja um lýðræði
Það er í mörg horn að líta á fréttavaktinni þegar hvert stórmálið á fætur öðru skýtur upp kollinum daglega, oft mörg á dag. Alltaf er eitthvað sem fer fram hjá manni og ekki nokkur leið að henda reiður á öllu sem fram kemur í fjölmiðlum, á netsíðum og bloggi. Hjá mér verður alltaf eitthvað út undan og þá helst kannski blöðin. Ég er löngu hætt að geta lesið prentuðu eintökin út af sjóninni og verð að treysta á blöðin á netinu. Þar get ég sjálf stjórnað textastærðinni.
Ég hef klippt út greinar, dálítið handahófskennt þó vegna tímaskorts, og sett inn í myndaalbúm eins og sjá má vinstra megin á síðunni, og búið til séralbúm fyrir ýmislegt. Oft fæ ég ábendingar í tölvupósti sem eru alltaf vel þegnar.
En í gær var pistill í Mogganum eftir Þröst Helgason, blaðamann, sem ég sé ástæðu til að vekja athygli á. Hann fjallar um lýðræði fámennra og fjölmennra þjóða og er skrambi góður.
6.1.2009
Bíddu nú hægur, Bjarni sæll
Fyrst skrifaði hann grein í Fréttablaðið, svo kom hann í Kastljósið. Hann segist hafa endurgreitt 370 milljónir... Það er skiptimynt í vösum hans. Sýndi hann kvittun? Getur einhver staðfest þessa fullyrðingu? Og hvar er afgangurinn, allir milljarðarnir? Hvar er orðstír þjóðarinnar sem Bjarni átti þátt í að eyðileggja? Í hverju ætlar Bjarni að fjárfesta næst? Býst hann við fyrirgefningu þjóðar sem hann hjálpaði að sparka í ræsið - bara sisona - af því hann þykist átta sig á því núna hvað hann var vitlaus? Æ, æ... þvílíkt endemis yfirklór. Vel undirbúið stönt, æft og yfirfarið með ímyndasmiðum, til þess gert að slá ryki í augu landsmanna sem eru mögulega meyrari en ella eftir jólahátíðina. Er hann að undirbúa jarðveginn til að geta notað milljarðana sína (okkar!) til að eignast eigur okkar á brunaútsölu? Er fólk til í að spila Matador við Bjarna... einhver?
Það á að harðbanna bankamönnum og útrásarauðmönnum að fjárfesta í nokkrum hlut hér á landi fyrr en búið er að rannsaka þátt þeirra í hruninu ofan í kjölinn og láta þá skila öllum þeim fjármunum sem þeir höfðu af íslensku þjóðinni. Þegar þessir menn hafa goldið fyrir misgjörðir sínar og endurgreitt ALLT féð skal ég íhuga vel og lengi hvort þeir fá aflausn, ekki fyrr. Lofa engu. Sala aflátsbréfa lagðist af um miðja 16. öld - eða var það ekki? Bjarni fær ekki einu sinni prik hjá mér fyrir að mæta í Kastljós, mér finnst það bara svo sjálfsagt. Ekki reikna ég með að fá prik fyrir að borga skuldirnar sem hann steypti mér í... og börnunum mínum og barnabörnunum. Þessari hnuplaði ég frá hagyrðingnum Gísla málbeini:
aukast skuldir barna
finnur einhver fróun í
að fyrirgefa Bjarna?
Kastljós var pakkað af efni í gærkvöldi. Glæsilega að verki staðið. Áfram, Kastljós! Og nælið ykkur í Sölva á meðan hann er á lausu. Frábær maður þar á ferð. En Ísland í dag fjallaði aftur á móti um líkamsrækt, brjóstastækkanir og aðrar fegrunaraðgerðir. Mjög spennandi - Sindri með puttann á púlsinum - sjá hér.
Þann 28. mars í fyrra skrifaði ég pistil um hrokann sem fjármálaráðherra sýndi Umboðsmanni Alþingis þegar hann dró fagmennsku hans í efa vegna vægast sagt vafasamrar skipunar í dómaraembætti. Pistillinn er með yfirskriftinni Hroki, siðblinda, spilling og ósnertanleiki. Þar er m.a. vitnað í orð Gunnars Helga Kristinssonar, prófessors í stjórnmálafræði, þar sem hann segir frá reglum um lögsókn gegn ráðherrum. Í Kastljósi kom nefnilega fram að báðir ráðherrarnir, Árni og Björn, brutu lög - en þeir eru ósnertanlegir. Hvernig þjóðfélag er það sem líður ráðherrum og öðrum SéraJónum að brjóta lög að vild án þess að þeir þurfi að gjalda þess á nokkurn hátt - lagalega, pólitískt eða siðferðilega - en dæmir almenna borgara fyrir hvaða smávægilegu yfirsjón sem er? Er ekki eitthvað að hérna?
Kastljós 5. janúar 2009 - Ráðherrar brjóta lög
Aftur vísa ég svo í fyrri pistil - þennan. Enn talar Gunnar Birgisson niður til námsmanna erlendis. Nú eru umsækjendur fólk sem hafði stofnað sér í skuldir áður en það fór út til náms og var með skuldahalann á eftir sér. Gunnar... allir 95 sem var neitað um neyðarlán, eða hvað? Ætlastu virkilega til að ég trúi því að 95 af hvað... 130 námsmönnum hafi verið skuldugir upp fyrir haus áður en þeir fóru utan til náms? Kannski er þetta óþarfa tortryggni í mér, en ég bara kaupi þetta ekki.
Kastljós 5. janúar 2009 - Gunnar Birgisson og neyðarlán til námsmanna
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 01:15 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (58)